Σειρά της Αθήνας τώρα

Συνεχής ενημέρωση - Μείνετε στη σελίδα

“«Η Ευρώπη πήρε μια ανάσα, τίποτα περισσότερο και σίγουρα όχι ακόμη μια λύση», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάιερ αναφερόμενος στην διαπραγμάτευση της Ελλάδας με τους εταίρους και επεσήμανε ότι τώρα πρέπει η ελληνική κυβέρνηση να εξηγήσει στην ΕΕ πώς θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της».



«Η Ευρώπη πήρε μια ανάσα, τίποτα περισσότερο και σίγουρα όχι ακόμη μια λύση. Τώρα είναι η σειρά της κυβέρνησης της Αθήνας. Ξεκάθαρα: ο Αλέξης Τσίπρας πρέπει να εξηγήσει στην ΕΕ πώς η Ελλάδα θέλει να ανταποκριθεί στις δικαιολογημένες προσδοκίες των πιστωτών», δήώσε ο κ. Σταϊνμάιερ στην εφημερίδα Bild και σημείωσε ότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε εξέλιξη και θα πρέπει να γίνουν «χωρίς χαιρεκακία και υπεροψία».

Ερωτώμενος σχετικά με τις συνέπειες που θα μπορούσε να έχει στην διάθεση άλλων χωρών του Νότου για μεταρρυθμίσεις ενδεχόμενη «επικράτηση» της Αθήνας επί της ΕΕ, ο γερμανός σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών επισημαίνει ότι πρέπει να διατηρηθεί η αρχή «βοήθεια με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις» και διευκρινίζει ότι «αν η Αθήνα θέλει αλλαγές σε μεμονωμένα σημεία, αυτό είναι εντάξει, αλλά αν οι αλλαγές οδηγούν σε επιπλέον δαπάνες, τότε θα πρέπει να γίνει εξοικονόμηση σε άλλα σημεία ή να στοχεύσει σε αύξηση των εσόδων".”


Προτάσεις εσωτερικού ή εξωτερικού; Σημασία έχει τι θα πουν οι θεσμοί!

Η περιλάλητη λίστα των μεταρρυθμίσεων τις οποίες καλείται να εφαρμόσει η κυβέρνηση προκειμένου να αποκτήσει σάρκα και οστά η συμφωνία που επετεύχθη στο Eurogroup, είναι απολύτως συμπεφωνημένη με τους Θεσμούς, επιμένουν Κυβερνητικές πηγές.

Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός άλλωστε αυτό υποστήριξε εμμέσως στους δημοσιογράφους το Σάββατο, στο περιθώριο του Κυβερνητικού Συμβουλίου.

Όπως προκύπτει πάντως από όσα αναφέρει σε ανεπίσημο έγγραφό του το Μέγαρο Μαξίμου, στη λίστα αυτή συμπεριλαμβάνεται περίπου το... μισό πρόγραμμα Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ και πάντως σε κάθε περίπτωση, ατόφιες οι «κόκκινες γραμμές» του κυβερνώντος κόμματος που ως γνωστόν προσκρούουν στην σθεναρή άρνηση των δανειστών:

1. Κόκκινα δάνεια- πλειστηριασμοί
2. Ρύθμιση 100 δόσεων
3. Επαναφορά εργασιακού πλαισίου

«Τα έχουμε συμφωνήσει όλα»

Κυβερνητικός παράγοντας που εμπλέκεται στη... συγγραφή της λίστας, εξέφραζε στο Capital.gr την βεβαιότητα πως  όλα όσα περιλαμβάνονται σε αυτή, έχουν εκ των προτέρων συμφωνηθεί με τους θεσμούς, επομένως δεν υπάρχει περίπτωση η αυριανή τηλεδιάσκεψη να κρύβει δυσάρεστες εκπλήξεις για την διαπραγμάτευση.

«Το τρισέλιδο κείμενο με τη λίστα των μεταρρυθμίσεων που έχουμε καταρτίσει είναι σε απόλυτη συμφωνία με τους εταίρους. Δεν υπάρχει καμία περίπτωση να οδηγηθούμε σε ρήξη στην αυριανή τηλεδιάσκεψη».

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, η λίστα των μεταρρυθμίσεων που απαιτείται για να τεθεί εν ισχύ και επισήμως η συμφωνία του Eurogroup της Παρασκευής, δεν είναι παρά ένα συμπεφωνημένο με τους εταίρους πλαίσιο, το οποίο θα μπορέσει να περάσει από τα κοινοβούλια των υπολοίπων χωρών της ευρωζώνης.

Όπως εξήγησε χαρακτηριστικά: «Η λίστα αναφέρει όλα αυτά που προτίθεται να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό μας ζητήθηκε, αυτό στέλνουμε. Η εξειδίκευση των μέτρων θα γίνει μέσα στο επόμενο διάστημα. Εμείς έχουμε ολόκληρο... τόμο 60 σελίδων με τια αναλυτικές μεταρρυθμίσεις που σκοπεύουμε να εφαρμόσουμε».
«Δεν βλέπω πώς θα γίνει δεκτό»
Έτερος  υπουργός πάντως μιλώντας στο Capital.gr εμφανίστηκε αβέβαιος σχετικά με την «τύχη» της εν λόγω λίστας:

«Αυτή περιλαμβάνει σχεδόν όλο το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, δε βλέπω πώς μπορεί να περάσει από τους έξω. Εμείς πολύ ορθά πράξαμε και συμπεριλάβαμε βασικά στοιχεία του προγράμματός μας, αλλά δεν αποκλείω, με το κείμενο αυτό, εάν δεν αλλάξει κάτι, να οδηγηθούμε υπό προϋποθέσεις, σε ρήξη».

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, το περιεχόμενο της λίστας άλλαξε από το Σάββατο, οπότε και τέθηκαν επί τάπητος στο κυβερνητικό συμβούλιο, τα μέτρα που θα σταλούν στους εταίρους.

«Είναι πιθανό να συνυπολογίσθηκαν οι εσωκομματικές αντιδράσεις οι οποίες είναι σφοδρές και δεν πρέπει να υποτιμώνται», ήταν η χαρακτηριστική αναφορά κυβερνητικού στελέχους.
Η άγνωστη μεταβλητή
Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, ακόμη και εάν Κυβέρνηση και Θεσμοί έχουν συμφωνήσει επί του περιεχομένου, μεταβλητή με άγνωστες συνέπειες παραμένει η αντίδραση των υπουργών οικονομικών των υπολοίπων χωρών της ευρωζώνης, οι οποίοι όπως έχει μεταδώσει το Capital.gr, έχουν διαμηνύσει πως επιθυμούν να έχουν τον... τελευταίο λόγο στην έγκριση του ελληνικού κειμένου.

Όπερ σημαίνει, ότι δεν αποκλείεται, οι σκληρότεροι εξ αυτών, εάν η λίστα με τις δεσμεύσεις της Κυβέρνησης δεν τους ικανοποιήσει, να μπλοκάρουν τη διαδικασία, παρατείνοντας το θρίλερ της μεταβατικής συμφωνίας.
...Όχι στις προδιαγραφές των θερμοκέφαλων

Σε κεντρικό άρθρο του το iskra, το "μπαλκόνι" της Αριστερής Πτέρυγας, παραινεί την Κυβέρνηση, η λίστα που θα σταλεί να υλοποιεί και να μην ακυρώνει τις κυβερνητικές προγραμματικές δηλώσεις.

όπως αναφέρει μεταξύ άλλων ο αρθρογράφος: "Προοδευτικοί πολιτικοί κύκλοι τόνιζαν την ανάγκη η λίστα που θα σταλεί να υλοποιεί και να μην ακυρώνει, τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης και άρα να μην ενσωματώνεται στις προγραμματικές προδιαγραφές του Σόιμπλε και των άλλων θερμοκέφαλων συντηρητικών κύκλων της ΕΕ" και προσθέτει:

"Οι ίδιοι κύκλοι τόνιζαν ότι η λίστα πρέπει να απευθύνεται πρώτα από όλα στον ελληνικό λαό και και να υπηρετεί την ανάγκη να μπει η χώρα σε τροχιά προοδευτικής ανάκαμψης".
Γεννηθήτω το θέλημά τους
Στο μεταξύ, οι εντάσεις και οι διαφωνίες στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος με επίδικο την συμφωνία της Παρασκευής, κλιμακώθηκαν επικίνδυνα με την παρέμβαση του Μ.Γλέζου, ο οποίος και αιφνιδίασε και προκάλεσε έντονο εκνευρισμό στο Μαξίμου.

