Χάρης Βλάδος : Αδυσώπητα προς τα μπροστά…

Ο J.S. SCHUMPETER (1883-1950), διατύπωσε μια διεισδυτική θεώρηση της δυναμικής της καπιταλιστικής ανάπτυξης που βρίσκεται σε άμεση αντίθεση με τις νεοκλασικού τύπου «ισορροπιστικές» απλουστεύσεις και η οποία έμεινε -πολύ κακώς- σχετικώς υπο-αξιοποιημένη έως πρόσφατα, σε θεωρητικό επίπεδο.

Συγκεκριμένα, ορίζει την οικονομική ανάπτυξη ως εξής: «Ανάπτυξη με την δική μας έννοια είναι ένα ξέχωρο φαινόμενο εντελώς ξένο από αυτό που μπορεί να παρατηρηθεί στην κυκλοφοριακή ροή ή στην τάση προς την ισορροπία. Είναι μια αυθόρμητη και διακοπτόμενη μεταβολή στα κανάλια ροής, διατάραξη της ισορροπίας η οποία αλλάζει μόνιμα και εκτοπίζει την κατάσταση ισορροπίας που υπήρχε προηγούμενα. Η θεωρία μας της ανάπτυξης δεν είναι τίποτα άλλο παρά η διαπραγμάτευση αυτού του φαινομένου και της διαδικασίας που το συνοδεύει.» [i]

Εκτιμά, συγκεκριμένα, πως παρότι η οικονομία έχει την τάση να οδηγείται, σε κάποιες περιόδους, προς την ισορροπία με βάση την προσαρμογή της αγοράς στις υφιστάμενες συνθήκες αυτή η ομαλή πορεία δεν είναι η ανάπτυξη: η ανάπτυξη συντελείται πάντοτε μέσα από επαναστατικές αλλαγές. Τεράστια σημασία στην οπτική του έχουν αυτές οι «επαναστατικές αλλαγές». Οι επαναστατικές αλλαγές, συγκεκριμένα, εκτιμά πως δημιουργούνται από την εμφάνιση νέων συνδυασμών.Για αυτόν οι πραγματικές επαναστάσεις είναι οι επιχειρηματικές καινοτομίες:

  1. Η εμφάνιση νέων προϊόντων ή η βελτίωση των υφισταμένων
  2. Η εφαρμογή νέων μεθόδων παραγωγής και εμπορίας
  3. Το άνοιγμα νέων αγορών
  4. Η απόκτηση νέων πηγών προσφοράς πρώτων υλών ή ημικατεργασμένων προϊόντων
  5. Η αναδιοργάνωση ενός κλάδου και η δημιουργία μιας μονοπωλιακής θέσης.

Τελικώς, συνοψίζει ως εξής: «Θα ορίσουμε την καινοτομία ως την δημιουργία μιας νέας συνάρτησης παραγωγής» αφήνοντας στο περιθώριο κάθε ψευδαίσθηση συμβατικού «νεοκλασικού ισορροπισμού».

Τεράστια σημασία στην ανάλυση του έχει η συνολική κατανόηση της διαδικασία της προόδου. Σημειώνει, συγκεκριμένα: «Σε κάθε ιστορική περίοδο είναι εύκολο να εντοπίσουμε την απαρχή της διαδικασίας και να την συνδέσουμε με κάποιον παραγωγικό κλάδο και μέσα στον κλάδο αυτό με κάποια επιχείρηση, από την οποία η αναταραχή διαχέεται σε ολόκληρο το σύστημα.» Και το εξηγεί με σαφήνεια: «…Θυμίζω στον αναγνώστη ότι βασικό συστατικό στοιχείο της οικονομικής μεταβολής, εξέλιξης ή «προόδου» είναι η βιομηχανική επέκταση που προκύπτει και διαμορφώνεται αυτόματα από τη γενική ανάπτυξη της κοινωνίας, στα πλαίσια της οποίας οι σημαντικότερες αμιγώς οικονομικές δυνάμεις είναι η αύξηση του πληθυσμού και της αποταμίευσης, οι επιθυμίες και οι δυνατότητες εξελίσσονται, και η βιομηχανία ανταποκρίνεται μέσω της επέκτασης, αυτή δε η επέκταση, η οποία συνοδεύεται αυτομάτως από αυξημένη εξειδίκευση και βελτιωμένες υποδομές, ερμηνεύει τα υπόλοιπα, καθώς μεταβάλλει συνεχώς και ουσιωδώς τα ίδια της τα δεδομένα… Αυτό γίνεται καλύτερα αντιληπτό αν διασπάσουμε το συνολικό φαινόμενο της ανάπτυξης του βιομηχανικού τομέα στην επέκταση των επιμέρους κλάδων που τον συνθέτουν»[ii]

