“Μέσα στην αναμπουμπούλα του δημοψηφίσματος, των capital controls, και τώρα των εκλογών, η οικονομία φρέναρε απότομα.
Προσπαθώ να φανταστώ και να αποτιμήσω τις επιπτώσεις και τις προοπτικές, καθώς είμαι ακόμα δεμένος στο μαγκάνι, ένας Σίσυφος, μαζί με άλλους πολλούς, που κουβαλάμε την πέτρα στην ανηφόρα και συνέχεια αυτή ξανακυλάει στην πλαγιά.
Υπάρχουν ανάμικτα στοιχεία. Το πρώτο εξάμηνο του έτους ήταν σχετικά καλό, παρά την ανόητη "διαπραγμάτευση", από ότι δείχνουν τα στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας, οι εξαμηνιαίες καταστάσεις πολλών εισηγμένων εταιρειών στο ΧΑΑ, αλλά και η αίσθηση της "αγοράς". Οι εξαγωγές αυξάνονταν, πειστικά, σαν αποτέλεσμα της χαμηλής ισοτιμίας του Ευρώ, ενώ ο τουρισμός πήγε σχετικά πολύ καλά, από ότι δείχνουν τα στοιχεία, με άνοδο των εισπράξεων περίπου 10%.
Ωστόσο, το τρίμηνο της "συμφοράς" θα έχει σημαντική αρνητική επίδραση. Υπολογίζω, με βάση την εμπειρία μου αλλά και των πελατών μου, ότι σε αυτό το τρίμηνο θα παρατηρηθεί πτώση της βιομηχανικής παραγωγής κατά μέσο όρο 35%, ενώ και οι λιανικές πωλήσεις θα είναι πτωτικές κατά μέσο όρο 10% (σε ορισμένους κλάδους περισσότερο). Για τις κατασκευές, ας μην συζητάμε, υπάρχει πλήρης απραξία αυτό το τρίμηνο, καθώς και σε πολλούς τομείς των υπηρεσιών.
Με βάση την σχετική συμμετοχή των διαφόρων κλάδων στο ΑΕΠ (π.χ. τουρισμός 17%, βιομηχανία 15% κλπ), υπολογίζω ότι η μέχρι τώρα πτώση του ΑΕΠ στο σύνολο του χρόνου θα πλησιάσει το -3%. Πιθανόν να παίξει και έναν εξισορροπητικό, θετικό, ρόλο στο ΑΕΠ και η "μεγάλη έξοδος" της Συρίας μέσω της χώρας μας, η οποία όμως δεν μπορεί να είναι πάνω από το 0,5% του ΑΕΠ, σε καμία περίπτωση.
Αυτά με την προϋπόθεση ότι οι εκλογές θα αποδώσουν μία σταθερή κυβέρνηση αποφασισμένη να εκπληρώσει γρήγορα τους όρους της συμφωνίας χρηματοδότησης με τους εταίρους μας.
Ακόμη και έτσι, οι προκλήσεις της επόμενης ημέρας των εκλογών είναι πολύ μεγάλες. Πρέπει εντός του Οκτωβρίου να λυθεί το θέμα της ανακεφαλαίωσης των τραπεζών και να επανέλθει, στον όποιο βαθμό, η εμπιστοσύνη που θα ανακουφίσει την πιστωτική ασφυξία.
Ένα από τα μέτρα που θα πρέπει να πάρει η νέα κυβέρνηση είναι να θεωρήσει την οποιαδήποτε κατάθεση μετρητών (η εμβασμάτων εξωτερικού) σαν "νέο χρήμα", μη υποκείμενο στα capital controls, έτσι ώστε να δώσει διέξοδο στα χρήματα που είναι στα "στρώματα". Χωρίς "ερωτήσεις". Άλλωστε αυτό ισχύει σήμερα, αν σκοπός των καταθέσεων είναι η αγορά μετοχών στο ΧΑΑ...
Αν καθυστερήσει η υπόθεση των τραπεζών πέραν του Οκτωβρίου, θα περάσουμε "μαύρο" χειμώνα, αφού οι αρνητικές προσδοκίες θα πολλαπλασιαστούν, η πτώση του ΑΕΠ θα επιταχυνθεί, τα δημόσια έσοδα θα παρουσιάσουν μεγάλη τρύπα, και θα αρχίσει πάλι η αμφισβήτηση αν η Ελλάδα μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της.
Με δεδομένα τα μαύρα σύννεφα που μαζεύονται στις παγκόσμιες αγορές, όπου πολλοί προεξοφλούν μία νέα παγκόσμια ύφεση για το 2016, δεν υπάρχουν περιθώρια πολλών ελπίδων για την υπομονή των Ευρωπαίων εταίρων μας....
Από εκεί και πέρα, μπορούμε να φανταστούμε ένα θετικό σενάριο για το 2016; Ο υπηρεσιακός υπουργός Ν. Χριστοδουλάκης το ποσοτικοποίησε, νομίζω με ακρίβεια, μιλώντας ότι η Ελλάδα χρειάζεται επενδύσεις 100 δις Ευρώ μέχρι το 2020. Δηλαδή 20 δις ετησίως. Μπορούμε να φανταστούμε το είδος κυβέρνησης που χρειαζόμαστε για να έχουμε 20 δις το 2016;
Αν είχαμε μία κυβέρνηση της Δράσης, ίσως να μπορούσαμε να το φανταστούμε...
Σαν συμπέρασμα: Οι εκλογές είναι το λιγότερο πρόβλημα που έχουμε. Αλλά πρέπει να το τελειώσουμε, γρήγορα.
Και να δούμε τι θα κάνουμε με το τσουνάμι που έρχεται, απειλητικό...”
.gif)
.gif)
.gif)