Σε αναζήτηση... ιστορικού αντίβαρου, ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να συναντήσει σήμερα τον Μίκη Θεοδωράκη, ο οποίος προεκλογικά είχε εκφράσει δυσαρέσκεια για τις πρακτικές της Κουμουνδούρου.

Ως φαίνεται πάντως έπιασαν τόπο και οι εσωκομματικές πιέσεις για τη σύγκληση των κομματικών οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ. Τούτου δοθέντος, αύριο μετά τη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου ( ώρα 12 μμ) θα ακολουθήσει συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ ενώ προγραμματίζεται για το προσεχές Σαββατοκύριακο και συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος. Η τελευταία, ζητήθηκε επιμόνως τις τελευταίες ημέρες από στελέχη της Αριστερής Πτέρυγας. 


Η κυβέρνηση θα παραδώσει στους θεσμούς ευσύνοπτη και περιεκτική λίστα» τόνισε ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης σε συνέντευξη του στο CNN και στην Κριστιάν Αμανπούρ.

Ερωτηθείς για τα προβλήματα που προκαλεί στους ψηφοφόρους και στην εκλογική βάση του ΣΥΡΙΖΑ η επέκταση του προγράμματος που δέχτηκε η κυβέρνηση, ο κ. Βαρουφάκης τόνισε πως «το εκλογικό σώμα στην Ελλάδα είναι ενθουσιασμένο με την ανάκτηση της αξιοπρέπειας και την αίσθηση της ισοτιμίας που νιώθουν στην Ευρώπη».

Εκτίμησε τέλος πως οι διαπραγματεύσεις στην επόμενη φάση και μετά το πρόγραμμα-γέφυρα θα ευοδωθούν.


«Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα πρέπει να αποδεχθούν ότι η Ελλάδα ενδεχομένως δεν θα μπορέσει ποτέ να ξεπληρώσει το χρέος των 366 δισ. δολαρίων, ακόμα και αν η προβληματική οικονομία της εξασφαλίσει επιμήκυνση του προγράμματος διάσωσης», αναφέρεται σε δημοσίευμα του αμερικανικού δικτύου CNBC.

Όπως δήλωσε ο Κίνγκσλεϊ Τζόουνς, ιδρυτής και επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών της Jevons Global, υποστήριξε με δηλώσεις του στο CNBC ότι «πρέπει να είμαστε ρεαλιστές για το χρέος της Ελλάδας που αυτή την στιγμή είναι το 175% του ΑΕΠ. Αυτό είναι το υψηλότερο ποσοστό από τότε που ξεκίνησε όλη αυτή η ιστορία. Κοιτάξτε την Ιαπωνία. Το δημόσιο χρέος της πλησιάζει το 300% του ΑΕΠ. Μια μέρα, απλά θα καταρρεύσει. Δεν πρόκειται ποτέ να αποπληρωθεί, ούτε και το ελληνικό χρέος».

Μεταξύ άλλων, στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά στο ενδεχόμενο «κουρέματος» του ελληνικού χρέους, σημειώνοντας ότι «ενώ ο Τσίπρας δεν είναι πλέον απαιτητικός για "κούρεμα", με περιορισμένη την διαπραγματευτική ισχύ του, οι ειδικοί λένε πως οι Ευρωπαίοι πιστωτές πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν υπάρχει άλλη λύση, αν θέλουν να παραμείνει η Ελλάδα στην Ευρωζώνη».


Μετά από σχεδόν έναν μήνα έντονων διαβουλεύσεων, η κυβέρνηση συνασπισμού του ΣΥΡΙΖΑ κατέληξε σε συμφωνία με τους πιστωτές την προηγούμενη Παρασκευή για την παράταση του προγράμματος στήριξης, κατά τέσσερις μήνες.

Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλα θα πάνε καλά από εδώ και πέρα, καθώς σειρά θεμάτων βρίσκονται ακόμη “στον αέρα”, όπως σημειώνει η Wall Street Journal. Αυτό περιλαμβάνει και το πώς η ελληνική κυβέρνηση και οι τράπεζες θα χρηματοδοτηθούν στους επόμενους μήνες, αλλά και την διατήρηση της πολιτικής στήριξης για τη συμφωνία που χρειάζεται από το εσωτερικό, ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας.

Ας δούμε τι λένε οι αναλυτές:

Michel Martinez και Ivan Mamalet της Societe Generale
Σηματοδοτώντας μια πλήρη στροφή για τον ΣΥΡΙΖΑ, η ελληνική κυβέρνηση αποδέχθηκε σχεδόν σημείο προς σημείο τις απαιτήσεις του Eurogroup, επιτρέπεοντας τελικά τις δύο πλευρές να βρουν κοινό σημείο για μια τετράμηνη επέκταση του τρέχοντος προγράμματος. Η ελληνική κυβέρνηση και οι ελληνικές τράπεζες θα συνεχίσουν να βρίσκονται υπό πίεση στις επόμενες εβδομάδες. Συγκεκριμένα, η παράταση λήγει πριν από τις πιο σημαντικές λήξεις ομολόγων τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Τέλος, η εύρεση μιας μακροπρόθεσμης λύσης σε συνδυασμό με κάποιου είδους ελάφρυνση του χρέους, παραμένει δύσκολη, καθώς η δυνατότητα ενός haircut έχει αποκλειστεί από τους φορείς πολιτικής της ευρωζώνης. Ως αποτέλεσμα, ενώ η συμφωνία θα αγοράσει κάποιον χρόνο, οι σκληρές διαπραγματεύσεις και η μικροπολιτική θα επανέλθουν πριν από το τέλος της παράτασης της διάσωσης.
Luigi Speranza, οικονομολόγος της BNP Paribas
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε την προηγούμενη ΠΑρασκευή, είναι καλά νέα. Ανακουφίζει την άμεση πίεση στις ελληνικές τράπεζες, ύστερα από μια επιτάχυνση των εκροών καταθέσεων τις τελευταίες ημέρες, και ανοίγει τον δρόμο για μια συμφωνία μεταξύ της Ελλάδας και τ ν πιστωτών της. Επίσης θα ανοίξει την δυνατότητα για την ΕΚΤ να αποδεχθεί τα ομόλογα της ελληνικής κυβέρνησης στις συνήθεις πράξεις νομισματικής πολιτικής ξανά. Αλλά η συμφωνία είναι μόνο το πρώτο βήμα μιας αμφιλεγόμενης διαπραγμάτευσης για να επιτευχθεί μια πιο διαρκή διευθέτηση. Μερικές ρωγμές εμφανίζονται ήδη στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, υπογραμμίζοντας τις δυσκολίες που θα πρέπει να αντιμετωπίσει ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας προκειμένου να επιτευχθεί μια διαρκής συμφωνία στους επόμενους μήνες. Η συμφωνία που επιτεύχθηκε την Παρασκευή είναι επομένως ενα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά όχι απαραιτήτως το τέλος της ιστορίας.
Daniel Trum και Thomas Walker της UBS
Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι η πιθανότητα η Ελλάδα να φύγει από το ευρώ στους επόμενους 12 μήνες, παραμένει στο 10%-20%. Επίσης, συνεχίζουμε να βλέπουμε ένα ρίσκο στάσης πληρωμών από την Ελλάδα στο 20%-30% στους επόμενους 12 μήνες. Αποδεχόμενη τους όρους της παράτασης της διάσωσης, θεωρούμε ότι η ελληνική κυβέρνηση απέδειξε πως δεν είναι να θέσει την ιδιότητα μέλους της ευρωζώνης που κατέχει η Ελλάδα σε κίνδυνο, ενώ το Eurogroup απέδειξε ότι ήταν περισσότερο προετοιμασμένο να αφήσει την Ελλάδα να φύγει, από ό,τι αρχικά νομίζαμε. Θεωρούμε πως ο δρόμος προς μια νέα συμφωνία θα παραμείνει ανώμαλος και προβλέπονται περαιτέρω επίμαχα σημεία καθώς η Ελλάδα πρέπει να επιλέξει μεταξύ του να αποδεχθεί δημοσιονομικές δεσμεύσεις ελεγχόμενες από το εξωτερικό (που θα θέσουν τον κυβερνητικό συνασπισμό σε κίνδυνο) και την έξοδο από την ευρωζώνη.


Στο φως βγήκε η λίστα των μεταρρυθμίσεων που εισηγείται η Αθήνα στους υπουργούς Οικονομικών του Eurogroup.

Συγκεκριμένα, στη λίστα της κυβέρνησης περιλαμβάνονται:

1. Ολόκληρος ο πρώτος πυλώνας της Θεσσαλονίκης που αφορά το πρόγραμμα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.

2. Μεγάλο μέρος του δεύτερου πυλώνα που αφορά την άρση της καταστολής της πραγματικής οικονομίας με άμεση προτεραιότητα στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, των κόκκινων δανείων καθώς και το σταμάτημα πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας.

