.gif)
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θέλει να εκδόσει βραχυπρόθεσμο χρέος, όπως έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου, για να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό της κυβέρνησής του και προειδοποίησε μιλώντας στο γερμανικό περιοδικό «Ντερ Σπίγκελ» πως, αν η ΕΚΤ φέρει αντίρρηση, αναλαμβάνει μια σοβαρή ευθύνη.
«Θα επιστρέψουμε τότε στο θρίλερ που είδαμε πριν από τις 20 Φεβρουαρίου» δήλωσε στο «Ντερ Σπίγκελ» αναφερόμενος στην ημερομηνία κατά την οποία η Ελλάδα συμφώνησε σε μια τετράμηνη παράταση της στήριξής της από τους εταίρους της στην ευρωζώνη.
«Η ΕΚΤ εξακολουθεί να έχει ένα σχοινί γύρω από τον λαιμό μας» δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας σύμφωνα με αποσπάσματα της συνέντευξης που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός δήλωσε πως δεν θέλει η Ελλάδα να εγκαταλείψει το ευρώ «επειδή αγαπώ την Ευρώπη» και πρόσθεσε πως έχει ζητήσει απ’ όλους τους υπουργούς του –και όχι μόνο από τον μαχητικό υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη– «λιγότερα λόγια και περισσότερα έργα».
Θα γίνουν δεκτές από το Eurogroup
οι 7 μεταρρυθμίσεις του Βαρουφάκη;
Την επιστολή με τον κατάλογο των μεταρρυθμίσεων που έστειλε ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης, στον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, θα συζητήσει το Eurogroup της ερχόμενης Δευτέρας, σύμφωνα με τα όσα δήλωσε στους δημοσιογράφους ανώτερος αξιωματούχος της ευρωζώνης.
Σύμφωνα με τον ίδιο αξιωματούχο, οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης αναμένουν από τον Έλληνα ομόλογό τους να τους παρουσιάσει λεπτομερώς το περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων. Παράλληλα, το Eurogroup αναμένει να ακούσει από τους θεσμούς και από τον Έλληνα υπουργό την πρόοδο που έχει επιτευχθεί στις τεχνικές συζητήσεις.
Η λίστα με τις μεταρρυθμίσεις δεν έχει σοβαρές αλλαγές σε σχέση με το πρώτο e-mail Βαρουφάκη.
Οπως φαίνεται η κυβέρνηση ενέταξε στις μεταρρυθμίσεις ελέγχους στον τομέα των τυχερών παιχνιδιών με σκοπό την αύξηση των εσόδων. Αυτό δεν έχει γίνει γνωστό πως θα εφαρμοστεί, αλλά θα μπορούσε να μπει κι ένας επιπλέον φόρος στα κέρδη από τα τυχερά παιχνίδια, πρόταση που είχε ακουστεί ξανά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Μια δεύτερη αλλαγή αφορά στις μεταρρυθμίσεις για την καλύτερη προετοιμασία του προϋπολογισμού, κάτι που αυτό μπορεί να «χωράει» πολλές ερμηνείες και μέτρα.
Κατά τα λοιπά δεν υπάρχουν άλλες αλλαγές.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ και την Ημερησία, συγκεκριμένα προτείνεται:
- Ενεργοποίηση του Δημοσιονομικού Συμβουλίου με στόχο την επίτευξη εξοικονόμησης πόρων και την επέκταση της αποστολής του.
- Μεταρρυθμίσεις με στόχο την καλύτερη προετοιμασία του Προϋπολογισμού και αναμόρφωση του Οργανικού Νόμου για τον Προϋπολογισμό
- Συγκρότηση ευέλικτου σώματος στοχευμένων φορολογικών ελέγχων για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Δεν θα έχει μόνιμο χαρακτήρα
- Βελτιώσεις στη νομοθεσία για την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών
- Άμεση ροή δημόσιων εσόδων μέσω της ρύθμισης του πλαισίου αδειοδότησης των ηλεκτρονικών τυχερών παιχνιδιών
- Μείωση γραφειοκρατίας και βελτίωση επιχειρηματικού κλίματος μέσω της βελτίωσης των παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών
- Μέτρα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης
Υπενθυμίζονται οι έξι μεταρρυθμίσεις που είχε στείλει στις Βρυξέλλες ο Βαρουφάκης και τις οποίες απορρίπτουν κατ’ αρχήν οι Βρυξέλλες:
1./2. Ανθρωπιστική Κρίση – Διοικητική Μεταρρύθμιση
Πρόκειται για μια μεγάλη προσπάθεια καταπολέμησης του τρίπτυχου της φτώχειας (σίτιση ? στέγη – ενεργειακή επάρκεια) που θα συνδυαστεί με τη διοικητική μεταρρύθμιση που έχει ανάγκη όλη η χώρα (π.χ. χρήση της έξυπνης Κάρτας του Πολίτη)
3. Νομοσχέδιο για την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών στο δημόσιο και στα ασφαλιστικά ταμεία
Απεγκλωβισμός και επανένταξη των εκατομμυρίων οφειλετών στην φοροδοτική διαδικασία με τρόπο, όμως, που να βοηθά στην δημιουργία φορολογικής συνείδησης, δεν «κουρεύει» το οφειλόμενο κεφάλαιο και επιβραβεύει τους συνεπείς.
