.gif)
Ολα αυτά σε ένα πλαίσιο εθνικοπραφροσύνης που βέβαια καμμία σχέση έχει με τον ελληνισμό σε οποιαδήποτε από τις εκφάνσεις του στο ρού της ιστορίας.
Ηταν ακριβώς η λογική της Χρυσής Αυγής.
Τα "καλα παιδιά" που βοηθούσαν τις γιαγιάδες να πάρουν την σύνταξη τους για να μη τις κλέψουν οι "ξένοι" και που όποτε τύχαινε, αποκλειστικά και μόνο για να προστατεύσουν τους "γνήσιους ελληνες" εννοείται, επετίθεντο ανα ομάδες πάντα σε πακιστανούς βενζινάδες και ντελιβεράδες που με την παρουσία τους "υπονομεύουν τον ελληνισμό".
Το σημείο εκκίνησης είναι το ίδιο.
Το είδος του δόλου διεφέρει στις δύο περιπτώσεις.
Στην περίπτωση του ομιλητή του ΣΚΑΪ είναι ενδεχόμενος.
Η ιστορία όμως είναι αμείλικτη.
Στην θέση των Σύρων σήμερα κάποτε υπήρξαμε εμείς. Εμείς οι πρόσφυγες και αυτοί οι καλουμενοι να υποστούν τους ξενόφερτους. Οπως στην θέση των προσφύγων είμαστανε εμείς οταν ο ελληνισμός ξεριζωνόμενος από την Μικρά Ασία πλούτιζε και πολλαπλασίαζε τον ελληνισμό στην Μακεδονία.
Σε αυτή την περίπτωση όμως ταυτόχρονα είμασταν πρόσφυγες και "πληττόμενοι".
Ξένοι και ντόπιοι.
"Τουρκόσποροι" και "Ελληναράδες"
Πρόσφυγες θα υπάρχουν όσο υπάρχει πόλεμος και ανθρώπινη δυστυχία. Οσο υπάρχουν εθνοκαθάρσεις και φανατισμός φυλετικός, θρησεκυτικός ή αλλος.
Μετανάστες υπήρχαν όσο οι άνθρωποι αναζητώντας μια καλύτερη μοίρα μετεκινούνται ρπος αναζήτηση της. Εθελοτυφλούμε αν πιστεύουμε οτιδήποτε άλλο.
Και συχνά οι "ντόπιοι" θα βλέπουν το ξένο σαν απειλή στην καθημερινότητα τους.
Και το ίδιο συχνά οι ενδεδυμένοι δορά αμνού εκδοροσφαγείς με τις ιδεολογίες της φυλετικής καθαρότητας, απόδειξη οτι η εξέλιξη δεν ξεριζώνει από όλους τους ανθρώπους τον ουρακατάγκο από μέσα τους, με τις ιδεολογίες της αυταρχίκότητας και της απόλυτης και κτηνώδους βίας, θα βρίσκουν ευκαιρία να ξεμυτίζουν κρύβοντας από τους αφελείς οτι πιθανότατα θα είναι τα επόμενα θύματα τους.
Μαζί με αυτούς και οι θλιβεροί πολικάντηδες, οι γυρολόγοι μιας βρώμικης πολιτικής πραμάτειας που υποβαθμίζουν την δημοκρατία σε προϊόν καναλωτικό που προβάλλεται και πωλείται όπως τα απορρυπαντικά.
Οι εραστές του ημίμετρου που δεν ενοχλεί και εξασφαλίζει "δημοτικότητα".
Μαζί με αυτούς, τώρα και η πρώτη φορά αριστερά που ξεδιπλώνει την αρχοντοχωριατιά ενός ανθρωπισμού με αγκύλωση, αόριστου, κωμικού και αυθάδη.
Οι δύο δεύτερες κατηγοριες τροφή για την απεχθέστερη πρώτη.