Και σε αυτήν την διαδικασία της προόδου κομβικός είναι ο ρόλος του επιχειρηματία. Επιχειρηματίας είναι το άτομο που αναλαμβάνει το ρίσκο της υλοποίησης των καινοτομιών.

Ο πραγματικός επιχειρηματίας στα μάτια του δεν είναι ένας τυπικός γραφειοκράτης. ούτε ένας συνηθισμένος διεκπεραιωτής καθημερινών προβλημάτων. Ούτε εφευρέτης. Ούτε, κατ’ ανάγκην, κεφαλαιοκράτη ή ακόμα, αναγκαστικά, ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης…

Είναι, όμως, σίγουρα ηγέτης. Καλύπτει ότι χρειάζεται για να κάνει πραγματικότητα την επιχειρηματική του πρωτοβουλία.. Διαθέτει πρωτοβουλία, κύρος, προβλεπτικότητα, δημιουργικότητα και σίγουρα κουράγιο…

Δεν λαμβάνει, απλώς, «λογικές» αποφάσεις αλλά αναλαμβάνει κίνδυνους και, συχνά, οδηγείται σε πολλαπλές υπερβάσεις των κατεστημένων «αληθειών» της αγοράς. Το κίνητρο του κέρδους γι’ αυτόν δεν σημαίνει αποκλειστικά την αύξηση των καταναλωτικών του δυνατοτήτων: «Πρώτα απ’ όλα έχει το όνειρο και την θέληση της ίδρυσης ενός ιδιωτικού βασιλείου και συνήθως, αν και όχι απαραίτητα, μιας δυναστείας» σημειώνει απολύτως εύγλωττα. Το όραμα του πραγματικού επιχειρηματία βρίσκεται πάνω από τον απλό πλουτισμό…

Η έννοια- κλειδί στην θεωρητική οπτική του είναι η στενή σύνδεση της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας. Το εξηγεί με διαύγεια: «…Όπως, ανέφερα προηγουμένως, η επιτυχημένη καινοτομία είναι μια ιδιαίτερη διαδικασία. Δεν είναι ένας διανοητικός άθλος, αλλά ένα επίτευγμα της θέλησης. Πρόκειται για ιδιαίτερη περίπτωση του κοινωνικού φαινομένου της άσκησης ηγεσίας. Η δυσκολία της καινοτομίας έγκειται στην αντίδραση και την αβεβαιότητα που συνεπάγεται μια πράξη χωρίς προηγούμενο, γι’ αυτό και είναι ανοικτή, αλλά και έχει απήχηση μόνον σε έναν ξεχωριστό τύπο ανθρώπου, ο οποίος σπανίζει… Η χαρακτηριστική λειτουργία του επιχειρηματία είναι να ξεπερνά τις δυσκολίες που συνεπάγεται η εισαγωγή νέων πρακτικών στην οικονομία… Αυτό που πρέπει να συγκρατήσουμε για το αντικείμενο αυτού του κεφαλαίου είναι ο ασυνεχής χαρακτήρας της διαδικασίας ανάπτυξης καινοτομιών, ο οποίος δεν μπορεί να περιγραφεί με βάση μια θεωρία ισορροπίας…»

Με αυτό το σκεπτικό καταλήγει στην εξαιρετικής σημασίας για την σύγχρονη οικονομική επιστήμη έννοια της «δημιουργικής καταστροφής». Δημιουργική καταστροφή έχουμε, λοιπόν, όπου συντελείται η προοδευτική καταστροφή και κατεδάφιση των ξεπερασμένων τεχνολογιών, των γερασμένων κλάδων οικονομικής δραστηριότητας και των καθησυχασμένων επιχειρήσεων που παρακμάζουν και πεθαίνουν και, συγχρόνως, η ανάδυση νέων τεχνολογιών, καινούργιων κλάδων οικονομικής δραστηριότητας και καινοτόμων επιχειρήσεων. Και έτσι το νέο ριζώνει πάντοτε πάνω στο παλιό και, μάλιστα, σαν να τρέφεται στη «βρεφική» του ηλικία από το ίδιο το «πτώμα» του παλαιού… [iii]

Και με απλά λόγια: Μην περιμένετε ποτέ την ανάδυση του «νέου» πριν τον οριστικό ενταφιασμό του «παλαιού».