4. Μεταρρύθμιση φορολογικής διοίκησης
5. Ενεργοποίηση του Φορολογικού Συμβουλίου
6. Δημιουργία νέου ευέλικτου σώματος στοχευμένων φορολογικών ελέγχων αποτελούμενο από αυστηρά προσωρινούς ελεγκτές
Ευρωπαιος αξιωματούχος, άφησε να εννοηθεί ότι στο δικό του επίπεδο οι επικοινωνίες με τις ελληνικές υπηρεσίες είναι περιορισμένες και ότι σε αυτή τη φάση δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ποιοι θα λάβουν μέρος στις τεχνικές διαβουλεύσεις, πότε και πού θα γίνουν αυτές. Ανέφερε, επίσης, ότι οι τεχνικές διαβουλεύσεις δεν αναμένεται να ξεκινήσουν αυτή την εβδομάδα, όπως εκτιμούσαν οι υπηρεσίες της ευρωζώνης. Υπογράμμισε, επίσης, ότι οι τεχνικές συζητήσεις βρίσκονται ακόμα σε πολύ αρχικό στάδιο και γι’ αυτόν τον λόγο τόνισε ότι οι διαβουλεύσεις μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμικών εκπροσώπων θα πρέπει να εντατικοποιηθούν.
Ερωτηθείς εάν είναι εφικτή η τμηματική εκταμίευση των χρημάτων που έχει λαμβάνειν η Ελλάδα από τους δανειστές, σημείωσε ότι εφόσον εκπληρωθούν ορισμένα από τα λεγόμενα προαπαιτούμενα, κάτι τέτοιο θα μπορούσε να καταστεί εφικτό υπό όρους και προϋποθέσεις. Ο αξιωματούχος της ευρωζώνης σημείωσε παράλληλα ότι για να υπάρχει πλήρης εικόνα, απαραίτητη είναι η παρουσίαση όλων των μέτρων που περιέχονται στην απόφαση του προηγούμενου Eurogoroup. Και αυτό διότι όπως σημείωσε, η τμηματική αξιολόγηση ορισμένων μέτρων, χωρίς να είναι γνωστό το περιεχόμενο όλων των υπόλοιπων μεταρρυθμίσεων, δεν είναι δυνατή.
Κληθείς να σχολιάσει τη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας, είπε ότι από τη στιγμή που στην Αθήνα δεν βρίσκονται εκπρόσωποι των θεσμών, δεν υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα της κατάστασης. Σε ό,τι αφορά τις δανειακές ανάγκες για το επόμενο διάστημα, ο αξιωματούχος της ευρωζώνης είπε ότι οι μεγαλύτερες πληρωμές αφορούν τους μήνες Ιούλιο και Αύγουστο και ανέρχονται σε 6,5 δισ. ευρώ.
Εξάλλου, ο ίδιος αξιωματούχος ανέφερε ότι δε θεωρεί καθόλου πιθανό οι ελληνικές αρχές να ζητήσουν μετά τον Ιούνιο και νέα παράταση, σημειώνοντας ότι και το ευρωπαϊκό πολιτικό περιβάλλον, δεν θα ευνοούσε κάτι τέτοιο.
Τέλος, σε ό,τι αφορά ενδεχόμενο τρίτο πρόγραμμα προς την Ελλάδα, ο αξιωματούχος της ευρωζώνης ανέφερε ότι η πρώτη προϋπόθεση είναι αυτό να ζητηθεί. Αν δεν υπάρξει σχετικό αίτημα δεν μπορεί να υπάρξει και προσφορά, είπε χαρακτηριστικά.
Νέος εκβιασμός Βερολίνου:
Η Ελλάδα δεν θα πάρει δανεικά τον Μάρτιο
Δεν θα υπάρξει τον Μάρτιο καταβολή δανειακής δόσης προς την Ελλάδα, διευκρίνισε ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Μάρτιν Γιέγκερ, καθώς, όπως τόνισε, δεν υπάρχει βάση για προπληρωμή.
Υπάρχει σαφής συμφωνία στο Eurogroup, πρόσθεσε, η οποία προβλέπει ότι η Ελλάδα θα πρέπει μέχρι το τέλος Απριλίου να καταθέσει αναλυτικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και να ολοκληρώσει την εφαρμογή του το αργότερο μέχρι το τέλος Ιουνίου.
Στη συνέχεια, εξήγησε ο κ. Γιέγκερ, θα αξιολογηθεί η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και πριν την καταβολή της τελευταίας δόσης, η οποία παραμένει σε εκκρεμότητα, θα πρέπει να ολοκληρωθεί με επιτυχία το πρόγραμμα βοήθειας, για το οποίο δόθηκε παράταση. «Δεν υπάρχει πλέον η δυνατότητα καταβολής μικρότερων δόσεων, όπως κατά το παρελθόν» τόνισε.
Απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο εκπρόσωπος του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε επισήμανε ότι σε περίπτωση που η ελληνική κυβέρνηση κατέθετε νωρίτερα το λεπτομερές πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και προχωρούσε στην εφαρμογή του, τότε θα ήταν δυνατό να εκταμιευθεί νωρίτερα η τελευταία δόση της δανειακής βοήθειας.
«Εξαρτάται αποκλειστικά από την Αθήνα» πρόσθεσε και ανέφερε ότι αυτό που δεν μπορεί να αλλάξει είναι η διαδικασία που θα ακολουθηθεί. «Αυτή η αλληλουχία είναι δεσμευτική για μας» κατέληξε ο κ. Γιέγκερ.
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΞΕΛΙΞΗ: Βερολίνο: Στο χέρι σας πόσο σύντομα θα εκταμιευθούν τα χρήματα
Όσο πιο γρήγορα η Ελλάδα εφαρμόσει το πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων, τόσο πιο γρήγορα θα εκταμιευθούν και τα χρήματα, δήλωσε ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών Μάρτιν Γιέγκερ, επισήμανε ωστόσο ότι η διαδικασία δεν μπορεί να διαρκέσει πέρα από το τέλος Ιουνίου.