Αντι να αναρωτιόμστε πως θα γίνει να μην έρχονται πρόσφυγες χρόνια τώρα οφείλαμε με βάση την πραγματικότητα αυτή να αντιληφθούμε οτι η εποχή που όλη η υπόλοιπη ανθρωπότητα ήταν ο σκουπιδότοπος της Δύσης, εχει περάσει και είναι ζήτημα άμεσης προτεραιότητας η προσπάθεια να δημιουργηθούν συνθήκες ανθρώπινης διαβίωσης σε αυτούς που εγκαταλείπουν τα σπίτια τους, για να μην τα εγκατελείπουν.
Γιατί η φτώχεια και η αποτελμάτωση και η αδικία είναι που γεννάνε και θρέφουν την ακρότητα και τον φανατισμό και τον πόλεμο.
Αυτά γεννάνε οπαδους προθυμους να εγκληματίσουν.
Οφείλαμε να αντιληφθούμε οτι δεν μπορεί να εμποδισθεί ο απελπισμένος και αν ελθει και ζεί εδώ, στην Ευρώπη, χειρότερα, χειρότερος θα γίνει.
Οφείλουμε να αντιληφθούμε οτι για να αντιμετωπισθεί αυτό χρειάζονται ανάπτυξη στις χώρες τους και πραγματικές υποδομές και μηχανισμοί ένταξης και ανοχή στην Ευρώπη.
Οτι η Ευρώπη οφείλει να μην εθελοτυφλεί και ότι το πρόβλημα δεν αντιμετωπίζεται με τείχη παρα μόνο αν είναι σε σποραδική μορφή η μεταναστευτική κίνηση.
Οτι θα υπάρχουν κράτη που θα λειτουργούν ως δουλέμποροι του ανθρώπινου πόνου, όπως ο μηχανισμός που στήνουν οι γραφικοί νεοοθωμανοί ισλαμιστές που δυστυχώς επικρατούν στην κυβέρνηση της Τουρκίας και συμφέροντα που θα το ανέχονται για να τηρηθούν ισσοροπίες.
Αυτά δεν εξορκίζονται με αλλαλαγμούς φανατισμού και κατάρες αλλά με πολυεπίπεδη και ουσιαστική δουλειά που εχει ανάλογη σημασία με όλα αλλα ζητήματα που τρέχουν δίπλα μας.
Διαφορετικά, το κύμα θα μας πνίξει.
Οχι με την εγκατάσταση στην Ελλάδα των προσφύγων.
Ακόμα και αυτοί μας αποφεύγουν τωρα.
Αλλά με την εξωτερίκευση και επικράτηση μιας ανόητης, ακραίας και επικίνδυνης λογικής εθνικής καθαρότητας και απομονωτισμού, φανατισμού και απόρριψης που θα αποτελεί βούτυρο στο ψωμί των ακραίων και θα μας οδηγήσει σε περιθωριοποίηση ακόμα μεγαλύτερη.
Δεν προκειται να κάνουμε παράδεισο την Γή αλλά αυτό δεν σημαίνει οτι πρέπει να την αφήσουμε αμαχητί να εξελιχθεί σε κόλαση.
Α και το όνομα του θυμωμένου κυριούλη στο ΣΚΑΪ:
Φαήλος Κρανιδιώτης, πολιτευτής της ΝΔ και φίλος του Αντώνη Σαμαρα που θυσιάζεται παραμένοντας αρχηγός της ΝΔ για το καλό της και το καλό του τόπου, βέβαια.
Γιατί το πραγματικό πρόβλημα της ΝΔ μην αμφιβάλλουμε οτι είναι η ενδιαθετη κοτοπονηριά και η υπερσυγκέντρωση ψώνιων.”