Έτσι προχωρά και εξελίσσεται η ζωή και στην Οικονομία…

Αδυσώπητα προς τα μπροστά…


[i] J.S. SCHUMPETER (1936): The Theory of Economic Development, HARVARD UNIVERSITY PRESS
[ii] J. SCHUMPETER (1928): “The Instability of Capitalism”, Economic Journal, t. 38(151),p.361-386
[iii] Βλέπε, επ’ αυτού συγκεκριμένα, τα εξόχως ενδιαφέροντα: SCHUMPETER J. (1934), The Theory of Economic Development, Cambridge, MA, Harvard University Press και SCHUMPETER J. (1942), Capitalism, socialism and democracy, New York, Harper.



pluralismos


Χάρης Βλάδος: Τα ” Μετρα του Τσιπρα “


Μαζικό κοκτέιλ “παυσίπονων”… Και πλήρης ανικανότητα για τις απολύτως αναγκαίες πετυχημένες “χειρουργικές επεμβάσεις”… Σε όλα τα…


Χάρης Βλάδος: Οι 2 “τύποι” των σημερινών Ελλήνων…


“ Δυστυχώς, στην Ελλάδα κυριαρχουν 2 “τύποι ανθρώπων”… – Ο πρώτος, ο μακράν πλειοψηφικός, είναι ο…


Χάρης Βλάδος: Τα χαρακτηριστικά του σημερινού ηγέτη


Διευθύνω σημαίνει, με απλά λόγια, «κρατάω το τιμόνι» της επιχείρησης… Και σπάνια φτάνει οποιαδήποτε επιχείρηση με…


Χάρης Βλάδος: Επιχειρηματική δραστηριότητα και Πολιτική


Στα προβλήματα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τους τρόπους επίλυσης, στους καιρούς της κρίσης, αναφέρθηκε ο λέκτορας…


Χάρης Βλάδος: Δεν ήρθαν “όλα στα ξαφνικά”…


Παρακινδυνευμένη Πρόβλεψη και Ετερόδοξη Προφητεία φαινόταν η Επιστημονική Προσέγγιση – μέσω αναλυτικής διερεύνησης και αξιολόγησης δεδομένων…


Χάρης Βλάδος: Εκνευριστική αδιαφορία…Χονδροειδής άγνοια


“ Στις μέρες μας η ελληνική οικονομία και κοινωνία διέρχεται μια βαθιά κρίση. Κρίση όχι μονάχα…


Χάρης Βλάδος: Δεν λείπουν οι ηγέτες στον σύγχρονο κόσμο


Λείπουν οι ηγέτες ή λείπει η κατανόηση του τι πραγματικά σημαίνει ηγέτης; Μία από τις εκφράσεις…


Χάρης Βλάδος: Ο “εχθρός” της ακραίας φτώχειας


Σκαιόν το πλουτείν κ’ άλλο μηδέν ειδέναι. Ευριπίδης, 480-406 π.Χ., Αρχαίος τραγικός μτφρ: Είναι φοβερό να…


Χάρης Βλάδος: Πίσω από τις μεγάλες Κρίσεις


Η αγορά κεφαλαίου στις μέρες μας ορθώς χαρακτηρίζεται ως το κομμάτι εκείνο της καπιταλιστικής αρχιτεκτονικής όπου…


Χάρης Βλάδος: Επιμένουμε στα ίδια παραμύθια…


“ Παρότι το εύρος των θέσεων και των προοπτικών για τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα δεν παύει…


Χάρης Βλάδος: Η “περίεργη ομάδα ανθρώπων”…


“ Δεν χωρά αμφιβολία, στα μάτια μου, πως οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα είναι, από εδώ…


Χάρης Βλάδος: σοβαρή κυβέρνηση…λογική φορολογία


“ Η φορολογία είναι κλοπή ”… “ Μπούρδες… (Κατ’ αναλογία με το επίσης ανόητο “η ιδιοκτησία…