«Είναι στο χέρι της Ελλάδας πόσο γρήγορα θα προχωρήσει» τόνισε ο κ. Γιέγκερ και επανέλαβε ότι το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να εφαρμοστεί, να αξιολογηθεί από τους τρεις θεσμούς και, εάν η αξιολόγηση είναι θετική, τότε και μόνο το Eurogroup θα μπορεί να αποφασίσει να εκταμιευθούν τα χρήματα.
Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, ο εκπρόσωπος του Β. Σόιμπλε αρνήθηκε πάντως να σχολιάσει πληροφορίες που αφορούν προβλήματα ρευστότητας της ελληνικής κυβέρνησης και δημοσίευμα σχετικό με το αίτημα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα να συναντηθεί εκτάκτως με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν – Κλοντ Γιουνκέρ.
Fitch: Η Ευρωζώνη έχει μηχανισμούς
να διαχειριστεί ενδεχόμενο Grexit
«Η Ευρωζώνη θα υφίστατο σημαντικό σοκ, εάν η Ελλάδα έφευγε, αλλά αυτό θα ήταν απίθανο να προκαλέσει μία συστημική κρίση, όπως αυτή του 2012, ή την ταχεία έξοδο μίας άλλης χώρας», αναφέρει σε σημείωμά του ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Fitch.
Ο άμεσος κίνδυνος εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ μειώθηκε μετά τη συμφωνία του περασμένου μήνα με τους πιστωτές της, αλλά η ασυμβίβαστη στάση που τήρησαν και οι δύο πλευρές πριν από τη συμφωνία τονίζει την πιθανότητα ενός μελλοντικού λάθους πολιτικής, σημειώνει ο οίκος. «Το Grexit δεν είναι το βασικό μας σενάριο, αλλά θα παραμένει ο κίνδυνος καθώς θα γίνονται πιο διεξοδικές διαπραγματεύσεις και καθώς η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να διατηρήσει την εγχώρια στήριξη για τη συμφωνία που θα διασφαλίσει» σημειώνει.
Ωστόσο, προσθέτει ο οίκος, η Ευρωζώνη έχει αναπτύξει μηχανισμούς για να αποτρέψει τη χρεοκοπία χωρών και τη μεταφορά της κρίσης από χώρα σε χώρα, και οι ανησυχίες σχετικά με το αξιόχρεο άλλων χωρών της Ευρωζώνης είναι λιγότερο έντονες από το 2012. «Μία αλυσιδωτή αντίδραση από ένα Grexit στην τελική διάσπαση της Ευρωζώνης είναι γι’ αυτό τον λόγο απίθανη».
Το Grexit θα ήταν πιθανό να προκαλέσει μία χρεοκοπία, τουλάχιστον για μέρος του ελληνικού χρέους, σημειώνει ο Fitch, προσθέτοντας ότι «η έκθεση άλλων χωρών της Ευρωζώνης μέσω των διακρατικών δανείων που έδωσαν στην Ελλάδα (Greek Loan Facility) είναι περιορισμένη και έχει αυξήσει από την αρχή το χρέος τους, συνεπώς ο λόγος του χρέους τους προς το ΑΕΠ δεν θα επηρεασθεί άμεσα. Θεωρούμε επίσης ότι θα είναι διαχειρίσιμο το κόστος από μία χρεοκοπία στα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ και αυτό από τις υποχρεώσεις της Τράπεζας της Ελλάδος στο Target 2». Η επίπτωση, συνεχίζει ο οίκος, στις ξένες τράπεζες θα ήταν περιορισμένη, επειδή αυτές έχουν ήδη απορροφήσει ζημιές από το PSI (κούρεμα των ομολόγων) του 2012 και έχουν μειώσει έκτοτε τον ελληνικό κίνδυνο.
«Οι αντιδράσεις της αγοράς είναι δύσκολο να προβλεφθούν. Εάν οι αποδόσεις των ομολόγων της περιφέρειας αυξηθούν απότομα, θα μπορούσε να επιβαρυνθεί η δυναμική των κρατικών χρεών. Η Ελλάδα θα έδειχνε ότι η συμμετοχή στο ενιαίο νόμισμα απαιτεί πολιτική αποδοχή μίας αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής και αντιδημοτικών μεταρρυθμίσεων για τη δημιουργία μίας οικονομίας ικανής να προσαρμοσθεί εσωτερικά. Δεν υπάρχει καμία άλλη χώρα υποψήφια για έξοδο, αλλά μεσοπρόθεσμα θα υπήρχε μεγαλύτερος κίνδυνος εξόδου για χώρες, στις οποίες η πολιτική δέσμευση για μεταρρυθμίσεις έχει εξασθενήσει. Αλλά, το Grexit μπορεί επίσης να προκαλέσει μία ενίσχυση των θεσμών της Ευρωζώνης και συνεπώς της νομισματικής ένωσης», αναφέρει ο Fitch.
Ο Τσίπρας δεν ζήτησε ...
να δει Γιούνκερ
Πηγές προσκείμενες στο πρωθυπουργικό γραφείο στο Μέγαρο Μαξίμου, διέψευσαν το μεσημέρι ότι ζητήθηκε συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον κ. Γιούνκερ, πριν από το Eurogroup της Δευτέρας, όπως έγραψε η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, επικαλούμενη δικές της πηγές. Η εφημερίδα ισχυρίστηκε μάλιστα ότι ο Πρόεδρος της Επιτροπής απέρριψε το ελληνικό αίτημα, λέγοντας ότι θέλει να περιμένει πρώτα να ολοκληρωθεί το Eurogroup.