.jpg)
Ένα ιστορικό ντοκουμέντο - που ίσως
μας κάνει να καταλάβουμε το δράμα
των Σύρων της πλατείας Συντάγματος
Δεν ήταν μόνο μοίρα των Σύρων να γίνονται πρόσφυγες στην Ελλάδα. Και οι Έλληνες έφτασαν κάποτε κυνηγημένοι στη Συρία, ζητώντας προστασία. Σε αυτή την σπανια φωτογραφία από το Βιβλιοθήκη του Κογκρέσσου που η LifO αναδημοσιεύει, Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, καταφεύγουν στο Χαλέπι, κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923, μετά τη Συνθήκη της Λωζάνης.
Τότε, 17.000 εξαθλιωμένοι Έλληνες κατέφθασαν στις μεγάλες Συριακές πόλεις για να εγκατασταθούν, πρόσκαιρα ή και μόνιμα. Στη λεζάντα της φωτογραφίας, που προφανώς εικονίζει μια σκηνή συσσιτίου, αναγράφεται ότι οι Αμερικανοί σίτισαν 12.000 Έλληνες".
Ανάλογες σκηνές, αντεστραμμένες όμως, συμβαίνουν σήμερα στην πλατεία Συντάγματος. Η Ιστορία δοκιμάζει τον ανθρωπισμό των Ελλήνων.
.jpg)
Απρίλιος 1915. Τούρκοι στρατιώτες επιβλέπουν την πορεία προς τον θάνατο μιας ομάδας Αρμενίων. Οι μαζικοί εκτοπισμοί στις ερήμους του Νότου συνεχίστηκαν έως και τη συνθηκολόγηση της Τουρκίας, το 1918.
Το σχέδιο εξόντωσης ενός έθνους
«Οι χριστιανοί καίγονταν σαν τα ζωύφια». Ο τίτλος της ολοσέλιδης ανταπόκρισης, στις 10 Ιουλίου 1909, στην εικονογραφημένη βρετανική εφημερίδα The Graphic απέδιδε όσα είχαν συμβεί στα Αδανα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας λίγους μήνες νωρίτερα. Ο απεσταλμένος της εφημερίδας, J.L.C. Booth, περιέγραφε λεπτομερώς τις κινήσεις του μαινόμενου όχλου από πόρτα σε πόρτα και τη σφαγή χιλιάδων Αρμενίων της πόλης.
«Ομάδες αντρών έμπαιναν στα σπίτια, τα περιέλουζαν με κηροζίνη και άναβαν φωτιές. Οι περισσότεροι άνθρωποι καίγονταν ζωντανοί. Δεν μπορούσαν ούτε να διαφύγουν από τα φλεγόμενα κτίρια. Στις εξόδους τούς περίμεναν οπλισμένοι στρατιώτες που πυροβολούσαν όσους έβγαιναν. Αρκετοί πηδούσαν από τα μπαλκόνια και τα παράθυρα για να γλιτώσουν» γράφει ο ανταποκριτής. «Οσοι δεν σκοτώνονταν από την πτώση εκτελούνταν επί τόπου».
Δεν ήταν η πρώτη φορά που οι Αρμένιοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας γίνονταν στόχος τέτοιων άγριων επιθέσεων. Είχαν προηγηθεί οι μαζικές σφαγές του 1894-1896, που διαπράχθηκαν με την ανοχή ή και την καθοδήγηση των τοπικών αρχών και σε πολλές περιπτώσεις είχαν την άδεια της κεντρικής εξουσίας, και μάλιστα του σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄. Στη σφαγή των Αδάνων στα 1909, σκοτώθηκαν με διάφορα μέσα 28.000-30.000 Αρμένιοι. Παρά τη μεγάλη τους έκταση, αυτά τα γεγονότα ωχριούν μπροστά στα θύματα της Γενοκτονίας που ακολούθησε λίγα χρόνια αργότερα. Η έναρξη της Γενοκτονίας των Αρμενίων τοποθετείται συμβατικά στις 24 Απριλίου 1915, την ημέρα της σύλληψης και εξαφάνισης της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας της αρμενικής εθνότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σύντομα οι διώξεις, οι δολοφονίες και οι μαζικοί εκτοπισμοί του αρμενικού πληθυσμού σε αφιλόξενες ερήμους του Νότου, απλώθηκαν σε ολόκληρη την οθωμανική επικράτεια και συνεχίστηκαν ως τη συνθηκολόγηση των Τούρκων, το 1918. Συνολικά, οι νεκροί εκτιμάται ότι ξεπέρασαν το ένα εκατομμύριο.
«Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι ήταν οργανωμένο σχέδιο εθνοκάθαρσης. Παρά τις προσπάθειες της επίσημης τουρκικής ιστοριογραφίας (και μερικών Δυτικών συνηγόρων της), οι διαθέσιμες ιστορικές πηγές πιστοποιούν την προσπάθεια της νεοτουρκικής ηγεσίας να εξαφανίσει από την Αυτοκρατορία το αρμενικό στοιχείο» λέει στην «Κ» ο ομότιμος καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Χασιώτης, με αφορμή την 100ή επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων. Αυτόν τον μήνα πρόκειται να κυκλοφορήσει μονογραφία του για τις ελληνοαρμενικές σχέσεις από τα μέσα του 19ου αιώνα ώς τις παραμονές της Γενοκτονίας. «Δεν είναι εύκολο να ασχοληθεί κάποιος με την αρμενική Γενοκτονία. Η φρικαλεότητα των απάνθρωπων πράξεων που τη συνόδεψαν “αρρωσταίνει” όποιον επιχειρήσει να τη μελετήσει» λέει.
Πορείες θανάτου μέσα από τις ερήμους
Οι Αρμένιοι ζούσαν απλωμένοι, χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, σε περιοχές που καταλάμβαναν την καρδιά της ανατολικής Μικράς Ασίας (αυτό που ονομάζεται Δυτική Αρμενία σε αντιδιαστολή με την Ανατολική του Καυκάσου). «Οι αρμενικές εστίες ξεκινούσαν από τα περίχωρα της Τραπεζούντας και σε μια νοητή γραμμή έφταναν ώς τις ακτές της Κιλικίας και ανατολικότερα έως και τη λίμνη Βαν» εξηγεί ο κ. Χασιώτης. Οι οθωμανικές κυβερνήσεις φοβούνταν το ενδεχόμενο απόσχισης των επαρχιών με συμπαγές χριστιανικό, και ιδιαίτερα αρμενικό, πληθυσμό. Τα πράγματα φάνηκαν να καλυτερεύουν με την επικράτηση των αρχικά φιλελεύθερων Νεότουρκων, το 1908. Οι Αρμένιοι ιδιαίτερα, που δεν διέθεταν όπως οι Ελληνες κάποιο κράτος να τους προστατεύει, βρήκαν στις νεοτουρκικές διακηρύξεις περί ισοπολιτείας και ισονομίας τη λύση του εθνικού τους προβλήματος. Η προσδοκία τους διαψεύστηκε σύντομα. Η πολιτική των Νεότουρκων έγινε αυταρχική, συγκεντρωτική και σταδιακά εκτουρκιστική. «Η μόνη σωτηρία για τη διάσωση της Αυτοκρατορίας πριν από τους Βαλκανικούς Πολέμους ήταν η μετάλλαξή της σε μια αποκεντρωμένη δημοκρατική χώρα, με πλήρη ισονομία των υπηκόων ανεξάρτητα από θρησκεία και εθνικότητα, ένα είδος “ανατολικής” Ελβετίας, με αυτοδιοικούμενα καντόνια» αναφέρει ο κ. Χασιώτης.