3. Στη λίστα υπάρχουν όλες οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις της ελληνικής κυβέρνησης του τέταρτου πυλώνα της Θεσσαλονίκης, όπως:
a. Δίκαιο φορολογικό σύστημα
b. Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
c. Καταπολέμηση της διαπλοκής και της διαφθοράς
d. Πάταξη λαθρεμπορίου (ιδιαίτερα σε καύσιμα και καπνό).
e. Ανασυγκρότηση του δημόσιου τομέα –μείωση της γραφειοκρατίας

Η λίστα των μεταρρυθμίσεων θα σταλεί το πρωί της Τρίτης στους υπουργούς Οικονομικών του Eurogroup, ενώ το απόγευμα θα υπάρξει τηλεδιάσκεψη.

Επίσης, την Τρίτη θα υπάρξει συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου στις 11:00, ενώ θα συγκληθεί η Πολιτική Γραμματεία και η Κοινοβουλευτική Ομάδα.

Μέσα στο ερχόμενο Σαββατοκύριακο θα γίνει προσπάθεια να υπάρξει σύγκληση και της Κεντρικής Επιτροπής.


Κόκκινο φως σε δύο σημαντικές για την κυβέρνηση και την Ελλάδα ρυθμίσεις, θέλει να βάλει το Βερολίνο, ρίχνοντας λάδι στη φωτιά. Συγκεκριμένα οι Γερμανοί ζητούν να μην προχωρήσει η ρύθμιση για τα «κόκκινα» δάνεια και τις επαναπροσλήψεις στο Δημόσιο.

Το αυστηρό μήνυμα ήρθε από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών και συγκεκριμένα από τον εκπρόσωπο του Β. Σόιμπλε ο οποίος δήλωσε ότι το Βερολίνο δεν πρόκειται να δεχθεί καμία μονομερή ενέργεια από την Ελλάδα, μέσα στις οποίες συγκαταλέγουν τη ρύθμιση για τα κόκκινα δάνεια, αλλά και τις επαναπροσλήψεις των δημοσίων υπαλλήλων που είχαν απομακρυνθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.
«Οχι δεν θα δεχθούμε κάτι τέτοιο, καθώς η Ελλάδα δεσμεύτηκε να μην κάνει τίποτα χωρίς να υπάρχει συνεργασία και συμφωνία των τριών θεσμών, αυτό αποφασίστηκε την Παρασκευή», δηλώνει.

Ο γερμανός αξιωματούχος διευκρίνισε πως η Ελλάδα βρίσκεται σε πρόγραμμα και οι θεσμοί εξακολουθούν να παίζουν το ρόλο τους, ενώ σημείωσε πως όταν θα υπάρξει τελική συμφωνία αναμένεται να δοεθί στην Αθήνα μία ευελιξία ώστε να προσθέσει και τις δικές της μεταρρυθμίσεις στο πρόγραμμα που θα συμφωνηθεί.

Την ίδια στιγμή, πρόβλημα εντός της κυβέρνησης προκαλεί και η ρύθμιση για τις 100 δόσεις καθώς κάποια στελέχη δεν θεωρούν ότι πρέπει να μπει στη λίστα με τα μέτρα προς την τρόικα καθώς είναι «εσωτερική υπόθεση» από την οποία θα έρθουν έσοδα. Επομένως, λένε, οι δανειστές δεν έχουν καμιά δουλειά να εμπλέκονται σε μια «εσωτερική υπόθεση».

Υπάρχει και η άποψη ότι η ρύθμιση πρέπει να συμπεριληφθεί ως δείγμα καλής θέλησης. Με δεδομένο, δε, ότι δεν έχει δημοσιονομικό κόστος, δεν τίθεται σε κίνδυνο η εφαρμογή της. Οι πληροφορίες αναφέρουν, δε, ότι αν τελικά συμπεριληφθεί δεν θα έχει λεπτομέρειες αλλά τις βασικές κατευθύνσεις, από τις οποίες θα προκύπτει ότι δεν παγιώνεται η κουλτούρα του κακοπληρωτή, όπως ανησυχούν οι δανειστές.


Ο δρόμος προς μια μακροπρόθεσμη συμφωνία για την διάσωση της Ελλάδας, θα μοιάζει με “rugby scrum”, δήλωσε ένας… παλιός γνώριμος της ελληνικής χρηματοπιστωτικής κρίσης στο CNBC, ο Charles Dallara.

“Πιθανότατα θα δούμε ακόμη μεγαλύτερη μικροπολιτική. Φοβάμαι πως θα δούμε συνεχιζόμενη μεταβλητότητα και αβεβαιότητα να περιβάλλει την Ελλάδα για κάποιο διάστημα ακόμη. Δεν έχει τελειώσει”, ανέφερε μιλώντας στο CNBC.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το ερώτημα τώρα είναι εάν η λίστα με τις μεταρρυθμίσεις θα οδηγήσει σε ένα πιο ισορροπημένο και αποτελεσματικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για την Ελλάδα.

Οι Έλληνες έχουν δίκιο που ζητάνε να μεγαλύτερη ευελιξία στο δημοσιονομικό μέτωπο, δήλωσε ο Dallara, και παρά την σκληρή γραμμή πολλών Ευρωπαίων ηγετών, θεωρεί ότι τελικά θα λάβουν την ευελιξία.

Το βασικό ερώτημα είναι, δήλωσε ο ίδιος, εάν η κυβέρνηση στην Ελλάδα είναι έτοιμη ή όχι να αποδεχθεί μια εκ νέου δέσμευση για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζονται στην χώρα. Αυτό παραμένει ασαφές, πρόσθεσε.

Από την πλευρά τους οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να προετοιμαστούν να δεχθούν χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερες περιόδους λήξης των ομολόγων, δηλώνει ο Dallara, αλλά δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια πραγματική διαγραφή του ελληνικού χρέους δεν υπάρχει πλέον στο τραπέζι.


Το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από την Ευρωζώνη απέρριψε η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) Κριστίν Λαγγκάρντ, ξεκαθαρίζοντας ότι κάτι τέτοιο «δεν βρίσκεται στα χαρτιά, ούτε συζητείται».

Σε συνέντευξή της στην αγγλική έκδοση της Huffington Post, η επικεφαλής του ΔΝΤ απηύθυνε έκκληση στην ελληνική κυβέρνηση να προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις, να αντιμετωπίσει «τα κατεστημένα συμφέροντα, τα προστατευόμενα επαγγέλματα και την ακαμψία σε ορισμένες αγορές». Αυτά τα μέτρα, είπε, μπορούν να απελευθερώσουν την παραγωγικότητα και να οδηγήσουν σε βιώσιμη ανάπτυξη.

«Ελπίζω ότι οι δομικές μεταρρυθμίσεις που έχει τόσο ανάγκη η χώρα μπορούν να εφαρμοστούν. Υπήρξε μεγάλη συζήτηση γι' αυτό, αλλά τώρα ήρθε η ώρα να γίνει αυτή η δουλειά», ανέφερε η Κριστίν Λαγκάρντ.


Από την «ανάκριση» των ευρωβουλευτών-μελών της επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου θα περάσει το πρωί της Τρίτης ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ.

Όπως αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση του Ευρωκοινοβουλίου, στη συνεδρίαση αναμένεται να επικρατήσουν οι διαπραγματεύσεις για την υπόθεση της Ελλάδας.

Αμέσως μετά, συμπληρώνεται στην ανακοίνωση, οι υπουργοί μέλη του Eurogroup θα συζητήσουν για τη λίστα των μεταρρυθμίσεων που θα υποβάλει η Ελληνική κυβέρνηση τη Δευτέρα.

Η συνεδρίαση αναμένεται να ξεκινήσει στις 11 το πρωί (ώρα Ελλάδας).


Η γερμανική κυβέρνηση θεωρεί εφικτή την έγκυρη συγκατάθεση του γερμανικού ομοσπονδιακού Κοινοβουλίου στην παράταση του ελληνικού προγράμματος, την Πέμπτη ή την Παρασκευή, διαβεβαίωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Γερμανίας Στέφεν Ζάιμπερτ, ενώ από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών έγινε σαφές ότι το σχετικό αίτημα θα κατατεθεί εγκαίρως.

«Όλα φυσικά εξαρτώνται από την ποιότητα της λίστας η οποία θα σταλεί από την Αθήνα», διευκρινίστηκε.