«Με τον κ. Γιούνκερ ο Πρωθυπουργός συνομιλεί τακτικά. Τελευταία τους επικοινωνία ήταν χθες, Πέμπτη, στη διάρκεια της οποίας συμφώνησαν να συναντηθούν πριν από τη Σύνοδο Κορυφής», αναφέρει η κυβερνητική πηγή στην Αθήνα, συμπληρώνοντας ότι στη συνάντησή τους, που θα πραγματοποιηθεί τις επόμενες μέρες, «θα συζητήσουν το πώς η Ελλάδα θα αξιοποιήσει ευρωπαϊκά κονδύλια για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και την ανεργία».
ΧΡ. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ-ΚΥΠΕ, CNA
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΗ ΕΞΕΛΙΞΗ: Ο Τσίπρας ζήτησε έκτακτη συνάντηση από Γιούνκερ
Συνάντηση από τον Ζαν Κλοντ Γιούνκερ ζήτησε ο Αλέξης Τσίπρας ακόμα και σήμερα, σύμφωνα με την γερμανική Sueddeutsche Zeitung, ωστόσο κατά πως φαίνεται ο πρόεδρος της Κομισιόν απέρριψε το αίτημα, μετέδωσε το Mega.
Όπως αναφέρει η εφημερίδα, ο κ. Γιούνκερ θέλει να περιμένει τη συνάντηση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης τη Δευτέρα, κάτι με το οποίο συμφώνησε και ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Την πληροφορία φέρεται να επιβεβαίωσε εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την επισήμανση ότι οι δυο άντρες βρίσκονται σε συνεχή τηλεφωνική επαφή. Σύμφωνα με την εφημερίδα, ο κ. Γιούνκερ φέρεται να απέρριψε το αίτημα του Έλληνα πρωθυπουργού επικαλούμενος το φορτωμένο του πρόγραμμα.
Reuters: Η Ελλάδα αποπλήρωσε
δόση 310 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ
Η Ελλάδα αποπλήρωσε εμπρόθεσμα την πρώτη δόση, ύψους 310 εκατ. ευρώ, δανείου από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) που λήγει αυτό τον μήνα.
Αυτό αναφέρει το πρακτορείο Ρόιτερς, επικαλούμενο κυβερνητική πηγή.
Η Ελλάδα πρέπει να αποπληρώσει συνολικά 1,5 δισ. ευρώ στο ΔΝΤ σε διάστημα δύο εβδομάδων από σήμερα.
Στουρνάρας: Πλήρως διασφαλισμένες
τράπεζες και καταθέσεις
«Υπάρχει απόλυτη στήριξη για τις ελληνικές τράπεζες, δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, οι τράπεζες είναι και επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και διασφαλίστηκε η ρευστότητά τους, άρα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τις καταθέσεις».
Αυτό δήλωσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, έπειτα από τη σύσκεψη που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη και τον υπουργό Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, στη διάρκεια της οποίας τους ενημέρωσε για τη συνεδρίαση της ΕΚΤ και τις αποφάσεις που ελήφθησαν.
«Στα γενικότερα θέματα, η Τράπεζα της Ελλάδος, συνδράμει το κυβερνητικό έργο, το συνδράμει βεβαίως μέσα στο πλαίσιο της συνθήκης και όπου αυτό δεν έρχεται σε αντίθεση με τη συνθήκη και έχει πολύ μεγάλη σημασία το επόμενο Eurogroup να είναι πετυχημένο και δουλεύουμε όλοι προς την κατεύθυνση αυτήν» πρόσθεσε ο κ. Στουρνάρας, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο.
«Με διαβεβαίωσε τόσο ο πρωθυπουργός όσο και το οικονομικό επιτελείο ότι τις επόμενες τρεις μέρες εργάζονται άοκνα, ώστε τη Δευτέρα να υπάρχει ένα θετικό αποτέλεσμα» κατέληξε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος.
Τα “παράπονα” Δραγασάκη
προς τους “θεσμούς”
Αναντιστοιχία ανάμεσα στη συμφωνία που πέτυχε η ελληνική πλευρά στο Eurogroup και τη μη αντανάκλαση αυτής στις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, βλέπει ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης, Γιάννης Δραγασάκης, όπως φάνηκε από τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Κεντρικό Δελτίο Ειδήσεων του ΑΝΤ1, στην οποία διαπίστωσε διαφορετική αντιμετώπιση του ΣΥΡΙΖΑ από τους θεσμούς, εν συγκρίσει με αυτή της Νέας Δημοκρατίας.
Μιλώντας, ο κ. Δραγασάκης υπενθύμισε ότι το μήνυμα που έστελνε τον τελευταίο καιρό η ΕΚΤ ήταν ότι ζητούσε να υπάρξει μία συμφωνία, η οποία επιτεύχθηκε στις 20 Φεβρουαρίου. Φαίνεται, όμως, σχολίασε ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης πως στη σημερινή απόφαση δεν ενσωματώθηκε η συμφωνία του Eurogroup. Έπρεπε να ανοίξει την κάνουλα, μετά τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στο Eurogroup, τόνισε.
Ο κ. Δραγασάκης αναγνώρισε βέβαια πως υπήρχαν και θετικά μηνύματα από τον M. Ντράγκι όπως το γεγονός ότι τόνισε πως οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν πρόβλημα. «Η συμφωνία που πετύχαμε είναι η βάση προς τα μπροστά», συνέχισε, σχολιάζοντας πως υπάρχουν δυνάμεις που ενδεχομένως να θέλουν να επιστρέψουμε στην εποχή των μνημονίων.
Τη Δευτέρα στο Eurogroup, είπε, ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης θα πάει με επεξεργασμένο πακέτο μεταρρυθμίσεων. «Τιμούμε τη συμφωνία, περιμένουμε να την τιμήσουν και οι εταίροι μας» ήταν το μήνυμα που έστειλε ο κ. Δραγασάκης.
