Thessallloniki: Άς δούμε τον κόσμο διαφορετικά

Χάρης Βλάδος: “ Πλέον πρέπει να γίνει αντιληπτό πως
δεν μπορούμε να απαιτούμε να ζούμε με «προωθημένα δυτικά» standards
και να συνεχίζουμε να παράγουμε με «παρωχημένα ανατολικά» standards … ”

Δημοσιογράφος: Πριν την παγκόσμια κρίση και πάλι υπήρχε πρόβλημα στην ελληνική οικονομία. Τελικά τι φταίει στην Ελλάδα; Υπάρχει «μυστικό» για μια ισορροπημένη οικονομική πολιτική;

“ Για Μια Νέα Οικονομική και Βιομηχανική Πολιτική ”

δρ Χάρης Βλάδος : Στην Ελλάδα -όπως και σε αρκετές άλλες χώρες φυσικά, ας πούμε «ενδιάμεσου επιπέδου ανάπτυξης»- λείπουν οι αναγκαίοι λειτουργούντες θεσμοί που αποτελούν πάντα τη βάση για μια μακρόπνοη και ισορροπημένη κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη. Πίσω από το θεσμικό έλλειμμα βρίσκεται, βέβαια, το έλλειμμα της πολιτικής και στη ρίζα του πολιτικού ελλείμματος βρίσκεται αυτό που συνήθως ονομάζουμε «η νοοτροπία μας».

Βέβαια, παρότι αυτή η έννοια έχει μεγάλη ερμηνευτική ικανότητα συνήθως κακοποιείται βάναυσα.

Πρώτα από όλα, «η νοοτροπία μας» δεν είναι κάτι το μονοσήμαντα «άσπρο» ή «μαύρο» ούτε είναι κάτι το στατικό. Θέλουμε δεν θέλουμε «η νοοτροπία μας» αλλάζει: κάποιοι, με τους οποίους δεν πολυσυμφωνώ, θα έλεγαν εδώ, φυσικά, «μας την αλλάζουν».

Μα, έτσι ή αλλιώς, οφείλουμε να κατανοήσουμε πως «η νοοτροπία μας» μεταβάλλεται διαχρονικά, έστω και ασυναίσθητα.

Στις μέρες μας, εν μέσω κρίσης, εκτιμώ πως μία από τις σημαντικότερες προβληματικές για την κοινωνία μας, στο επίπεδο της μετεξέλιξης της ίδιας της «νοοτροπίας της», καθίσταται η επαναδιαπραγμάτευση και η επανεξισορρόπηση σε ένα νέο επίπεδο μεταξύ, πρώτον, του κυρίαρχου καταναλωτικού μας προτύπου και, δεύτερον, του ευρέως ακολουθούμενου παραγωγικού μας προτύπου.

Πλέον πρέπει να γίνει αντιληπτό…

…Πως δεν μπορούμε να απαιτούμε να ζούμε με «προωθημένα δυτικά» standards και να συνεχίζουμε να παράγουμε με «παρωχημένα ανατολικά».

Αν όντως θέλουμε εμείς οι Έλληνες να ζούμε σαν τους «δυτικοευρωπαίους» -και δεν θέλω να νομίσετε πως θεωρώ καθόλου αυτονόητη την απάντηση-, σε επίπεδο ποσότητας και ποιότητας συνολικών παροχών και ευκαιριών ζωής, οφείλουμε να μάθουμε να δουλεύουμε, να λειτουργούμε και να παράγουμε, επιτέλους, σαν κι αυτούς και στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα μας.

Δεν χωρά αμφιβολία πως, συνολικότερα, το κοινωνικο-οικονομικό μας σύστημα έχει σοβαρό πρόβλημα ανταγωνιστικότητας: αλλά ακόμα βαθύτερα μου φαίνεται πως φέρουμε και το πρόβλημα του «οράματός μας για το μέλλον».

“ Για Μια Νέα Οικονομική και Βιομηχανική Πολιτική ”

Ξέρουμε άραγε ως κοινωνία τι είδους «αύριο» επιθυμούμε πραγματικά;

Το έχουμε πολιτικά, ως κοινωνία, συλλογιστεί κάτω από το φως της τρέχουσας παγκόσμιας κρίσης; Δεν νομίζω.

Κι όμως θεωρώ πως είναι πλέον απολύτως αναγκαίο να μάθουμε να βλέπουμε τον κόσμο μας διαφορετικά. Και σε αυτό το επίπεδο χρειάζονται, εκτιμώ, βαθιές αλλαγές στην κοινωνία μας. Κι εδώ ο θεσμός της Παιδείας -στην ουσία του όρου, ως μηχανισμός καλλιέργειας κυρίως νέων ερωτημάτων παρά μονοδιάστατης παροχής τετριμμένων απαντήσεων- αποκτά κομβική σημασία: όπως και ο ρόλος του εκπαιδευτικού -σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης- μου φαίνεται απολύτως κρίσιμος και με ανάγκη ουσιώδους υποστήριξης και όχι μόνο στα λόγια.

«Μα πού καιρός για τέτοιου είδους πολιτική, εν μέσω κρίσης;» θα μου πείτε.

Μα για μένα μονάχα πάνω σε μια τέτοια «νέα ισορροπία» μπορεί να στηριχθεί και μια νέας λογικής οικονομική πολιτική στην Ελλάδα: με εστίαση όχι πλέον στην ποσότητα αλλά στην ποιότητα, όχι πλέον στη συγκυριακή και βραχύπνοη αντιμετώπιση των προβλημάτων αλλά στη διαρθρωτική θεραπεία των αδυναμιών του κοινωνικο-οικονομικού μας συστήματος, όχι πλέον στο βόλεμα των ψευδο-αδυνάτων αλλά στην ενίσχυση των δημιουργικών, όχι πλέον στην παροχή της «θεσούλας στο Δημόσιο» εις βάρος των υπολοίπων αλλά στη στήριξη της εξωστρεφούς επιχειρηματικότητας, της τεχνολογίας και της επιστήμης.