«Οι τελευταίες μέρες έχουν δείξει ότι είναι απόλυτα εφικτό να βρεθεί λύση», δήλωσε ο κ. Ζάιμπερτ, με τον εκπρόσωπο του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε Μάρτιν Γιέγκερ να εξηγεί ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών έχει ήδη πραγματοποιήσει δύο ενημερώσεις βουλευτών των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού. Αν ωστόσο η επέκταση δεν έχει εγκριθεί ως το τέλος του μήνα, το τρέχον πρόγραμμα εκπνέει, εξήγησε ο κ. Γιέγκερ και τότε θα πρέπει να εκπονηθεί νέο πρόγραμμα, το οποίο, όπως είπε, η μέχρι τώρα εμπειρία έχει δείξει ότι μπορεί να χρειαστεί εβδομάδες, αν όχι και μήνες.

Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο του προγράμματος, ο εκπρόσωπος του κ. Σόιμπλε τόνισε ότι υπάρχουν «κάποιες ελευθερίες για την ελληνική κυβέρνηση, αλλά εντός του πλαισίου του προγράμματος - πάντα λέγαμε ότι αν η Ελλάδα είναι μέσα σε πρόγραμμα, υπάρχει και ευελιξία».

Ερωτηθείς σχετικά με τον ρόλο της ΄Αγγελα Μέρκελ στην διαπραγμάτευση, ο κ. Ζάιμπερτ επισήμανε ότι η Καγκελάριος βρίσκεται σε στενή τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, αλλά διευκρίνισε ότι το ζήτημα χειρίζεται το Eurogroup και, επομένως, για λογαριασμό της Γερμανίας ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.


Αισιόδοξος ότι οι ελληνικές προτάσεις που αναμένουν μέχρι απόψε τα μεσάνυχτα ΕΕ, ΔΝΤ και ΕΚΤ θα είναι αποτελεσματικές, δήλωσε το απόγευμα της Δευτέρας ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, από την συνδιάσκεψη της Κοπεγχάγης για την ευρωπαϊκή οικονομία όπου συμμετείχε.

Ο κ. Ντάισελμπλουμ ανάφερε ακόμη ότι οι ελληνικές προτάσεις θα πρέπει να είναι «αρκετά ισχυρές».


Αντιπαραγωγική χαρακτηρίζει την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη ο εκπρόσωπος των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών (CDU) για θέματα Εσωτερικών Υποθέσεων Βόλφγκανγκ Μπόσμπαχ και προσθέτει ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να ανακτήσει την ανταγωνιστικότητά της υπό τους όρους του ευρώ.

Η απόφαση ωστόσο, δηλώνει ο κ. Μπόσμπαχ στην εφημερίδα Tagesspiegel, θα ληφθεί αποκλειστικά από την Ελλάδα, ενώ υπενθυμίζοντας ότι ο ίδιος είχε καταψηφίσει το δεύτερο πακέτο βοήθειας, υποστηρίζει ότι «όλες οι επιφυλάξεις του έχουν έκτοτε επιβεβαιωθεί».


«Οι τελευταίες μέρες έχουν δείξει ότι είναι απόλυτα δυνατό να βρεθεί λύση», δήλωσε τη Δευτέρα ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Ζάιμπερτ, αναφερόμενος στην ψηφοφορία που θα διεξαχθεί στο γερμανικό κοινοβούλιο για την έγκριση του ελληνικού πακέτου μεταρρυθμίσεων.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Ζάιμπερτ τόνισε ότι το θέμα χειρίζονται ήδη οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης και ότι δεν χρειάζεται η παρέμβαση της Γερμανίδας καγκελαρίου. Βέβαια, η Άγκελα Μέρκελ βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Συνεχή ενημέρωση από τον κ. Σόιμπλε έχουν και τα αρμόδια όργανα του γερμανικού κοινοβουλίου, διαβεβαίωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών, Μάρτιν Γέγκερ.

Ερωτηθείς για τα στενά χρονικά περιθώρια εντός των οποίων θα πρέπει το γερμανικό κοινοβούλιο να αποφασίσει, ο κ. Γέγκερ τόνισε ότι οι ημερομηνίες και οι διαδικασίες ήταν σε όλους γνωστές και δεν θα ήταν σωστό να αποδοθούν ευθύνες σε χώρες όπως η Γερμανία, όπου η παράταση του προγράμματος θα πρέπει να εγκριθεί από τη βουλή.

Πάντως, ο κ. Γέγκερ διαβεβαίωσε ότι αν υπάρξει αύριο συμφωνία στο Eurogroup ο χρόνος που απομένει αρκεί για να κατατεθεί η πρόταση παράτασης στα εθνικά κοινοβούλια.


«Δεν θα συμβεί έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ», είναι ο τίτλος συνέντευξης του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jean-Claude Juncker, στην γερμανική οικονομική επιθεώρηση «WirtschaftsWoche», στην οποία καταλογίζει στη νέα ελληνική κυβέρνηση, λάθη και στους Έλληνες ευθύνες για την κρίση, δεν θεωρεί ωστόσο ότι θα φθάσουμε σε ένα «Grexit».

«Μέχρι το καλοκαίρι πρέπει να είμαστε σε θέση να συνεννοηθούμε με τη νέα κυβέρνηση στην Αθήνα σε ένα νέο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων και ανάπτυξης για την Ελλάδα. Θα εργαστώ μέρα-νύχτα ώστε να το πετύχουμε και μάλιστα με την απαιτούμενη κοινωνική ισορροπία. Είναι αυτονόητο ότι όλες οι υποχρεώσεις απέναντι στους Ευρωπαίους και διεθνείς εταίρους της Ελλάδας πρέπει να τηρηθούν. Αυτό πρέπει να αποτελεί τη βάση για κάθε νέα συμφωνία», τονίζει ο κ. Juncker.

«Μέχρι τώρα δεν συνάντησα πολύ μεγάλη πείρα. Αλλά δεν πρέπει να βγάλουμε πρόωρα συμπεράσματα από αυτό. Δεν έπεσε από τον ουρανό ποτέ κανένας ειδικός - ούτε στην Ελλάδα», δηλώνει ο κ. Juncker, απαντώντας σε ερώτηση αν οι κύριοι Τσίπρας και Βαρουφάκης είναι «τόσο άπειροι ή απλώς μόνο θρασείς», αλλά τονίζει ότι «πρέπει να υποδεχτούμε τη νέα ελληνική κυβέρνηση φιλικά - αν και υψηλόβαθμοι έλληνες πολιτικοί πλειοδοτούν στην επιλογή των λέξεων». Όταν ένας πρωθυπουργός «βρίζει τους Γερμανούς δύο φορές σε μια εβδομάδα στις προγραμματικές δηλώσεις, δεν το θεωρώ αυτό μορφή υψηλής πολιτικής τέχνης, αλλά οδηγεί σε αναγέννηση των δυσάρεστων αισθημάτων. Υπάρχουν πάρα πολλές λάθος δηλώσεις στην Αθήνα, αλλά αυτό θα με τον καιρό θα αλλάξει», επισημαίνει και, ερωτώμενος αν η ελληνική κυβέρνηση έχει αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης, δηλώνει: «Εξηγώ υπομονετικά ότι η Ευρωζώνη δεν αποτελείται μόνο από μία δημοκρατία, αλλά και από 18 άλλες, τις οποίες πρέπει να λάβει κανείς υπόψη του. Εξηγώ επίσης ότι είναι πολύ δύσκολο να ζητήσεις εκπτώσεις από την Ισπανία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία, τις οποίες δεν έλαβαν οι ίδιες. Αυτές οι χώρες πέρασαν μέσα από μια «πεδιάδα δακρύων». Ο κόσμος εκεί δεν έχει μεγάλη κατανόηση για το ότι τώρα η Ελλάδα πρέπει να έχει διαφορετική μεταχείριση» και ειδικά σε ό,τι αφορά την εξαγγελία για αύξηση του κατώτατου μισθού. Ο κ. Juncker διευκρινίζει ότι ο ίδιος δεν ανήκει σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι ο κατώτατος μισθός πρέπει να μειωθεί, αλλά σημειώνει ότι «εάν η Ελλάδα αυξήσει τον κατώτατο μισθό, τότε στην Ευρώπη θα υπάρχουν έξι χώρες που θα έχουν χαμηλότερο κατώτατο μισθό και οι οποίες πρέπει να πάνε στα Κοινοβούλιά τους για να επικυρώσουν το πρόγραμμα για την Ελλάδα. Πρέπει να εξηγηθεί στον κ. Τσίπρα και τους συναδέλφους του ότι δεν πρόκειται για εύκολη διαδικασία. Ο κατώτατος μισθός στην Ελλάδα θα είναι υψηλότερος από ό,τι στην Ισπανία ή στη Σλοβακία».

