Εκλογές Ανευ Αντικειμένου και Ερωτήματος ή έστω Διλήμματος

“Είναι ενδιαφέρον ότι στους 7 μήνες που πέρασαν ανάμεσα στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις, η ροή των εξελίξεων δεν θα μπορούσε να είναι πιο ευνοϊκή για τα πρώην κραταιά κόμματα της νυν αντιπολίτευσης.

Ο απερχόμενος πρωθυπουργός και η κυβέρνηση του έκαναν όσα λάθη ήταν μαθηματικά δυνατόν να γίνουν (εκτός του τελευταίου βήματος της απόλυτης καταστροφής).



Κάθε τους εξαγγελία και υπόσχεση (με την εξαίρεση του ότι δεν θα βγάλουν την Ελλάδα από το ευρώ) διαψεύσθηκε.

Διόρισαν ανεκδιήγητα και φθαρμένα πρόσωπα σε θέσεις ευθύνης σε πολιτειακό, κυβερνητικό και κρατικό επίπεδο, διέλυσαν τα όποια ίχνη ανάκαμψης της οικονομίας, παρέλυσαν το κράτος και την ίδια την κοινωνία, σπατάλησαν κάθε διπλωματικό και πολιτισμικό κεφάλαιο που μας είχε απομείνει.

Επί επτά μήνες ο ένας υπουργός διέψευδε τον άλλον και όλοι μαζί διαψεύδονταν από την πραγματικότητα. Υπουργοί κατέστρωσαν κακουργηματικής υφής σχέδια ανατροπής νομίσματος, θεσμών και Συντάγματος, τα οποία αποκαλύφθηκαν ενώ αυτοί παρέμεναν υπουργοί.

Όλα αυτά δεν έγιναν ούτε στα κρυφά, ούτε σε ουδέτερο πολιτικό χρόνο. Δεν υπήρξαν ανάμεικτα αποτελέσματα, δεν υπήρξε κανενός είδους πρόοδος σε άλλους τομείς ώστε να υπάρχει το επιχείρημα του συμψηφισμού. Περιέργως, για τα δεδομένα του πολιτικού χρόνου, τα αποτελέσματα των πράξεων τους φάνηκαν αμέσως και η "βόμβα" της ανευθυνότητας και του ψεύδους έσκασε στα χέρια τους, όχι μόνο σε αφηρημένο επίπεδο γραφημάτων και αριθμών αλλά στο επίπεδο της "πραγματικής οικονομίας" και της "καθημερινότητας του πολίτη". Τράπεζες έκλεισαν, συνταξιούχοι λιποθύμησαν έξω από ΑΤΜ, μία ολόκληρη χώρα έζησε μήνες κρατώντας την ανάσα της.

Κάθε τί που έγινε ουσιαστικά επιβεβαιώνει τα όσα (καλώς ή κακώς, σωστά ή λάθος) έλεγε η προηγούμενη κυβέρνηση πριν αποχωρήσει. Υπο κανονικές συνθήκες όλα αυτά θα συντελούσαν στην πραγμάτωση της θεωρίας της "αριστερής παρένθεσης" που κάποιοι υποστήριζαν πριν τις εκλογές. Ακριβή στοιχεία για την παρούσα στήριξη της κυβέρνησης δεν έχουμε και δεν θα έχουμε για μερικές μέρες, ειδικά μετά και την διάσπαση Λαφαζάνη.

Η προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι τις εκλογές δεν θα τις κρίνει το κοινωνικό κομμάτι που από την αρχή αντιτάχθηκε στο μνημόνιο και στο ευρώ, αλλά αυτό που μετατοπίσθηκε στον Σύριζα ευκαιριακά, ελπίζοντας για μία πιο σκληρή και συμφέρουσα διαπραγμάτευση. Πρόκειται για ένα αρκετά σημαντικό και δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας που κινείται στο ευρύτερο κέντρο του πολιτικού συστήματος, θέλει την Ελλάδα στην ΕΕ και στο Ευρώ, απορρίπτει τα συστημικά κόμματα της μεταπολίτευσης και πιθανόν, κάποιοι, έχουν την τάση να πηγαίνουν με τον νικητή ή με ένα ευρύτερο κοινωνικό ρεύμα.

