Την ώρα που η αρχαιολογική σκαπάνη έφερνε στο φως τις μοναδικές στον ελλαδικό χώρο Καρυάτιδες στην πρόσοψη ενός τάφου – πιο πίσω από τις μαρμάρινες Σφίγγες στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη – το μυστήριο γύρω από την ταυτότητα του νεκρού ή των νεκρών που κρύβονται στο εσωτερικό του ολοένα και πυκνώνει.
«Σαφώς πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό μνημείο αν κρίνουμε από το μέγεθός του και από τη δαπάνη που θα απαιτήθηκε για την κατασκευή του. Ήταν ασφαλώς ένα πολύ ακριβό έργο», εκτιμά μιλώντας στην εφημερίδα «Τα Νέα» έμπειρος αρχαιολόγος. «Θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα.
Δημιουργήσαμε πολύ νωρίς μεγάλες προσδοκίες που δεν ακολουθούν τον ρυθμό μια αρχαιολογικής ανασκαφής», πρόσθεσε.
Συνεργάτης Ανδρόνικου: «Συνταρακτική η αποκάλυψη»
«Συνταρακτική αποκάλυψη» χαρακτήρισε ο καθηγητής κλασικής αρχαιολογίας του ΑΠΘ και στενός συνεργάτης του Μανώλη Ανδρόνικου, Παναγιώτης Φάκλαρης, τις μαρμάρινες Κόρες καθώς κυρίως επειδή είναι η πρώτη φορά που εντοπίζονται Καρυάτιδες σε μακεδονικό τάφο.
Μιλώντας στον «ΣΚΑΙ», ανέφερε «περίμενα γλυπτά, αλλά όχι Kαρυάτιδες. Πρόκειται για ένα διακοσμητικό αρχιτεκτονικό στοιχείο». Ο ίδιος εξέφρασε τη βεβαιότητα, ότι η απουσία προσώπου από τη μία Καρυάτιδα, και ενδεχομένως οι φθορές στο πρόσωπο της δεύτερης, μαρτυρούν τις προσπάθειες τυμβωρύχων για σύληση του ταφικού μνημείου. «Πρόκειται οπωσδήποτε για βέβηλο ανθρώπινο χέρι» σημείωσε, απορρίπτοντας την πιθανότητα φυσικής φθοράς.
Τα χαρακτηριστικά των KαρυάτιδωνΟι Καρυάτιδες εντοπίστηκαν σε απόσταση 6 μέτρων από την είσοδο του μνημείου με τις εμβληματικές Σφίγγες, στο δεύτερο διαφραγματικό τοίχο, και έχουν αποκαλυφθεί προς το παρόν μέχρι το μπούστο. Είναι κολλημένες με πεσσούς (τετράγωνες κολώνες) και συγκρατούν με το κεφάλι τους το μπροστινό μέρος του μαρμάρινου επιστυλίου. Μπροστά τους σε απόσταση 10 -15 εκατοστών υπάρχει ένας δεύτερος πώρινος τοίχος σφράγισης του τάφου έπειτα από εκείνον που έκρυβε τις Σφίγγες.
«Δυο τοίχοι σφράγισης είναι εντυπωσιακό. Οι δημιουργοί του τάφου έχουν πολύ μεγάλη έγνοια να μην μπουν μέσα τυμβωρύχοι γιατί προφανώς τους ενδιέφερε πολύ ο νεκρός και η ασφάλειά του», σημειώνει στον Ελεύθερο Τύπο, στέλεχος της Αρχαιολογικής υπηρεσίας.
Παραπέμπουν στην ΑθήναΟι Καρυάτιδες αποτελούν χαρακτηριστικό αθηναϊκό αρχιτεκτονικό στοιχείο, με κορυφαίο μάλιστα παράδειγμα τη νότια πλευρά του Ερεχθείου. Εκεί αντί για κίονες έχουμε 6 αγάλματα κορών, που στηρίζουν την οροφή του.
(Φωτό από Ελευθεροτυπία)
Η Αμφίπολη εξάλλου αποτελούσε ιδιαίτερα σημαντική αποικία των Αθηναίων πριν καταληφθεί από τους Μακεδόνες. Ο τύπος της Καρυάτιδας συνδέεται και με την διονυσιακή λατρεία η οποία την εποχή που χρονολογείται ο τάφος (325 – 300 π.Χ.) είχε μεγάλη απήχηση στη Μακεδονία.
Όσο για τη θέση που έχουν οι Καρυάτιδες είναι εξίσου σημαντική καθώς το δεξί χέρι της μιας και το αριστερό της άλλης είναι προτεταμένα, ώστε «με την κίνησή τους να αποτρέπουν συμβολικά εκείνους που θα επιχειρούσαν την είσοδο στον τάφο».
Ωστόσο γνωστές είναι και οι Καρυάτιδες στο Θησαυροφυλάκειο των Σιφναίων στους Δελφούς που είναι Αρχαϊκής Εποχής (524 π.Χ.). Εξαιρετική είναι επίσης η Καρυάτιδα που στήριζε τη στέγη των μικρών Προπυλαίων της Ελευσίνας η οποία φέρει πάνω στο κεφάλη της μια κίστη, δηλαδή ένα ιερό κιβώτιο διακοσμημένο με σύμβολα της ελευσινιακής λατρείας.
Πάντως Καρυάτιδες πάνω σε μνημείο στον ελλαδικό χώρο και μάλιστα σε μακεδονικό τάφο δεν έχουν ξαναδεί οι αρχαιολόγοι. Παρόμοιες όμως Καρυάτιδες έχουν βρεθεί σύμφωνα με την «Ελευθεροτυπία», στο θρακικό τάφο Sveshtari, 2,5 χλμ από το ομώνυμο χωριό στα βόρεια της Βουλγαρίας.
(Φωτό από Ελευθεροτυπία)
Οι νέες ανακαλύψεις κάνουν το γύρο του κόσμουΜε κομμένη την ανάσα παρακολουθούν και τα διεθνή ΜΜΕ την εξέλιξη των ανασκαφών στην Αμφίπολη. Άλλωστε ο ξένος Τύπος ασχολήθηκε και την Κυριακή με τον περίφημο τάφο μετά τις νέες ανακοινώσεις του υπουργείου Πολιτισμού για τις Καρυάτιδες.
Συγκεκριμένα, το κινεζικό πρακτορείο “Xinhua” έγραψε πως «οι αρχαιολόγοι συνεχίζουν τις έρευνες στην περιοχή της Αμφίπολης όπου βρέθηκαν δύο αγάλματα γυναικών σηματοδοτώντας πως πρόκειται για μια σημαντική ανακάλυψη από την πρώιμη ελληνιστική εποχή».
Η βρετανική Telegraph σημειώνει με την σειρά της πως πρόκειται για μια ιδιαίτερα σημαντική ανακάλυψη, στον μεγαλύτερο αρχαίο τάφο που ανακαλύφθηκε ποτέ στην Ελλάδα.
.gif)