Βρισκόμαστε στο στάδιο της εξειδίκευσης της συμφωνίας, συνέχισε ο κ. Δραγασάκης, ο οποίος χαρακτήρισε θετικές τις πρόσφατες τοποθετήσεις από τον επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ και την Καγκελάριο της Γερμανίας, Άγκελα Μέρκελ, που άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο εκταμίευσης τμήματος της δόσης με ορισμένες προϋποθέσεις.
Όσον αφορά στο πρόβλημα ρευστότητας, ο αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης παραδέχθηκε πως υπάρχει, αλλά τόνισε πως δεν είναι τόσο οξύ όσο παρουσιάζεται.
Η επιτυχία της κυβέρνησης υπό τον ΣΥΡΙΖΑ θα ισοδυναμεί με αποτυχία των κυβερνήσεων που εγκλωβίστηκαν στα μνημόνια, υποστήριξε ο Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος αναρωτήθηκε γιατί οι «θεσμοί» δείχνουν μία διαφορετική μεταχείριση προς την Αθήνα σε σχέση με το παρελθόν.
Κατηγορηματικός ήταν, επίσης, όσον αφορά στο ενδεχόμενο ενός τρίτου πακέτου στήριξης για την Ελλάδα. «Ευχαριστούμε για την αλληλεγγύη, αλλά ποτέ δε συζητήθηκε κάτι τέτοιο», είπε σχολιάζοντας τα σενάρια που έχουν δει τις τελευταίες ημέρες το φως της δημοσιότητας.
«Η εποχή των μνημονίων έχει τελειώσει» επανέλαβε ο κ. Δραγασάκης, που παραλλήλισε τα φαινόμενα ανθρωπιστικής κρίσης που προκάλεσαν τα μέτρα λιτότητας με εποχές πολέμου. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει καμία βάση στις πληροφορίες περί δυσφορίας του ίδιου προς το πρόσωπο του υπουργού Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη και τόνισε πως «πρέπει όλοι να επιταχύνουμε το έργο μας».
Ένα άρθρο με πολύ επίκαιρα
διδάγματα και για την Ελλάδα
Της Megan McArdle, Bloombergview
Επί μια περίπου δεκαετία η Βενεζουέλα του Τσάβες και η Αργεντινή της Κιρχνέρ, αποτελούσαν πρότυπα για αριστερίζοντες που αναζητούσαν κάτι πέραν του νεοφιλελεύθερου μοντέλου. Το πρόγραμμα του Τσάβες αύξησε δραματικά τις κοινωνικές δαπάνες και η άρνηση της προέδρου της Αργεντινής να υποκύψει στους ξένους επενδυτές πρόσφεραν πρότυπα στην νεοφιλελεύθερη ρητορική περί αγορών και ισορροπημένων προϋπολογισμών.
Για τους νεοφιλελεύθερους το πρόβλημα στη Βενεζουέλα προκλήθηκε από την κατασπατάληση των πόρων από την πώληση πετρελαίου σε κοινωνικές δαπάνες, από τον Τσάβες και τον διάδοχό του Μαδούρο. Μόνο μια αύξηση στις τιμές του πετρελαίου θα μπορούσε να ανατρέψει την κατάσταση.
Η Αργεντινή, από την πλευρά της, αποκόπηκε από τις διεθνείς αγορές κεφαλαίου και το μόνο που απέμεινε ήταν η καταφυγή σε ολοένα και απέλπιδες οικονομικές λύσεις. Το μόνο που στήριζε την οικονομία της ήταν η ζήτηση προϊόντων της από την Κίνα.
Τα επιχειρήματα αυτά όμως δεν πείθουν τους οπαδούς του κινήματος Τσάβες, που πιστεύουν ότι τα όσα αναφέρουν οι αγορές είναι απλώς θεωρία και ότι οι στενοί συνεργάτες του Τσάβες θα μπορούσαν να δείξουν πραγματική, απτή πρόοδο όσον αφορά τη μείωση της φτώχειας και την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης.
Η οικονομική θεωρία Τσάβες όμως κατέρρευσε πριν λίγα χρόνια. Βενεζουέλα και Αργεντινή βρίσκονται σε ύφεση και υποφέρουν από το γεγονός ότι δεν μπορούν να κάνουν εισαγωγές. Η κοινωνική πρόοδος στη Λατινική Αμερική έχει επίσης σταματήσει, χάρη, εν μέρει, στην απότομη άνοδο του δείκτη της φτώχιας στη Βενεζουέλα.
Το ερώτημα αν η αναδιανομή εισοδήματος που επιχείρησε η κυβέρνηση της χώρας πιστώνεται την καταπολέμηση της φτώχειας ή ήταν η ικανότητα αθρόας προσφοράς εμπορευμάτων, τείνει να απαντηθεί υπέρ της προσφοράς εμπορευμάτων. Αν οι τιμές του πετρελαίου δεν ανέβουν η κυβέρνηση της Βενεζουέλας θα αντιμετωπίσει, σύντομα, δημοσιονομική κρίση.
Αυτό δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση της χώρας δεν έπαιξε ρόλο στην αντιμετώπιση της φτώχειας. Η αναδιανομή εισοδήματος όμως που έκανε δεν παρήγαγε πλούτο και οικονομική ανάπτυξη, τουλάχιστον όχι στο βαθμό που θα έπρεπε για να καλύψει τις δικές της δαπάνες. Και αν επιθυμείς να καλυτερεύσεις τη ζωή των κατώτερων, οικονομικά, πληθυσμιακών στρωμάτων, οφείλεις να έχεις και ένα υποκατάστατο για την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης.