Το γεγονός ότι η μετριοπαθής, φιλοευρωπαϊκή, πρώην κυβερνώσα αντιπολίτευση δεν φαίνεται (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) να έχει ανακτήσει την αξιοπιστία της μετά από αυτό το ενδιαφέρον επτάμηνο λέει πολλά - τόσο για την αντιπολίτευση την ίδια, όσο και για την κοινωνία. Με διαλυμένο και ανύπαρκτο το κέντρο, τραυματισμένο τον Σύριζα, θεωρητικά απαξιωμένη την ακροδεξιά (κυβερνώσα και μη), την επιβεβαίωση των προεκλογικών φόβων και το τραύμα της παρ'ολίγον εξόδου, η κοινή λογική λέει ότι αυτές οι εκλογές θα ήταν περίπατος για τη Νέα Δημοκρατία. Το ότι δεν φαίνεται να είναι πρέπει να μας προβληματίσει σε σχέση με τα ερμηνευτικά εργαλεία που χρησιμοποιούμε. Όταν η πραγματικότητα αντικρούει τις προσδοκίες μας το πρόβλημα το έχουμε εμείς, όχι η πραγματικότητα.

Εν συντομία - και επ'αυτού θα επανέλθω - μερικοί από τους λόγους για τους οποίους ο Τσίπρας δεν έχει καταρρεύσει (κάτι που το θεωρούσα δεδομένο, είτε με τον έναν τρόπο είτε με τον άλλον μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος), πιθανόν να είναι (α) ότι η όποια σταθερότητα του τρίτου μνημονίου φαντάζει ως παράδεισος μετά την σχεδόν αναπόφευκτη εθνική τραγωδία, (β) ότι οι υποστηρικτές του επιβραβεύουν τον Τσίπρα για την (υποτιθέμενη) σκληρή στάση ("τουλάχιστον αυτός προσπάθησε") ασχέτως των τραγικών λαθών και του ιστορικού κόστους που προκάλεσε, (γ) ότι η αντιπολίτευση μέχρι στιγμής δεν έχει προτείνει ή προτάξει κανενός είδους όραμα ή θετικό μήνυμα για το μέλλον, (δ) ότι ακριβώς λόγω της διαφαινόμενης αδυναμίας, αδράνειας ή υπαρκτής ψυχοπαθολογίας των υπόλοιπων παικτών του συστήματος (έστω και αν αυτούς τους διόρισε ο ίδιος), ο Τσίπρας καταλήγει να φαίνεται ως φορέας σταθερότητας.

Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι αυτές οι εκλογές μέχρι στιγμής στερούνται αντικειμένου και ερωτήματος/διλήμματος.

Το κυβερνητικό πρόγραμμα των επόμενων μηνών και ετών είναι, καλώς ή κακώς, ως ένα βαθμό δεδομένο με βάση το τρίτο μνημόνιο.

Τα κόμματα που θα ανταγωνιστούν για την ψήφο μας στις εκλογές πάνω σε ποιά διαχωριστική γραμμή θα κινηθούν;

Στο ποιός θα εφαρμόσει καλύτερα ένα μνημόνιο που οι μεν έφεραν επειδή "τους εκβιάσαν" και οι δε ψήφισαν για να μην διαλυθεί η χώρα;

Στο ποιός θα ανατρέψει αυτό το μνημόνιο, με κίνδυνο να καταρρεύσουν τα πάντα;

Ο μόνος ζωτικός χώρος για την επόμενη μέρα είναι η πολιτική πέρα και πάνω από το μνημόνιο, και επ'αυτού μέχρι στιγμής δεν έχουμε ακούσει απολύτως, μα απολύτως, τίποτα.”