Η εξυπηρέτηση του χρέους είναι σε μερικές χώρες υψηλότερη από ό,τι στην Ελλάδα, τονίζει ακόμη ο κ. Juncker και προσθέτει:«Όταν η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, τότε αυτό σημαίνει ότι στις χώρες με υψηλότερη εξυπηρέτηση χρέους η οικονομική κατάσταση θα έπρεπε να είναι ακόμη λιγότερο βιώσιμη. Προφανώς κάποιοι δεν έχουν καταλάβει ότι δεν θα έπρεπε να παίζουν με τη φωτιά».

Απαντώντας ωστόσο σε ερώτηση κατά πόσο βρισκόμαστε κοντά σε μια έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη από ατύχημα (Grexident) ο κ. Juncker τονίζει: «Εάν έλεγα ότι αποτελεί πραγματική ανησυχία, αυτομάτως θα καθίστατο πραγματική ανησυχία. Βλέπω την Ελλάδα ως μόνιμο μέλος της ευρωοικογένειας. Δεν μου αρέσουν αυτές οι λεκτικές διαστρεβλώσεις γύρω από το όνομα "Ελλάδα". Πώς θα αποκαλούσαμε μια γερμανική έξοδο; Dexit; Μια έξοδος της Ελλάδας δεν θα συμβεί». Σε ό,τι αφορά πάντως το εάν κάτι τέτοιο θα το άντεχε η Ευρωζώνη, επισημαίνει: «Από το 2010, όταν δημιουργήσαμε αντιπυρική ζώνη στην Ευρώπη, δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος από λάθος συμπεριφορά όσο το 2012. Αυτό όμως δεν είναι λόγος να συμβιβάζεσαι με την προοπτική της εξόδου μιας χώρας από την Ευρωζώνη. Ακόμη και αν ο κίνδυνος είναι μικρότερος από ό,τι στο παρελθόν, υπάρχει ακόμη συστημικό πολιτικό ρίσκο. Εάν έβγαινε μια χώρα, θα είχε αυτό διαβρωτική επίδραση στην Ευρωζώνη. Κερδοσκόποι θα επιτίθεντο σε μια χώρα για την οποία θα πίστευαν ότι θα είχαν κέρδη αν προκαλούσαν την έξοδό της».

Αναφερόμενος στην κακή διάθεση που υπάρχει μεταξύ των Ελλήνων για τα προγράμματα διάσωσης, ο Jean-Claude Juncker υποστηρίζει ότι «στα προγράμματα της τρόικας περιλαμβάνονται μέτρα που έχουν αφαιρέσει από τον μέσο Έλληνα την διάθεση για ζωή» και προσθέτει ότι «ποτέ δεν δημιουργήθηκε ατμόσφαιρα νέου ξεκινήματος, διότι ο κάθε Έλληνας είχε την αίσθηση ότι είχε πληγωθεί η αξιοπρέπειά του, συνέβαινε ότι κάτι άδικο», ενώ οι άνθρωποι στην Ελλάδα πιστεύουν ότι δεν ευθύνονται για τα προβλήματα στη χώρα τους. «Δεν ήταν όμως οι Ολλανδοί ή οι Γερμανοί που ψήφιζαν για πάνω από 40 χρόνια ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Η ευθύνη είναι και στις πλάτες των Ελλήνων πολιτών και δεν μπορούν να την αγνοήσουν», τονίζει.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την λειτουργία του ελληνικού κράτους, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρει ότι «το κράτος στην Ελλάδα λειτουργεί λιγότερο καλά από ό,τι αλλού» και υπενθυμίζει ότι «η Ελλάδα δεν έχει πχ. Κτηματολόγιο», ενώ «πέρα από αυτό, υπάρχει διαφθορά σε όλα τα επίπεδα», για να καταλήξει παρατηρώντας ότι «η Ελλάδα έχει την τάση όλα αυτά να τα ξεχνάει». Ο ίδιος πάντως επισημαίνει ότι καταβάλλεται τώρα προσπάθεια να εξοπλιστεί διοικητικά το ελληνικό κράτος. «Πρέπει να δοθεί βοήθεια με διάφορες μορφές. Η είσπραξη των φόρων παραμένει πρόβλημα το οποίο είναι δύσκολα κατανοητό από τους βορειοευρωπαίους. Δεν αποτελεί υπεύθυνη στάση έναντι του ίδιου του κράτους σου, όταν πολίτες, κατά τον προεκλογικό αγώνα, σταματούν να πληρώνουν φόρους διότι περιμένουν ότι, υπό τον κ. Τσίπρα, δεν θα πρέπει πλέον να πληρώσουν. Αλλά κάτι κινείται προς την σωστή κατεύθυνση. Περιμένω ότι τώρα θα υπάρξει ένα διάλειμμα μεταρρυθμίσεων, το οποίο όμως δεν πρέπει να κρατήσει πάρα πολύ», τονίζει ο κ. Juncker. «Έχω την εντύπωση ότι κυβερνήσεις και θεσμοί συνομιλούν, ξεχνώντας τις πραγματικές ανησυχίες των ανθρώπων. Αυτό με ενοχλεί. Πολλοί κυβερνώντες ξεχνούν για ποιους κάνουν πολιτική.Ως επικεφαλής του Eurogroup ξεκίνησα να τηλεφωνώ κάθε εβδομάδα σε τρεις ανθρώπους στην Αθήνα - έναν δημοσιογράφο, έναν γιατρό και μια πρώην συνεργάτιδα, για να μου πουν τι έβλεπαν οι ίδιοι και τι τους έλεγαν οι άνθρωποι. Πρέπει να μιλάμε με τους ανθρώπους. Δεν αρκεί να διαβάζουμε τις εφημερίδες», δήλωσε χαρακτηριστικά.


«Ο τολμηρός νέος υπουργός Οικονομικών της Ελλάδας, Γιάνης Βαρουφάκης, κέρδισε λίγο χρόνο όταν έκλεισε τη συμφωνία στις Βρυξέλλες την Παρασκευή για να παρατείνει το πρόγραμμα διάσωσης της ΕΕ για τέσσερις μήνες» λέει η ιστοσελίδα Business Insider.

Οι αγορές χαιρέτισαν αυτά τα νέα με μια μεγάλη ανάσα. Στη Νέα Υόρκη ο Dow Jones έκανε ρεκόρ.

Ωστόσο, αυτή δεν είναι σε καμία περίπτωση μια κλεισμένη συμφωνία. Η Αθήνα ξεπέρασε στο παρά πέντε την αγωνιώδη ημερομηνία της 28ης Φεβρουαρίου.

Αυτό είναι σημαντικό, αν αναλογιστεί κανείς πως ο πρωθυπουργός της κυβέρνησης, Αλέξης Τσίπρας, ήταν μονίμως σε σύγκρουση με τους δανειστές ακόμη και μερικές ημέρες πριν από την συνεδρίαση της Παρασκευής. Η Αθήνα τώρα θα παρουσιάσει τις προτάσεις της για τους όρους μιας νέας συμφωνίας διάσωσης.

Τα τέσσερα μεγάλα ερωτήματα

Oπως αναφέρει το Business Insider, γεννιούνται τέσσερα μεγάλα ερωτήματα:

1. Ποιες μεταρρυθμίσεις πρέπει να κάνουν οι Ελληνες από τώρα μέχρι τον Ιούνιο για να απελευθερώσουν τα 7,2 δισ. ευρώ και να διαπραγματευθούν μια νέα οικονομική και δημοσιονομική λύση για την επταετή κρίση που δεν θα περιλαμβάνει τόσο μεγάλη λιτότητα;

2. Ο Βαρουφάκης μπορεί να «αγόρασε» λίγο χρόνο αλλά μήπως αυτός και ο Τσίπρας «αγόρασαν» και πολιτικούς μπελάδες στο εσωτερικό;

3. Πόσο μακριά μπορεί να πάει η ΕΕ προς την κατεύθυνση της Ελλάδας;

4. Πόσο μακριά μπορεί να πάει η κατάσταση; Ποιοι είναι οι πολιτικοί περιορισμοί στα κράτη-μέλη της ΕΕ; Κυρίως τη Γερμανία;

Το Business Insider απαντά:

Μεταρρυθμίσεις

Η λίστα με τις απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις είναι μακρά αλλά το μεγαλύτερο από αυτές είναι το μέγεθος του πρωτογενούς πλεονάσματος που πρέπει να πετύχει η Αθήνα, το οποίο μετράται σε αναλογία με το ΑΠΕ. Το Μνημόμιο απαιτεί πρωτογενές πλεόνασμα 1,5% το 2014, 3% το 2015 και 4,5% το 2016.

Η Αθήνα πέτυχε τον περσινό στόχο, ωστόσο, οι αριθμοί για τη φετινή και την επόμενη χρονιά είναι εντελώς εξωπραγματικοί.