Η εξέλιξη αυτή προϋπέθετε άλλες πολιτικές και κοινωνικές δομές. «Η μετάλλαξη εκείνη ήταν ιστορικά –και παραμένει ακόμα σε μεγάλο βαθμό– ανέφικτη» λέει ο κ. Χασιώτης. Ο ίδιος επισημαίνει ότι η πολιτική ηγεσία, πάντως, των Αρμενίων και ιδιαίτερα το ισχυρότερο τότε επαναστατικό τους κόμμα, «Ντασνάκ», εξακολούθησαν να συνεργάζονται με τις οθωμανικές κυβερνήσεις ώς τις παραμονές των Βαλκανικών Πολέμων. Ηδη, όμως, από το 1911 η ηγεσία των Νεότουρκων αναζητούσε τις κατάλληλες συνθήκες, για να εκμηδενίσει την αρμενική παρουσία στα εναπομείναντα οθωμανικά εδάφη. Τελικά, η ευκαιρία δόθηκε με την έκρηξη του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου. Οι Νεότουρκοι, που είχαν πάρει και πάλι από το 1913 την εξουσία, συντάχθηκαν με τις Κεντρικές Δυνάμεις και εκμεταλλευόμενοι την απομόνωση της χώρας, προχώρησαν στην «εκκαθάριση» της οθωμανικής επικράτειας από τους αρμενικούς της πληθυσμούς.
Μαρτυρίες
Πολλοί Αρμένιοι εξοντώθηκαν στις πορείες του θανάτου προς την έρημο της Συρίας. Ο Αγκάσι Κανκανιάν, γεννηθείς το 1904 στο Βαν και ένας από τους επιζήσαντες του εκτοπισμού, είχε διηγηθεί την εμπειρία του στην ιστορικό Βιρζινέ Σεβασλιάν («The Armenian Genocide», εκδ. NAS RA). «Στις 13 Ιουλίου 1915, στις 11 το πρωί, φύγαμε από το σπίτι μας για πάντα. Η μητέρα μας μάς φίλησε και είπε: “Ακολουθούμε ένα δύσκολο και άγνωστο μονοπάτι. Δεν γνωρίζουμε τι θα μας συμβεί”. Φύγαμε χωρίς να κλειδώσουμε την εξώπορτα. Κι άλλες οικογένειες μας ακολούθησαν. Περπατούσαμε για δέκα μέρες όλοι μαζί, υπό βροχή και ήλιο, πεινασμένοι και διψασμένοι. Στη διαδρομή συχνά δεχόμασταν επιθέσεις από ντόπιους. Δολοφονούσαν κι έκλεβαν» αφηγείται ο Κανκανιάν.
Η οικογένειά του εγκαταστάθηκε, τελικά, στο Ερεβάν. Ο ίδιος φοίτησε στο πανεπιστήμιο και εργάστηκε αργότερα ως λέκτορας στο Χημικό Τμήμα. Μέχρι τον θάνατό του τον στοίχειωναν οι αναμνήσεις της Γενοκτονίας.
«Οι σοροί όσων πέθαναν ή δολοφονήθηκαν στις πορείες έμειναν άταφες. Με επηρέασε πολύ η εικόνα όλων αυτών των πτωμάτων. Μελαγχόλησα. Και παρέμεινα έτσι μέχρι και σήμερα. Αδυνατώ να νιώσω χαρούμενος».
Σε αντίθεση με άλλους λαούς, που προβάλλουν στην εθνική τους ιστορία τις επαναστάσεις και νικηφόρες απελευθερωτικές τους προσπάθειες, οι Αρμένιοι έχουν ως σημείο αναφοράς τη Γενοκτονία. «Ομως, αυτό ενώ θα μπορούσε να λειτουργήσει αρνητικά, υποθάλποντας την παθητικότητα των Αρμενίων έναντι της ιστορίας τους, αντίθετα ενισχύει την εθνική τους ταυτότητα» λέει ο κ. Χασιώτης.