Χάρης Βλάδος: Κρίσεις και Καινοτομία


“ Η κεντρική προβληματική εστιάζεται στην μελέτη της στενής εξελικτικής διασύνδεσης των τριών θεμελιωδών διαστάσεων/πυλώνων δόμησης…


Στο εσωτερικό των πιο έξυπνων επιχειρήσεων…


“ Ένα από τα πιο ευχάριστα πράγματα που μπορεί να αντιμετωπίσει ένας συγγραφέας είναι το να…


Χάρης Βλάδος: 12 Επώδυνοι Κανόνες Επιβίωσης


“Ο αγώνας της οικονομίας λαμβάνει χώρα πάντοτε στο πλαίσιο ενός ενιαίου και ιστορικά προσδιορισμένου κοινωνικοοικονομικού πλαισίου.…


Χάρης Βλάδος: Ο Κυτταρικός Κινητήρας της Οικονομίας


“Πολλοί μαθητές και συνεργάτες μου, μέσα στην ήδη πολυετή περίοδο που διδάσκω στρατηγική και βοηθώ επιχειρήσεις…


Χάρης Βλάδος: Η λέξη-κλειδί για την οικονομία


“Κρίσιμης σημασίας θα πρέπει να είναι η εμπέδωση ενός σταθερού αλλά και ευοίωνου επιχειρηματικού κλίματος, το…


Χάρης Βλάδος: Η κρίση πονά αλλά γεννά το νέο…


“Ζούμε σε μια πολύ παράξενη εποχή. Όλα δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία, η ελληνική κοινωνία, ολόκληρος…


Χάρης Βλάδος: Αυτονόητα και βεβαιότητες…τέλος


Στις αρχές του 21ου αιώνα όλα δείχνουν ότι η ελληνική οικονομία, η ελληνική κοινωνία, ολόκληρος ο…


Χάρης Βλάδος: τα οικονομικά της καινοτομίας


“ Στα θεμέλια ολόκληρου του οικοδομήματος της οικονομικής επιστήμης βρίσκεται η Κλασσική Πολιτική Οικονομία (ΚΠΟ). Αυτή…


Χάρης Βλάδος: Και με την Κρίση Ανταγωνιστικότητας, τι;


“Η αναβάθμιση της Ποιότητας και η συγκράτηση των Τιμών της εθνικής μας παραγωγής δεν μπορεί να…


Χάρης Βλάδος: Δεν μας φταίνε οι άλλοι…


“ Παρότι η κρίση του ελληνικού κοινωνικοοικονομικού συστήματος συμπίπτει χρονικά με ένα βαθύτερο ρεύμα αναδιάρθρωσης του…


Χάρης Βλάδος: Μυστήριο πράγμα ο “Έλληνας”…


“Θέλει – και καλά…- οι εκπρόσωποι του στο κοινοβούλιο να χαρακτηρίζονται από υψηλό ήθος και κολλαριστό…


Χάρης Βλάδος: Δεν παραμυθιάζω, δεν κολακεύω αδυναμίες…


“Εδώ και χρόνια… Δεν παραμυθιάζω, δεν πουλάω φρούδες ελπίδες, δεν κολακεύω αδυναμίες… Πόσοι όμως είναι διατεθειμένοι…


Χάρης Βλάδος: Το τρίπτυχο της επιτυχίας


Είναι τεράστιο λάθος αυτό που πολλοί κάνουν, λέγοντας ότι προτάσσουν τα κοινωνικά ζητήματα και ας έρθουν…


Νισαφι …


“ Ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας, τόσα χρόνια, κατανάλωσε αφειδώς “πσεκασμένες αναλύσεις” και “συνωμοσιολογικές αρλούμπες”,…


Χάρης Βλάδος: Δεν αντέχει ο τόπος και άλλη καθυστέρηση…


Πολλοί νομίζουν, λανθασμένα, πως η βιομηχανική πολιτική είναι κάτι που αφορά, στενά, μονάχα τον τομέα της…


Χάρης Βλάδος: Οι ρίζες του σύγχρονου φιλελευθερισμού…


Οι ρίζες της θεωρίας της ανάπτυξης βρίσκονται στο έργο των κλασσικών οικονομολόγων του 18ου και 19ου…


Χάρης Βλάδος: Τι σημαίνει «νέο» και τι καινοτομία…


Ένα από τα ποιο ενδιαφέροντα και κρίσιμα ερωτήματα, στην οπτική μου, στην συνολική θεματική της ανάλυσης…