Ολοι το γνωρίζουν αυτό, ακόμη και η Τρόικα. Αλλωστε, σύμφωνα με τα έγγραφα του ΔΝΤ «τα μέλη του γνώριζαν ότι οι στόχοι είναι φαντασιακοί παρά το γεγονός ότι το ΔΝΤ τους διαπραγματεύθηκε».

Αυτό το χαρακτηριστικό της διάσωσης τώρα μοιάζει να υποχωρεί. Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, πρόεδρος του Eurogroup και κύριος υπεύθυνος για τη συμφωνία της Παρασκευής, είπε ότι μπορεί να επαναδιαπραγματευτεί. Πρέπει να επανδιαπραγματευτεί.

Υπάρχουν και άλλες μεταρρυθμίσεις που μπορούν να μπουν στον φάκελο του πρωτογενούς πλεονάσματος. Τσίπρας και Βαρουφάκης υποσχέθηκαν να επαναφέρουν τις προηγούμενες περικοπές στις συντάξεις του δημόσιου τομέα, να επαναπροσλάβουν τους απολυμένους δημοσίους υπαλλήλους και να επαναφέρουν τους μισθούς στα προ-μνημονίου επίπεδα. Αυτά τα ζητήματα θα είναι αντικείμενο διαπραγμάτευσης στο πλαίσιο των δημοσιονομικών στόχων.

Το ίδιο ισχύει και με το ΦΠΑ. Το Μνημόνιο απαιτούσε η Αθήνα να επιβάλει ένα γενικό ΦΠΑ της τάξης του 23%, παράλογο από οποιονδήποτε υπολογισμό, και οι Ελληνες αντέδρασαν προαναγγέλοντας μειωμένο ΦΠΑ σε διάφορες κατηγορίες: 13% στην εστίαση, 6,5% σε βιβλία, περιοδικά, ξενοδοχεία, εισιτήρια θεάτρου και μερικά φάρμακα.

Πέρυσι η Τρόικα πρότεινε να μειώσει τον στόχο στο 19% αλλά θέλησε να κάνει την Αθήνα να τον επιβάλει σε όλους τους τομείς. Και πάλι αυτό θα είναι ζήτημα διαπραγματευτών οι οποίοι μπορούν να κάνουν περίπλοκα σύνολα αριθμών να... στέκουν.

Οι ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης 14 αεροδρομίων, το δίκτυο φυσικού αερίου και κρατικές επιχειρήσεις όπως ξενοδοχεία και ιδιοκτησία, είναι ένα διαφορετικό εντελώς θέμα. Είχε υπολογιστεί ότι θα φέρουν 3,2 δισ. ευρώ αυτή τη χρονιά, ωστόσο, ο Τσίπρας, στην προεκλογική εκστρατεία που έφερε το κόμμα του στην εξουσία, υποσχέθηκε να αντιστρέψει όσες έχουν ήδη ολοκληρωθεί, να σταματήσεις εκείνες που εκκρεμούν και να ακυρώσεις εκείνες που προετοιμάζονταν.

Τα πολιτικά προβλήματα του Τσίπρα

Οι Ελληνες, που έχουν βαρεθεί, αποδεικνύονται πολύ γρήγοροι. Οι Τσίπρας και Βαρουφάκης θεωρήθηκαν αμέσως προδότες μετά τη συμφωνία της Παρασκευής. Η άλλη σκληρή πραγματικότητα είναι οι πολιτικοί σχηματισμοί εντός ΣΥΡΙΖΑ. Το κόμμα περιλαμβάνει μερικούς αντιναζιστές αντάρτες, αρκετά μέλη τα οποία πολέμησαν στον εμφύλιο πόλεμο, αλλά και κατά της δικτατορίας, πρώην πολιτικούς κρατούμενους, αριστεριστές Πράσινους και ότι άλλο θέλετε.

Είναι μια σαλάτα και όχι χωνευτήρι. Αυτοί που βρίσκονται στα αριστερά του Τσίπρα και του Βαρουφάκη είναι εμβληματικές φιγούρες μιας μακράς σοσιαλιστικής τάσης στην ελληνική πολιτική και όταν ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών κάθονται στα τραπέζια των Βρυξελλών πρέπει να λογοδοτήσουν και σε αυτή την εσωτερική πολυσυλλεκτική βάση.

Τα καθήκοντα της Ευρωπαϊκής Ενωσης

Υπάρχουν πολλά πράγματα που πρέπει να κάνουν οι Βρυξέλλες και η Τρόικα τώρα και τρία από αυτά επείγουν:

Πρώτον η Ευρώπη πρέπει να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα. Τσίπρας και Βαρουφάκης έχουν διανύσει μεγάλη απόσταση προς τις θέσεις της ΕΕ και έχουν πάρει αρκετά ρίσκα. Μπορεί να δείχνουν σαν μαινόμενοι αριστεροί στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, αλλά μπορεί να υπάρξουν αρνητικά αποτελέσματα εάν θεωρηθεί στο εσωτερικό της χώρας ότι έκαναν κωλοτούμπα. Η ΕΕ πρέπει να τους αντιμετωπίσει λίγο πιο χαλαρά με το βλέμμα σε μια συμφέρουσα λύση.

Δεύτερον πρέπει να ξεκαθαρίσει τις προθέσεις της. Να σβήσει τους φαντασιακούς δημοσιονομικούς στόχους αρχικά. Επιπλέον πρέπει να δεχθεί ότι η δουλειά για τους Ελληνες αυτή τη στιγμή είναι να «αναρρώσουν» από μια κακοσχεδιασμένη στρατηγική ανάρρωσης. Αυτό σημαίνει να προσφέρει κάτι παραπάνω από μεγάλα λόγια στην επιτακτική ανάγκη για ανάπτυξη και θέσεις εργασίας, κάτι που αναγνωρίζεται παντού, αλλά δεν αντανακλάται στην πολιτική.

Μια ελληνική χρεοκοπία, λέει το Business Insider, θα κόστιζε συνολικά στα 342 δισ. . Μόνο μια ελληνική χρεοκοπία θα αφάνιζε όλο το κεφάλαιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Και αυτό με την προϋπόθεση ότι δεν αντιμετωπίσει κανένας άλλος προβλήματα, κάτι που είναι απίθανο.

Οι πολιτικοί περιορισμοί της Ευρώπης

Παρόλα αυτά, η διάσωση της Ελλάδας με νέους όρους είναι μια ακόμη πιο δύσκολη διαδικασία, ιδιαίτερα στη Γερμανία. Είναι, ωστόσο, πιθανό η γερμανική ηγεσία να αντιμετωπίζει την Ελλάδα και τη ΕΕ με το μοτίβου του «καλού αστυνομικού, κακού αστυνομικού».

Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο υπουργός Οικονομικών, έχει υπάρξει απίστευτα σκληρός στις συζητήσεις του με τον Βαρουφάκη τις προηγούμενες εβδομάδες, ωστόσο, η Ανγκελα Μέρκελ έχει προτείνει ακρετές φορές ότι ένα συμβιβασμός είναι πάνω – κάτω αναγκαίος. Εάν το ένα διαπραγματευτικό μονοπάτι δεν οδηγεί πουθενά δοκιμάζουμε ένα άλλο.

Ο Σόιμπλε είναι ο παραδοσιακός Γερμανός, άκαμπτος μέσα στην ευθύτητά του. Η Μέρκελ έχει αποδεχθεί αρκετές φορές πως είναι ο «καλύτερος Ευρωπαίος». Στο παρά πέντε δέχθηκε το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ. Στις αγορές, αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πολλοί που στοιχηματίζουν πως θα υπάρξει ακόμη μια τέτοια παρέμβαση με έναν τρόπο με τον οποίο, Αθήνα και ΕΕ θα μπορέσουν να συμφιλιωθούν.


H εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διέψευσε αμέσως την πληροφορία οτι η ελληνική κυβέρνηση έστειλε στις Βρυξέλλες τον κατάλογο με τις μεταρρυθμίσεις που της είχε ζητηθεί. «Δεν έχουμε λάβει κατάλογο. Η χρονική διορία πλησιάζει και η Επιτροπή συζητά με τις ελληνικές αρχές», έγραψε στο Twitter η Μίνα Αντρέεβα.

Σύμφωνα με πηγές στις Βρυξέλλες, δεν θα υπάρξει «απόφαση» των θεσμών για τον κατάλογο των μεταρρυθμίσεων παρά μόνο μια «πρώτη εκτίμηση» που θα παρουσιαστεί στους υπουργούς Οικονομικών. Αυτοί με τη σειρά τους θα συνεδριάσουν το μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα για να εξετάσουν τη λίστα.