Μεθοδική καταστροφή χιλιάδων μνημείων
Τις σφαγές των ανθρώπων, όμως, ακολούθησαν λεηλασίες των περιουσιών τους στα οθωμανικά εδάφη, αλλά και καταστροφές των μνημείων, ιδιαίτερα των εκκλησιών. «Οι κεμαλικές κυβερνήσεις άλλαξαν όλα σχεδόν τα αρμένικα τοπωνύμια της Μ. Ασίας, όπως άλλαξαν βέβαια και τα ελληνικά, όπου μπορούσαν» λέει ο κ. Χασιώτης. «Εξαφανίζονται, όμως, συνειδητά από τα τουρκικά σχολικά εγχειρίδια και οι αναφορές στους Αρμένιους κατοίκους της Ανατολίας, ακόμα και για τα χρόνια της βυζαντινής περιόδου».
Υπολογίζεται ότι στη «Δυτική Αρμενία» ώς το 1915 σώζονταν 170.000 ιστορικά μνημεία, πολλά από αυτά μοναδικά δείγματα αρχιτεκτονικής. Σήμερα, απ’ όσα γλίτωσαν την ολοσχερή καταστροφή, συντηρείται μόλις το 2%-3%. Σύμφωνα με το Ιδρυμα για την Ερευνα της Αρμενικής Αρχιτεκτονικής (RAA Foundation), το τουρκικό κράτος ενθάρρυνε την καταστροφή αυτή, διαδίδοντας φήμες ότι στα μνημεία αυτά κρυβόταν χρυσάφι.
Μεγάλο τμήμα των εκκλησιών και των ιστορικών αρμενικών μοναστηριών μετατράπηκαν σε αποθήκες και στάνες. Στα θεμέμια άλλων στυλώθηκαν νέοι οικισμοί. «Ολα αυτά δεν ήταν απλώς καρπός της αμάθειας και των αναγκών της ανοικοδόμησης· έγιναν σκόπιμα και συστηματικά, στο πλαίσιο της ίδιας προσπάθειας για την εξαφάνιση των ιχνών της αρμενικής παρουσίας στον μικρασιατικό χώρο» λέει ο κ. Χασιώτης.
Αδύνατη η λήθη
Εως και σήμερα, η τουρκική πλευρά δεν αναγνωρίζει τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Μάλιστα, τις επόμενες ημέρες το τουρκικό κράτος έχει προγραμματίσει επετειακές εκδηλώσεις για τη μάχη της Καλλίπολης, κατά την οποία οι Οθωμανοί απέκρουσαν επιτυχώς την εκστρατεία των Συμμάχων του Α΄ Παγκόσμιου Πολέμου για κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Η αρμενική πλευρά ερμηνεύει αυτές τις εκδηλώσεις των Τούρκων ως απόπειρα επισκίασης των δικών τους επετειακών τελετών για τη Γενοκτονία.
Οι Τούρκοι πρόκειται να υποδεχτούν τουρίστες απ’ όλο τον κόσμο και κυρίως από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία, που είχαν χιλιάδες απώλειες πριν από έναν αιώνα στα Δαρδανέλια. Παράλληλα και η Αρμενία προετοιμάζει μια σειρά από εκδηλώσεις και συναυλίες μνήμης για τη Γενοκτονία, με προσκεκλημένους ηγέτες και υπουργούς Εξωτερικών άλλων κρατών.
«Η άρνηση από την πλευρά της Τουρκίας αφήνει ανοιχτό τον δρόμο για τη διάπραξη κι άλλων, αντίστοιχων εγκλημάτων» λέει ο Αρμένιος ιστορικός και διευθυντής του Μουσείου Γενοκτονίας των Αρμενίων, Χαΐκ Ντεμογιάν. «Ακόμα και η δίκη μου γενιά έχει επηρεαστεί από αυτά τα γεγονότα, αν και δεν τα έζησε. Είναι αδύνατο, όμως, να τα αφήσουμε πίσω μας. Είναι αδύνατο να τα ξεχάσουμε».
Του Γιαννη Παπαδοπουλου | Έντυπη ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