Οι πολιτικές περικοπής, απλώς, των πηγών της ανάπτυξης – της παραγωγής πετρελαίου ή των επενδυτικών κεφαλαίων – θα καταστήσουν, σταδιακά, τον λαό, για τον οποίο αγωνίζεσαι να βγάλεις από τη φτώχεια, φτωχότερο. Και αν είναι κακό να χάνεις τη μάχη της φτώχειας, είναι ακόμα χειρότερο, για τη Βενεζουέλα, να προσπαθείς να στηρίξεις το καθεστώς σου με αντιδημοκρατικά μέτρα κατά του Τύπου, ώστε να περιορίσεις τις εναντίον στου λαϊκές αντιδράσεις.
Εξετάζοντας την κατάσταση στη Βενεζουέλα και οι υποστηρικτές του Τσαβισμού και οι πολέμιοί του μπορούν να πάρουν σημαντικά μαθήματα. Το πρώτο θα μπορούσε να έχει ως κεντρική ιδέα τη φράση: «Μην ξεχνάς ποτέ ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τα πάντα».
Η παγκόσμια οικονομία είναι πολύ ευρύτερη και ισχυρότερη από τους μοχλούς της ίδιας πολιτικής που έχεις στη διάθεσή σου, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι κάποιοι επιθυμούν να σε κάνουν να πιστέψεις πως αυτό που σχεδιάζεις «θα δουλέψει».
Δυστυχώς όταν τα πράγματα βαίνουν προς την αντίθετη κατεύθυνση υποχρεώνεσαι να επιστρέψεις στην πραγματικότητα και μάλιστα με πολύ σκληρό τρόπο.
ΠΗΓΗ: www.bloombergview.com – ΑΠΟΔΟΣΗ: Παντελής Καρύκας
Η Λευκωσία προσδοκά
την επιστροφή της στις αγορές φέτος
Η κυβέρνηση της Κύπρου ελπίζει ότι θα επιστρέψει στις διεθνείς αγορές δανεισμού φέτος, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, ο οποίος επισήμανε επίσης ότι η κυπριακή οικονομία έχει περισσότερα κοινά με εκείνη της Ιρλανδίας παρά με εκείνη της Ελλάδας.
Σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη η Ιρλανδία, η οποία προχώρησε σε μια σειρά μεταρρυθμίσεων αφότου σχεδόν χρεοκόπησε, αποτελεί το υπόδειγμα για την Κύπρο, η οποία είναι σε μια ανηφορική πορεία για να βγει από την ύφεση και να δανειστεί από τις αγορές πριν από το τέλος του προγράμματος προσαρμογής της, στα μέσα του 2016. «Αναφέρομαι στο ιρλανδικό παράδειγμα, είναι αυτό που πρέπει να ακολουθήσουμε», τόνισε ο Χάρης Γεωργιάδης.
«Νομίζω ότι είναι εντυπωσιακό το ότι η Ιρλανδία βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση… αλλά εφάρμοσε αποτελεσματικά ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων… και αυτή τη στιγμή είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στην ευρωζώνη», πρόσθεσε ο ίδιος.
Προσπαθώντας εμφανώς να αποστασιοποιηθεί από την Ελλάδα, όπου η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αμφισβητεί τους όρους που συνοδεύουν τη δανειακή σύμβαση, ο κ. Γεωργιάδης ανέφερε: «υπάρχουν πολιτισμικοί και εθνικοί δεσμοί, αλλά αυτό είναι όλο».
«Υπήρχε μια σθεναρή σύνδεση ανάμεσα στις δύο οικονομίες μέσω του τραπεζικού μας τομέα», πρόσθεσε. «Αυτή τερματίστηκε πριν από δύο χρόνια».
Η Κύπρος αναγκάστηκε να ζητήσει δανεισμό ύψους 10 δισεκ. ευρώ από την ευρωζώνη το 2013. Το πρόγραμμα αυτό απέτρεψε την χρεοκοπία, μετά τις μεγάλες ζημίες που υπέστησαν οι κυπριακές τράπεζες, ιδίως από την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Η κατάσταση αυτή όμως εξόργισε πολλούς στην Κύπρο, καθώς οι πολίτες επωμίστηκαν μεγάλο μέρος του κόστους της διάσωσης των τραπεζών.
Νωρίτερα σήμερα το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας συνεδρίασε στη Λευκωσία για δεύτερη ημέρα, για να καταλήξει στους όρους του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης. Τα πρόγραμμα αυτό δεν αφορά ακόμη την Κύπρο, διότι δεν έχει εφαρμόσει ένα νέο πτωχευτικό κώδικα. Σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη, το νομοσχέδιο για το ζήτημα θα έχει οριστικοποιηθεί εντός εβδομάδων και αυτό θα επιτρέψει η ΕΚΤ να αρχίσει ξανά να αγοράζει κυπριακά κρατικά ομόλογα.
Σε μια συνάντηση που είχαν οι δύο άνδρες νωρίτερα ο πρόεδρος της Κύπρου Νίκος Αναστασιάδης παρουσίασε τα επιχειρήματα της κυβέρνησής του στον πρόεδρο της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι για να υποστηρίξει τη θέση ότι το κυπριακό κρατικό χρέος πρέπει να αποτελέσει μέρος του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης του κεντρικού πιστωτικού ιδρύματος της ευρωζώνης, ανέφερε στο Ρόιτερς μια πηγή ενήμερη για όσα συζητήθηκαν.