Νωρίτερα, ευρωπαϊκή πηγή φέρεται να δήλωσε ότι η ελληνική κυβέρνηση έστειλε στις Βρυξέλλες τον κατάλογο με τις μεταρρυθμίσεις που της είχε ζητηθεί να παρουσιάσει μέχρι σήμερα το βράδυ, ούτως ώστε να λάβει την τετράμηνη παράταση της δανειακής σύμβασής της.

«Η λίστα παρελήφθη», είπε η πηγή στο Γαλλικό Πρακτορείο, προσθέτοντας ότι οι ελληνικές προτάσεις θα εξεταστούν εντός της ημέρας από τους θεσμούς (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), οι οποίοι θα εκφράσουν την άποψή τους για αυτές.


Αύριο Τρίτη θα πραγματοποιηθεί τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών του Eurogroup για τη λίστα των μεταρρυθμίσεων της ελληνικής κυβέρνησης, αναφέρουν κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα.

Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, οι ίδιες πηγές δεν αναφέρουν αν έχει σταλεί η λίστα των μεταρρυθμίσεων στους θεσμικούς εταίρους.

Εξάλλου, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών ανέφερε πως οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα συζητήσουν την ελληνική λίστα των μεταρρυθμίσεων, αφού υποβληθεί, σε τηλεδιάσκεψη την Τρίτη, ενώ τόνισε πως το Βερολίνο περιμένει να είναι (η λίστα) «συνεπής και εύλογη».

Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Martin Jaeger δήλωσε: «Οι θεσμοί (ΕΚΤ, Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ΔΝΤ) θα μελετήσουν τη λίστα πρώτα, όπως συμφωνήθηκε την Παρασκευή, και στη συνέχεια θα πουν τη γνώμη τους και σε αυτή τη βάση θα υπάρξει συζήτηση μεταξύ των υπουργών του Eurogroup και σύμφωνα με τα τρέχοντα σχέδια, αυτό θα είναι υπό τη μορφή τηλεδιάσκεψης».


Τη δέσμευσή του για στήριξη της ελληνικής οικονομίας επιβεβαίωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, Werner Hoyer, ενώ πρόσθεσε ότι προσβλέπει σε αύξηση της χρηματοδότησης προγραμμάτων για την Ελλάδα.

«Η ΕΤΕπ προσβλέπει σε αύξηση της χρηματοδότησης προγραμμάτων για την Ελλάδα. Ως μακροπρόθεσμος επενδυτικός θεσμός για το σύνολο της ΕΕ, η Τράπεζα δεν εφαρμόζει ποσοστώσεις, αλλά αξιολογεί τις δυνατότητες χρηματοδότησης με βάση τον αριθμό, τη φύση και τη ποιότητα των προγραμμάτων που υποβάλλονται. Επομένως, η ΕΤΕπ δεν μπορεί να προβλέψει το ποσό του δανεισμού που θα διαθέσει σε κάθε χώρα. Δεδομένου αυτού του μοντέλου, η Τράπεζα αναζητά ενεργά ευκαιρίες και προτάσεις για χρηματοδότηση έργων στην Ελλάδα καθώς και επιλογές για αύξηση του συνολικού επιπέδου χρηματοδότησης στη χώρα.

Η ΕΤΕπ έχει ισχυρό ιστορικό δανεισμού στην Ελλάδα. Από την κρίση, έχει χορηγήσει χρηματοδότηση ύψους πάνω από 11 δισ. ευρώ. Έως σήμερα, τα δάνεια (η έκθεση της ΕΤΕΠ στην Ελλάδα) ανέρχονται σε πάνω από 16,9 δισ. ευρώ, που ισοδυναμούν με περίπου 9,4% του ελληνικού ΑΕΠ. Η ΕΤΕπ έχει υπάρξει και θα παραμείνει σταθερά προσηλωμένη στη χρηματοδότηση έργων στην Ελλάδα», αναφέρει σε δήλωσή του ο W. Hoyer.

Όπως μετέδιδε νωρίτερα το Capital.gr, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της ΕΤΕπ, Bέρνερ Χόγιερ, παρουσιάζοντας την ετήσια έκθεση της Τράπεζας, σήμερα, στις Βρυξέλλες, δήλωσε πως "στην Ελλάδα είχαμε δραστηριότητες πριν από την κρίση, ήμασταν αυτοί που παρέμειναν στη διάρκεια της κρίσης και πρόθεση μας είναι να παραμείνουμε και μετά την κρίση".

Σύμφωνα με τον κ. Χόγιερ, καθοριστική είναι η διαδικασία που ξεκίνησε την Παρασκευή με την απόφαση του Γιουρογκρούπ και όπως είπε:

"Ελπίζω ότι θα καταλήξει σε πρακτικά αποτελέσματα τους επόμενους τέσσερεις μήνες ενώ εξίσου σημαντικές είναι οι επόμενες 24 ώρες μέχρι η συμφωνία να οριστικοποιηθεί".

Ο πρόεδρος της ΕΤΕπ τόνισε ακόμη ότι η έκθεση της τράπεζας για την Ελλάδα είναι ιδιαίτερα σημαντική και ανέρχεται σε 16,9 δισ. ευρώ που σημαίνει 9,4% του ελληνικού ΑΕΠ.

Στην ερώτηση αν μπορούμε να κάνουμε περισσότερα, είπε πως «αν υπάρχουν καλά και βιώσιμα προγράμματα, η ΕΤΕΠ δηλώνει έτοιμη να τα εξετάσει».

Υποστήριξε ακόμη ότι τα καλά προγράμματα είναι προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση τους καθώς "ότι χρηματοδοτούμε εμείς αναχρηματοδοτείται στη συνέχεια από τις διεθνείς αγορές , πράγμα που σημαίνει ότι χρειαζόμαστε την εμπιστοσύνη των επενδυτών.

Με άλλα λόγια δεν μπορούμε να εμπλακούμε σε αδύναμα προγράμματα και αυτός ο κανόνας πρέπει να διατηρηθεί, είναι η βάση για ότι κάνουμε".

Παράλληλα, επεσήμανε ότι προς το παρόν δεν προβλέπονται νέα προγράμματα προς χρηματοδότηση αλλά σημείωσε ότι τα ποσά που έχουν δεσμευθεί στην Ελλάδα "κόβουν την ανάσα", σημειώνοντας τεράστια αύξηση την τελευταία διετία.

Ο Β. Χόγιερ αναφέρθηκε και σε μια προσωπική του εμπειρία σε σχέση με την Ελλάδα.

"Έζησα στην Ελλάδα ως μαθητής την εποχή της δικτατορίας και είμαι ιδιαίτερα περήφανος που η χώρα αυτή προχώρησε στη δημοκρατία, στο κράτος δικαίου, έγινε μέλος της ΕΕ και της Ευρωζώνης.

Έχω προσωπική δέσμευση με την Ελλάδα. Η ΕΤΕπ είναι παρούσα στην Ελλάδα από την ένταξη της χώρας στην ΕΕ".


Οι εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες ανήλθαν την περασμένη εβδομάδα σε περίπου 3 δισεκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με εκτιμήσεις της JP Morgan, πριν από τη συμφωνία που επιτεύχθηκε την Παρασκευή, στο Eurogroup, μεταξύ των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης και της Ελλάδας.

Η αύξηση κατά 50% των εκροών - από 2 δισ. ευρώ που ήταν την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα - σήμαινε ότι οι ελληνικές τράπεζες θα έμεναν χωρίς επαρκή αποθέματα για την έκδοση νέων δανείων μέσα σε οκτώ εβδομάδες, αντί για 14, όπως ήταν η αρχική εκτίμηση. Η JP Morgan βασίζει τις εκτιμήσεις της υπολογίζοντας ότι από τα 108 δισ. ευρώ που είναι διαθέσιμα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Τράπεζα της Ελλάδας, ΕΛΛ+0,27% οι ελληνικές τράπεζες έχουν ήδη χρησιμοποιήσει τα 85 και, κατά συνέπεια, τους απομένουν περίπου 23 δισ. ευρώ.

Οι εκροές αυξήθηκαν προς τα τέλη της περασμένης εβδομάδας και, σύμφωνα με τρεις τραπεζικές πηγές που μίλησαν στο πρακτορείο Reuters, έφτασαν το 1 δισ. ευρώ την Τετάρτη και την Πέμπτη και άλλο 1 δισ. ευρώ μόνο την Παρασκευή.

Σύμφωνα πάντα με τις εκτιμήσεις της JP Morgan, οι συνολικές εκροές φέτος φτάνουν περίπου τα 25 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει πάνω από 3 δισ. ευρώ εβδομαδιαίως.


