“Στὴν ποίηση ὑπάρχει ἕνα ὅνομα-τομή: ὁ Καρυωτάκης. ᾿Εκεῖ ξαφνικὰ ἐμφανίζεται κάτι τ’ ὁποῖο σπάει τὰ κρατοῦντα. ῞Ενας ποιητικὸς λόγος ἄγριος, βάναυσος, ἀκόμα κι ἄτεχνος πολλὲς φορές, ἀλλ’ ὠμός, μ’ αἷμα γραμμένος, βαθύτατα ἀπαισιόδοξος, σκοτεινός, μαῦρος… [] ῾Υπάρχει ἀπαισιόδοξη ποίηση ποὺ μαχητικοποιεῖ – καὶ μάλιστα τοῦ Καρυωτάκη μ α χ η τ ι κ ο π ο ί η σ ε ! []
῾Ο Καρυωτάκης μὲ τὴν ἀπαισιοδοξία του ἄσκησε τεράστια ἐπίδραση στοὺς νέους, μεταξὺ τοῦ ’30 καὶ τοῦ ’40. ᾿Εγὼ ἀπ’ τὰ 14 τὸν διάβαζα! [] ῾Οπότε; Ποῦ ‘ναι ἡ ἄποψη ὅτι τάχα ὁ Καρυωτάκης εἶν’ ἡ ποίηση τῆς ἡττοπάθειας; Νὰ τὸ ἀντιστρέψω; ᾿Επαναστάτης δέν ἦταν ὁ Μαγιακόφσκι; Τότε γιατί μὲς στὸν «παράδεισο» τῆς «ἐπανάστασης» α ὐ τ ο κ τ ό ν η σ ε; []
Πάντως, μὲ τὸν Καρυωτάκη, μπαίνει στὴν ποίηση κατὰ μεγάλες ποσότητες τὸ ‘καινούργιο’, τὸ ἄλλο βλέμμα. []
῾Ο Καρυωτάκης ἦταν μιὰ ἐντελῶς προσωπικὴ περίπτωση. ῞Ενας ποιητὴς μελαγχολικός, ἀπαισιόδοξος, προσωπικώτατος, πνεῦμα κριτικό, ἀρνητικό –ναι! ἀ ρ ν η τ ι κ ὸ ς κ α τ ὰ τ ο ῦ κ α κ ο ῦ, κ α τ ὰ τ ο ῦ ἀ ρ ν η τ ι κ ο ῦ ποὺ διατείνεται πὼς εἶναι τάχα θ ε τ ι κ ό–, μὲ τόση ἀπολυτότητα σ’ αὐτὲς τὶς τάσεις του, ὥστε δὲν τοῦ ἦταν ἀνεκτὴ ἡ γύρα του νεοελληνικὴ πραγματικότητα τῆς δεκαετίας τοῦ ’20. [] Εἶχε λοιπὸν μιὰ ἐντιμότητα ἡ αὐτοκτονικὴ αὐτὴ πράξη του – ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε…
Εἶναι, λοιπόν, ἕ ν α ς ἀ ρ ν η τ ή ς!.. [] Βέβαια οἱ κοινωνίες δὲ συγχωροῦν ποτὲ νὰ λές ἀλήθειες.
῍Αν μὲ ρωτούσατε, δὲ θὰ σᾶς ἔλεγα ὅτι εἶναι μ ε γ ά λ ο ς ποιητής – ἀλίμονο! Εἶναι ὅμως πολὺ ἀληθινός – τόσο ἀγαπητὸς στὴν ἀδυναμία του, στὶς ἀνθρώπινες στιγμές του, πούναι καὶ δ ι κ έ ς μ α ς στιγμές, τόσο συνεπὴς σ’ αὐτὸ ποὺ πιστεύει καὶ τὸ πλήρωσε τόσο ἀκριβά! Ψέμα δε λέει! Δὲν εἶναι φτηνὴ πληρωμὴ νὰ πᾶς ν’ αὐτοκτονήσῃς στὰ 32 σου χρόνια, ἀφοῦ ἔγραψες καὶ μία, καὶ δεύτερη καλὴ συλλογή!..
῏Ηταν πολὺ προδρομικὸς στὸν καιρό του· λ ό γ ῳ ψ υ χ ο σ υ ν θ έ σ ε ω ς - ὄχι γιατὶ ἔκανε στύλ. []
᾿Εγὼ θάλεγα ὅτι δὲν εἶν’ ἄρρωστος ἕνας βασικὰ μελαγχολικός, ποὺ ἡ μελαγχολία του γίνεται ὑποδομὴ μιᾶς τρομερῆς κριτικῆς. Κάθε κριτικὸ πνεῦμα στὸν κόσμο εἶναι στὴ βάση του μελαγχολικό. []
Κι αὐτὸς τόλμησε τὸ θ ά ν α τ ο! ῎Ηθελα νὰ ρωτήσω ὅσους ἐπικρίνουν ἕναν αὐτοκτόνο, ἕναν Καρυωτάκη ἢ ἕναν Μαγιακόφσκι: ἀλήθεια, θὰ τολμοῦσαν, ὅπως αὐτοί, ἰδεολόγοι ἢ κομμουνιστές, νὰ τὰ τινάξουν ὅταν εἶδαν ὅτι ἡ «ἐπανάσταση» δεν εἶν’ αὐτὸ πούχαν ὀνειρευτῆ; []
῾Η ἐπίδρασή του ὑπῆρξε τεράστια! Τί Βρεττάκος, τί Ρίτσος – αὐτοὶ ὠμότερα ἀπ’ τὸν Καρυωτάκη! ῾Ο Σεφέρης; Παρομοίως! ῎Όχι ὁ κύριος ᾿Ελύτης. ῞Ολ’ ἡ ἀπαισιοδοξία κ’ ἡ μελαγχολία τοῦ ὑπόλοιπου Μεσοπολέμου καὶ τοῦ Μεταπολέμου παράγεται ἀπ’ τὸν Καρυωτάκη! [] Κι ὁ Δημαρᾶς τοῦ ἀφιερώνει δυὸ ἀράδες! ῾Ο Κορδᾶτος τὸν ἀποκηρύσσει διότι δὲν εἶναι ἐπαναστατικός! […]”
.gif)