“Στην Ελλάδα, δεν τον αγαπούμε τον συστηματικό και συνεκτικό στρατηγικό σχεδιασμό… Προτιμούμε, μάλλον, τον “αυθορμητισμό”, το “βλέπουμε και κάνουμε” και το “όλα καλά θα πάνε, βρε αδερφέ”… “Όλα στο πόδι και στα γρήγορα…”… Με “μπαλώματα”…
Και αυτό, από ό,τι φαίνεται, όχι μόνον οι επιχειρήσεις μας, μεγάλες, μικρές και μεσαίες… Κάποιος θα έλεγε “ακόμα και τα κόμματα μας”, ε;… Γιατί;… Ας το σκεφτούμε, με αφορμή τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μας…”
“Τα «συνήθη» εμπόδια στον συστηματικό επιχειρηματικό σχεδιασμό, στην ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση…
Και όμως, παρόλη την σχετικά εύκολη κατανόηση των ωφελειών που μπορούν να προκύψουν από την συστηματική χρήση της λογικής του επιχειρηματικού σχεδιασμού, πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην σημερινή Ελλάδα της κρίσης δείχνουν, ακόμα και σήμερα, απρόθυμες και διστακτικές στην ενεργή αποδοχή του ως βασικού εργαλείου στην λειτουργική καθημερινότητα τους. Τα εμπόδια στην αφομοίωση του είναι ποικίλα και διάφορα.
Τα κυριότερα εξ΄αυτών εντοπίζονται, με βάση τα δεδομένα του πεδίου μας, στα εξής:
Πρώτο και, ίσως, το σημαντικότερο εμπόδιο στην εμπέδωση συστηματικών μεθόδων επιχειρηματικού σχεδιασμού στο εσωτερικό της μικρομεσαίας επιχείρησης στην Ελλάδα είναι η παραδοσιακή «καταφερτζίδικη» κουλτούρα της: «Τι να τα κάνουμε τόσα χαρτιά και τόσα νούμερα; Πανεπιστήμιο είμαστε εδώ;»… Ναι, στην τυπική ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση συνεχίζει να κυριαρχεί, δυστυχώς, το πνεύμα του «καθαρού επιχειρηματικού ενστίκτου» και της στρατηγικής τύπου «εφτασφράγιστο μυστικό» στην σκέψη του επιχειρηματία… Ολόκληρο το «σχέδιο», πολύ συχνά, βρίσκεται απλώς στο «κεφάλι του αφεντικού»… Ίσως, απλώς, και σε κάποιους «λιτούς» προϋπολογισμούς του, σε κάποια πρόχειρα χαρτιά ή ακόμα και στο πίσω μέρος των πακέτων των τσιγάρων του. Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου σπάνιο στον χώρο των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων τα στελέχη να «ψάχνουν στον κάδο απορριμμάτων» για να βρουν στοιχεία αποκρυπτογράφησης των στρατηγικών επιλογών του ιδιοκτήτη…
Επίσης, δεν πρέπει να υποεκτιμούμε τα εμπόδια της «μικρο-πολιτικής» και των μηχανισμών αναπαραγωγής των υπαρχόντων διοικητικών ισορροπιών, μέσα στην τυπική μικρομεσαία ελληνική επιχείρηση. Το επιχειρηματικό σχέδιο ξεκαθαρίζει αρμοδιότητες, ευθύνες και κριτήρια επιτυχίας και αποτυχίας, για όλους. Δεν βοηθά καθόλου την «λούφα» και την μετακύλιση ευθυνών, σε όλα τα ιεραρχικά επίπεδα…
Η προσκόλληση στην παράδοση & όχι η εστίαση στην όλο και πιο αποτελεσματική δράση είναι ένας ακόμα λόγος που ο επιχειρηματικός σχεδιασμός στην τυπική ελληνική μικρομεσαία επιχείρηση συχνά παραγκωνίζεται. Το σύνολο των δεδομένων μας συντείνει στην διαπίστωση πως η πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων χαρακτηρίζεται, ακόμα και σήμερα, από έντονο «συντηρητισμό»… Το «έτσι το έχουμε πάρει από τους παλιούς, έτσι θα μείνει…» συνεχίζει να έχει μεγάλη απήχηση στους ανθρώπους των επιχειρήσεων μας, δυστυχώς. Και όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό μια τέτοια λογική επιμονής στην χρήση της «σφεντόνας» την ώρα που οι διεθνείς ανταγωνιστές μας διαθέτουν, πλέον, «πολυβόλα» δεν αποδεικνύεται πλέον και τόσο σώφρων…
Οι ελλείψεις χρηματοοικονομικών πόρων παρουσιάζεται, συχνά επίσης, ως δικαιολογία εκ μέρους των ανθρώπων της μικρομεσαίας ελληνικής επιχείρησης για την μη-συστηματική χρησιμοποίηση εκ μέρους της των μεθόδων του σύγχρονου επιχειρηματικού σχεδιασμού. Παρότι αυτός ο λόγος είναι όντως βάσιμος, καθώς η χρήση και η αξιοποίηση ειδικών εξωτερικών συνεργατών και συμβούλων που θα μπορούσαν να την βοηθήσουν αποτελεσματικά στην διαδικασία βαθμιαίας αφομοίωσης της συστηματικής λογικής του σχεδιασμού δεν είναι «δωρεάν», δεν πρέπει να γίνεται αποδεκτή χωρίς αντιρρήσεις. Ο επιχειρηματικός σχεδιασμός ούτε «πανάκριβος» είναι, τελικά, ούτε και «μη- ανταποδοτικός». Αντίθετα εντελώς, μπορεί να βοηθήσει δραστικά μια μικρομεσαία επιχείρηση στο να περιορίσει τις σπατάλες της, να αυξήσει σημαντικά την αποδοτικότητα της και να απαλύνει την σχετική στενότητα χρηματοοικονομικών πόρων και ρευστότητας που την εμποδίζουν στην ανάπτυξη της.
Οι ανεπαρκείς δεξιότητες των διαθέσιμων ανθρώπινων πόρων της «τυπικής» μικρομεσαίας επιχείρησης εμφανίζονται συχνά, επίσης, ως ένας λόγος που της στερεί τα οφέλη του συστηματικού και ολοκληρωμένου επιχειρηματικού σχεδιασμού. Σε αυτό το σημείο βρίσκεται, σύμφωνα με την άποψη του γράφοντος, ο σημαντικότερος ανασχετικός παράγοντας στην χρήση του επιχειρηματικού σχεδίου για τις επιχειρήσεις μας στην Ελλάδα. Αλλά πρόκειται για ένα εμπόδιο θεραπεύσιμο. Αρκεί οι επιχειρήσεις μας να ανοιχτούν με περισσότερη αποφασιστικότητα, από εδώ και κάτω, στην προσέλκυση νέου ανθρώπινου δυναμικού, καλύτερα καταρτισμένου και με σύγχρονες επιχειρησιακές γνώσεις και να του παρέχουν ένα εργασιακό περιβάλλον ανοικτό στην πρωτοβουλία και την συνεχή επιμόρφωση και αναβάθμιση των ικανοτήτων του…”