Η συμφωνία του Γιούρογκρουπ δεν έχει ολοκληρωθεί, εν μέρει γιατί δεν γνωρίζουμε ακόμη ποιες ‘μεταρρυθμίσεις’ θα προτείνει η ελληνική κυβέρνηση σήμερα (Δευτέρα 23 Φεβρουαρίου) και ποιες από αυτές θα γίνουν δεκτές. Όσοι όμως έχουμε εκλεγεί στη βάση του προγράμματος του Σύριζα και θεωρούμε τις εξαγγελίες της Θεσσαλονίκης ως δέσμευση που έχουμε αναλάβει προς τον ελληνικό λαό, έχουμε βαθιές ανησυχίες. Είναι υποχρέωσή μας να τις καταγράψουμε.  

Το γενικό περίγραμμα της συμφωνίας έχει ως εξής: 

1.Η Ελλάδα ζητάει επέκταση της τρέχουσας συμφωνίας δανειακής στήριξης, η οποία στηρίζεται σε μια σειρά από δεσμεύσεις.  

2.Ο στόχος της επέκτασης είναι να επιτρέψει την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της τρέχουσας συμφωνίας και να δώσει χρόνο για μια πιθανή νέα συμφωνία. 

3.Η Ελλάδα θα υποβάλλει αμέσως κατάλογο ‘μεταρρυθμίσεων’, οι οποίες θα αξιολογηθούν από τους ‘θεσμούς’  και θα συμφωνηθούν τελικά τον Απρίλιο. Εάν η αξιολόγηση είναι θετική, θα αποδεσμευτούν τα χρήματα που δεν δόθηκαν ακόμη από την τρέχουσα συμφωνία συν τις επιστροφές από τα κέρδη της ΕΚΤ.

4.Τα υπάρχοντα κονδύλια του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για τις ανάγκες των τραπεζών και θα είναι εκτός ελληνικού ελέγχου.

5.Η Ελλάδα δεσμεύεται να εκπληρώσει πλήρως και εγκαίρως όλες τις χρηματοοικονομικές της υποχρεώσεις προς τους εταίρους της.

6.Η Ελλάδα δεσμεύεται να διασφαλίσει ‘κατάλληλα’ πρωτογενή πλεονάσματα για να εγγυηθεί τη βιωσιμότητα του χρέους στη βάση των αποφάσεων του Γιούρογκρουπ του Νοεμβρίου 2012. Το πλεόνασμα για το 2015 θα λάβει υπόψη του τις οικονομικές συνθήκες του 2015.

7.Η Ελλάδα δεν θα ανακαλέσει μέτρα, ούτε θα κάνει μονομερείς αλλαγές που μπορεί να έχουν αρνητική επίδραση στους δημοσιονομικούς στόχους, την οικονομική ανάκαμψη, ή τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, όπως θα εκτιμηθούν από τους ΄θεσμούς’. 

Στη βάση αυτή, το Γιούρογκρουπ θα ξεκινήσει τις εθνικές διαδικασίες για τετράμηνη επέκταση της τρέχουσας συμφωνίας και καλεί τις ελληνικές αρχές να ξεκινήσουν άμεσα τη διαδικασία για την επιτυχή ολοκλήρωση της αξιολόγησής της.  

Είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πως μέσα από αυτήν τη συμφωνία θα υλοποιηθούν οι εξαγγελίες ‘της Θεσσαλονίκης’ που περιλαμβάνουν τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους και την άμεση αντικατάσταση των Μνημονίων με το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης. Όσοι εκλεγήκαμε με το Σύριζα δεσμευτήκαμε ότι θα προχωρήσουμε στην υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου ανεξάρτητα από τις διαπραγματεύσεις για το χρέος, διότι το θεωρούμε απαραίτητο για την επανεκκίνηση της οικονομίας και την ανακούφιση της κοινωνίας. Είναι ανάγκη λοιπόν να εξηγηθεί τώρα το πως αυτά θα υλοποιηθούν και πως θα μπορέσει η νέα κυβέρνηση να αλλάξει την τραγική κατάσταση που κληρονόμησε.

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, το Εθνικό Σχέδιο περιλάμβανε τέσσερις πυλώνες με κόστος για τον πρώτο χρόνο ως εξής:
Ι) Αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης (1,9 δις).
ΙΙ) Επανεκκίνηση της οικονομίας με φορολογικές ελαφρύνσεις, ρύθμιση «κόκκινων δανείων», ίδρυση Αναπτυξιακής Τράπεζας, επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ (συνολικά 6,5 δις). 
ΙΙΙ) Πρόγραμμα Δημόσιας Απασχόλησης για 300000 θέσεις εργασίας (3 δις τον πρώτο χρόνο και άλλα 2 δις τον δεύτερο).
IV) Μετασχηματισμό του πολιτικού συστήματος με παρεμβάσεις στην τοπική αυτοδιοίκηση και στο κοινοβούλιο.

Οι πηγές χρηματοδότησης και πάλι για τον πρώτο χρόνο είχαν προβλεφθεί ως εξής:
Ι) Εκκαθάριση χρεών προς την εφορία (3 δις)
ΙΙ) Πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου (3 δις)
ΙΙΙ) Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (3 δις)
IV) ΕΣΠΑ και άλλα ευρωπαϊκά προγράμματα (3 δις)
Με δεδομένο λοιπόν το ανακοινωθέν του Γιούρογκρουπ, ρωτώ:
Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης

Πως θα χρηματοδοτηθεί το Εθνικό Σχέδιο Ανασυγκρότησης, όταν τα 3 δις του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας είναι πλέον εκτός ελληνικού ελέγχου; Η αφαίρεση αυτών των κονδυλίων κάνει ακόμη πιεστικότερη τη συλλογή μεγάλων ποσών από τη φοροδιαφυγή και την εκκαθάριση χρεών σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Πόσο εφικτή είναι αυτή η προοπτική; 

Διαγραφή χρέους

Πως θα προχωρήσει η διαγραφή του χρέους, όταν η Ελλάδα δεσμεύεται να εκπληρώσει πλήρως και εγκαίρως όλες τις χρηματοοικονομικές της υποχρεώσεις προς τους εταίρους της; 

Άρση λιτότητας

Πως θα υπάρξει άρση της λιτότητας, όταν η Ελλάδα δεσμεύεται να πετύχει ‘κατάλληλα’ πρωτογενή πλεονάσματα για να καταστήσει το υπάρχον τεράστιο χρέος ‘βιώσιμο’; Η ‘βιωσιμότητα’ του χρέους – όπως την εκτιμούσε η Τρόικα – ήταν ακριβώς η αιτία για το παράλογο κυνήγι πρωτογενών πλεονασμάτων. Καθώς το χρέος δεν θα μειωθεί σημαντικά, πως θα πάψουν να υπάρχουν πρωτογενή πλεονάσματα που είναι καταστροφικά για την ελληνική οικονομία και αποτελούν την ουσία της λιτότητας;   

Εποπτεία και δημοσιονομικό κόστος

Πως θα προχωρήσει οποιαδήποτε προοδευτική αλλαγή στη χώρα, όταν οι ΄θεσμοί’ θα ασκούν αυστηρή εποπτεία και θα απαγορεύουν μονομερείς ενέργειες; Θα επιτρέψουν οι ‘θεσμοί’ την υλοποίηση των πυλώνων ‘της Θεσσαλονίκης’ δεδομένου ότι έχουν άμεσο, ή έμμεσο δημοσιονομικό κόστος; 

Η μελλοντική διαπραγμάτευση

Τι ακριβώς θα έχει αλλάξει στους επόμενους τέσσερις μήνες της ‘παράτασης’, ώστε η νέα διαπραγμάτευση με τους εταίρους μας να γίνει από καλύτερες θέσεις; Τι θα αποτρέψει την επιδείνωση της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης της χώρας;

Οι στιγμές είναι απολύτως κρίσιμες για την κοινωνία, το έθνος και φυσικά την Αριστερά. Η δημοκρατική νομιμοποίηση της κυβέρνησης εδράζεται στο πρόγραμμα του Σύριζα. Το ελάχιστο που απαιτείται είναι να έχουμε μια ανοιχτή συζήτηση στα κομματικά όργανα και στην Κοινοβουλευτική Ομάδα. Πρέπει άμεσα να δώσουμε καίριες απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα ώστε να διατηρήσουμε τη μεγάλη στήριξη και δυναμική που μας δίνει ο ελληνικός λαός. Οι απαντήσεις που θα δοθούν το αμέσως επόμενο διάστημα θα κρίνουν το μέλλον της χώρας και της κοινωνίας. 


Μην χάσετε για κανένα λόγο ... αξίζουν τον κόπο