Ο κ. Γεωργιάδης είπε επίσης ότι η κυβέρνηση της Κύπρου ελπίζει να προχωρήσει στη διάθεση ενός ή δύο ομολογιακών τίτλων φέτος και προέβλεψε ότι η οικονομία της νήσου θα καταγράψει μέτρια ανάπτυξη.
Ακόμη, ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών επισήμανε ότι η χώρα μπορεί να μη χρειαστεί σχεδόν 2 δισεκ. ευρώ που προορίζονταν για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών και άλλες δαπάνες. Το ποσό αυτό, πρόσθεσε ο κ. Γεωργιάδης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων.
«Είναι ξεκάθαρο ότι δεν αναμένεται να χρειαστούμε επιπρόσθετα κεφάλαια, για παράδειγμα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μας», είπε ο Χάρης Γεωργιάδης. «Έχουμε ήδη ενδυναμώσει τη δημοσιονομική μας θέση», πρόσθεσε ο ίδιος, καλώντας να υπάρξει μια συζήτηση ώστε να μπορέσει να αξιοποιηθεί «τουλάχιστον ένα μέρος των κεφαλαίων αυτών» για την «αποπληρωμή του χρέους» της Κύπρου.
Με το πιστόλι στον κρόταφο
σέρνουν την Ελλάδα στο Eurogroup
Δεν έχουν προηγούμενο οι πιέσεις που ασκούνται από την πλευρά των Ευρωπαίων εταίρων, η στάση των οποίων στόχο έχει να διαβιβάσει το μήνυμα στην Αθήνα ότι εξαντλείται σταδιακά η υπομονή της ευρωπαϊκή πλευράς.
Με τις διαρροές σε ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, οι εταίροι εμφανίζονται εντελώς απορριπτικά αναφορικά με τις προτάσεις της ελληνικής κυβέρνησης για μεταρρυθμίσεις, τις οποίες θα καταθέσει ο Γιάνης Βαρουφάκης, εάν αυτές δεν εξειδικευτούν και παραμείνουν στη μορφή που τις παρουσίασε προ διημέρου η ελληνική κυβέρνηση.
Σύμφωνα με το Mega, ανώτερος αξιωματούχος μιλώντας υπό το καθεστώς της ανωνυμίας εξηγούσε μιλώντας σε δημοσιογράφους πως δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο από την ελληνική πλευρά μέχρι στιγμής. Ωστόσο, η Αθήνα επιθυμεί την Δευτέρα να υπάρξει ένα θετικό μήνυμα τόσο για προχωρήσουν οι δανειστές σε μερική εκταμίευση της δόσης όσο και για να χαλαρώσει η ΕΚΤ τους περιορισμούς στη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών.
«Τη Δευτέρα στο Eurogroup, είπε, ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης θα πάει με επεξεργασμένο πακέτο μεταρρυθμίσεων. Τιμούμε τη συμφωνία, περιμένουμε να την τιμήσουν και οι εταίροι μας», ήταν το μήνυμα που έστειλε ο Γιάννης Δραγασάκης μιλώντας στον Αντέννα.
Βρισκόμαστε στο στάδιο της εξειδίκευσης της συμφωνίας, συνέχισε ο κ. Δραγασάκης, ο οποίος χαρακτήρισε θετικές τις πρόσφατες τοποθετήσεις από τον επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ και την Καγκελάριο της Γερμανίας, Άγκελα Μέρκελ, που άφησαν ανοικτό το ενδεχόμενο εκταμίευσης τμήματος της δόσης με ορισμένες προϋποθέσεις.
Πάντως οι αποφάσεις του Μάριο Ντράγκι εκτιμάται ότι είναι απόλυτα συνυφασμένες με εκείνες του Eurogroup. Οπως είπε ο επικεφαλής της ΕΚΤ: «Θέσατε το ερώτημα σε ποιο βαθμό εξαρτώνται οι αποφάσεις από αυτό που θα συμβεί στο Eurogroup. Η απάντηση είναι σε τεράστιο βαθμό. Αν υπάρξει συμφωνία για ένα συμβόλαιο ή όπως αλλιώς θέλετε, το υπόβαθρο αλλάζει εντελώς και θα είμαστε σε θέση να λάβουμε πολύ πιο ευνοϊκές αποφάσεις για την Ελλάδα».
Επιστροφή της Ελλάδας στα ελλείμματα
κινδυνολογεί ο Κλάους Ρένγκλινγκ
Σαφή προειδοποίηση για το ορατό ενδεχόμενο επιστροφής της Ελλάδας στο πρωτογενές έλλειμμα έναντι του πρωτογενούς πλεονάσματος που είχε επιτευχθεί για το 2014, απηύθυνε σε συνέντευξή του στη γερμανική εφημερίδα Handelsblatt, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ESM/EFSF), Κλάους Ρέγκλινγκ…
Όπως αναφέρει η Ημερησία, ο κ. Ρέγκλινγκ προτρέπει την ελληνική κυβέρνηση να επικεντρωθεί στην είσπραξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών και επικρίνει τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Οικονομικών για τις «επιπόλαιες δηλώσεις τους».
«Μπορεί να υπάρξει ακόμη και έλλειμμα φέτος λόγω αύξησης των δαπανών και συρρίκνωσης των φορολογικών εσόδων», δηλώνει ο επικεφαλής του ESM/ΕFSF προειδοποιώντας πως τα δημόσια οικονομικά της χώρας μας επιδεινώνονται.
«Τα νέα μέτρα που θα υιοθετήσει η ελληνική κυβέρνηση απειλούν να πνίξουν την ανταγωνιστικότητά της και θα μπορούσαν να τη βυθίσουν και πάλι στο έλλειμμα» προσθέτει. «Εάν η κυβέρνηση αυξήσει τον κατώτατο μισθό και τις συντάξεις, αυτό θα οδηγήσει σε αύξηση του κόστους εργασίας και των δημοσίων δαπανών», σημείωσε, προσθέτοντας ότι «το πρωτογενές πλεόνασμα, που θεωρήθηκε δεδομένο, λιώνει».