Χάρης Βλάδος: Η υγιής λύση στο δημοσιονομικό μας


“ Εσύ θα πληρώσεις τους “κλεμμένους φόρους”! ” “Αγαπητοί μου, η υγιής λύση στο δημοσιονομικό μας…


Χάρης Βλάδος: Δεν αγαπούμε τον στρατηγικό σχεδιασμό…


Επιχειρηματικότητα “στο Πόδι και στα Γρήγορα” … “ Στην Ελλάδα, δεν τον αγαπούμε τον συστηματικό και…


Χάρης Βλάδος: Ο σύγχρονος αποτελεσματικός μάνατζερ


  Διευθύνω σημαίνει, με απλά λόγια, «κρατάω το τιμόνι» της επιχείρησης… Και σπάνια φτάνει οποιαδήποτε επιχείρηση…


Χάρης Βλάδος: Να επιχειρείτε πάντα σαν αληθινές γυναίκες


“ Για μένα η επιχειρηματίας του μέλλοντος είναι περισσότερο μια «τεχνοκράτης με καρδιά, με πείσμα και…


Χάρης Βλάδος: τα λέγαμε, τα γράφαμε, φίλοι αγρότες…


“ Το πρόβλημα της αγροτικής παραγωγής είναι πολύ βαθύτερο… ” Γιατί ΚΑΙ η ελληνική γεωργία, όπως…


Χάρης Βλάδος: «Δωρεάν ελευθερία», ποτέ και πουθενά …


“Ξέρετε, το νόημα της Στρατηγικής είναι ενιαίο και καθολικό… Η έννοια της Στρατηγικής δεν περιορίζεται, απλώς,…


Χάρης Βλάδος: Μαθήματα ανταγωνιστικότητας


Ένα από τα πιο συζητημένα, κρίσιμα αλλά και «σκιώδη» ζητήματα στον σύγχρονο δημόσιο διάλογο είναι και…


Χάρης Βλάδος: Ευχάριστο πράγμα η δικαίωση …


Ένα από τα πιο ευχάριστα πράγματα για έναν αναλυτή-συγγραφέα είναι να διαπιστώνει πως το πέρασμα του…


Χάρης Βλάδος: “Βαθύτερα” τα προβλήματα της χώρας…


“ Η εκρηκτικότητα των μακρο-οικονομικών ανισορροπιών -και της καταφανώς αναποτελεσματικής διαχείρισης του δημοσίου ελλείμματος και χρέους…


Χάρης Βλάδος: Οικονομικά και αριθμοί…


Πολλοί νομίζουν πως «Οικονομικά» σημαίνουν μονάχα «αριθμοί»… Αλλά, δεν… Μόνοι τους δεν λένε τίποτα…


Χάρης Βλάδος: Η κρίση αυτή δεν είναι το τέλος…


Σκέψεις για την οικονομική πολιτική στην Ελλάδα… Επειδή με “γαργαλάνε” μερικοί φίλοι για να παρουσιάσω συγκεκριμένα…


Χάρης Βλάδος: Διαβάστε και κάτι ουσιώδες …


“Αφήστε τις ανοησίες περί “γονιδίων”, “ξένων δάκτυλων”, “συνωμοσιών”, “προδοσιών” και “του κακού του ριζικού μας”… Στο…


Χάρης Βλάδος: Αποτυχημένες Πολιτικές ή Φιλελευθερισμός;


Ο «φιλελευθερισμός» ως ιδεολογικός σάκος του box:


Χάρης Βλάδος: Η κρισιμότερη τομή εξόδου απο την κρίση


Η οπτική μας, μας οδηγεί, τελικά στην πρόταση δόμησης μηχανισμών συστηματικής ανάπτυξης της γνώσης και της…


Χάρης Βλάδος: Τα 6 “κλειδιά“ του μέλλοντος που μας αξίζει…


“ Η ανάλυση της παρούσας κρίσης της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας φαίνεται πως στις περισσότερες προσεγγίσεις…


Χάρης Βλάδος: Η κρισιμότερη ικανότητα κάθε «παίκτη»


Το «νέο» μπαίνει πάντοτε στην ζωή μας ως μια απόπειρα προσαρμογής, στις αλλαγές που αντιμετωπίζουμε. Και…