Οι τραγικές προβλέψεις για το ελληνικό χρέος
οικονομολόγων του “γερμανικού κόσμου”
Το πρόβλημα του χρέους θα ταλαιπωρήσει αρκετές γενιές Ελλήνων, είναι ο κοινός τόπος ανάμεσα σε καταξιωμένους οικονομολόγους που προέρχονται από τις χώρες του «γερμανικού κόσμου» και πιο συγκεκριμένα του Γερμανού Χανς-Βέρνερ Ζιν, προέδρου του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών του Μονάχου και του Αυστριακού Στέφαν Σούλμαϊστερ, ο οποίος είναι επί σειρά ετών ηγετικό στέλεχος του Αυστριακού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών.
Οι αναφορές καταγράφηκαν στο πλαίσιο του 14ου Διεθνούς Συνεδρίου Επενδυτών στη Βιέννη, «ξεχνώντας» ασφαλώς να ανατρέξουν στην Ιστορία και να υπενθυμίσουν στους συμμετέχοντες το πως η Γερμανία διευκολύνθηκε στο να ξεπεράσει ακόμα χειρότερα προβλήματα που αντιμετώπισε, ενώ είχαν προηγηθεί ασύλληπτα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, αν και ο Γερμανός τάχθηκε υπέρ της «αναγκαίας», όπως ανέφερε, διαγραφής χρέους σε όλο τον ευρωπαϊκό νότο, ενώ ο Αυστριακός ζήτησε ένα «New Deal»…
Όπως αναφέρει το Αθηναϊκό Πρακτορείο, στο ζήτημα του χρέους οι δύο οικονομολόγοι είχαν αντίθετες απόψεις, με τον μεν Χανς-Βέρνερ Ζιν να επιρρίπτει την ευθύνη στους Έλληνες και να ζητά για μια ακόμη φορά την έξοδο από το ευρώ (ο εν λόγω το κάνει συστηματικά…), αλλά τον δε Στέφαν Σούλμαϊστερ να κατηγορεί τη Γερμανία ότι παραβίασε η ίδια τους κανόνες μετά την καθιέρωση του ευρώ, προκαλώντας με τον τρόπο αυτό μια ανισορροπία στην Ευρώπη.
Η Γερμανία, παραβιάζοντας τους κανόνες του Μάαστριχτ, δεν αύξησε επί χρόνια το μισθολογικό κόστος και δημιούργησε με τον τρόπο αυτό ένα παράνομο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, κατήγγειλε ο Αυστριακός οικονομολόγος.
Πλήρως αντίθετες ήταν οι τοποθετήσεις τους ως προς τον τρόπο διάσωσης του ευρώ, όπου ο επικεφαλής του Ινστιτούτου του Μονάχου προτείνει αρχικά μια διαγραφή χρέους που είναι αναγκαία, όπως λέει, για τη διάσωση των νοτιοευρωπαϊκών κρατών και τραπεζών, κάτι που θα έδινε και πάλι στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τη δυνατότητα σταδιακής εξομάλυνσης των επιτοκίων.
Πέραν τούτου, απαιτείται, κατά την άποψή του, μια «ανοικτή» Νομισματική Ένωση, στην οποία οι χώρες θα έχουν τη δυνατότητα προσωρινής εξόδου τους και άρα, αφότου η δραχμή ή κάποιο άλλο νόμισμα, επανερχόταν σε ανεκτή συναλλαγματική ισοτιμία, η Ελλάδα θα μπορούσε να επανενταχθεί στην Ευρωζώνη.
Ο Χανς-Βέρνερ Ζιν υποστήριξε επίσης μια αντιγραφή του αμερικανικού συστήματος, ζητώντας να υπάρξει για τη λειτουργικότητα του ευρώ μια ομοσπονδιοποίηση που, όπως και στις ΗΠΑ, θα χαρακτηρίζεται από κανόνες πτώχευσης για τα κράτη, δηλαδή «εάν για παράδειγμα χρεοκοπήσει η Καλιφόρνια, η Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα δεν θα σκεφθεί να αγοράσει ομόλογα της Καλιφόρνια και ως εκ τούτου οι επενδυτές είναι προσεκτικοί», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «αυτή η αυτοδιόρθωση των κεφαλαιαγορών είναι το Α και το Ω για τη σταθερότητα της οικονομίας της αγοράς».
Από την πλευρά του ο Στέφαν Σούλμαϊστερ ζήτησε ένα «New Deal» για να υπάρξει σταθεροποίηση των τιμών στις χρηματαγορές, σημειώνοντας ότι οι μεγάλες κρίσεις δημιουργούνται πάντα με τη σύγχρονη υποτίμηση περιουσιακών τίτλων και το 2008 κατέρρευσαν ταυτόχρονα όλες οι αγορές, κάτι που είχε συμβεί τελευταία το 1929.
Ο ίδιος υποστήριξε επιπλέον, μια αύξηση του κρατικού ποσοστού, σημειώνοντας ότι οι υφέσεις στην ιστορία της οικονομίας ξεπεράστηκαν πάντα και αποκλειστικά με περισσότερη συμμετοχή του κράτους, και τονίζοντας πως είναι αφελές να περιμένει κανείς πως τα πράγματα θα τα τακτοποιήσουν οι αγορές, «οι οποίες δεν πρόκειται να τα τακτοποιήσουν».
Μην χάσετε για κανένα λόγο ... αξίζουν τον κόπο
.gif)