Ματιές στο μέλλον

“Φαίνεται πως, εάν γλυτώσουμε τα χειρότερα, οδεύουμε προς συμφωνία-πακέτο τον Ιούνιο. Έχω καταθέσει εδώ και δυό χρόνια την άποψη πως το συμφέρον της Ελλάδας είναι να διαπραγματευθεί τη συνολική διευθέτηση του χρέους της περί το 2018 - όχι τώρα.



Η συνολική λύση δεν μπορεί παρά να "χτισθεί" γύρω από μια κοινώς αποδεκτή σταθερά, ένα πλαίσιο. Αυτό που υπάρχει σήμερα, κοινώς αποδεκτό (από ελληνική κυβέρνηση και θεσμόικα) είναι η απόφαση Νοεμβρίου 2012 - αυτήν επικαλείται και η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου στις διαπραγματεύσεις.

Η βάση, λοιπόν, είναι "το 2022 το χρέος να είναι σημαντικά κάτω από 110% του ΑΕΠ". Ας παίξουμε τους μεσαίου επιπέδου τεχνοκράτες και ας δούμε τι σημαίνει αυτό.

Το χρέος 31/12/2014 ήταν €324 δις. Η πρόβλεψη ανάκτησης κεφαλαίων από τις τράπεζες (το 2018) ήταν €16 δις. Μαζί με τα €11 δις του ΤΧΣ που ήδη επεστράφησαν, €27 δις. Κάπου €10 δις θα είναι οι επιστροφές από τα ομόλογα που διακρατούν η ΕΚΤ και οι κεντρικές τράπεζες. Γενικό σύνολο, €37 δις, ή χρέος μακροπρόθεσμα €287 δις (=324-37). Ως πλεονασματική οικονομία πλέον, δεν δημιουργούμε ελλείμματα που αυξάνουν το χρέος. Καθαρίσαμε με τον αριθμητή. Πάμε στον παρανομαστή τώρα.

Το ΑΕΠ είναι €180 δις. Με μέση ανάπτυξη 3.5% το χρόνο, το ΑΕΠ του 2022 εκτιμάται στα €235 δις. Το 110% είναι χοντρικά €260 δις. Η διαφορά του "καβαντζαρισμένου" χρέους των €287 δις και του προβλεπόμενου των €260 δις καλύπτεται από ιδιωτικοποιήσεις και το project HELIOS. Δεν τα λέω εγώ αυτά, μεταφέρω λιανά τη φιλοσοφία της μακροπρόθεσμης σχέσης με τους πιστωτές. Το "πολύ χαμηλότερα του 110%" - το πολύ είναι το ζήτημα - καλύπτεται από αποπληρωμή δανείων με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Λόγω της "επίτευξης" του στόχου με την ομαλή εκτέλεση του προγράμματος, έχει τεθεί το ζήτημα πως δεν χρειάζεται περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους, παρά την χαλαρή δέσμευση της απόφασης Νοεμβρίου 2012.

Τα κρίσιμα, λοιπόν, είναι:

1. Η επιτυχής ολοκλήρωση του κύκλου ανακεφαλαιοποίησης-ιδιωτικοποίησης των τραπεζών. Σήμερα, υστερούμε κατά €10.5 δις.
2. Δεδομένου ότι το project HELIOS απλώς δεν υπάρχει, οι αποκρατικοποιήσεις (με πληρωμές έναντι του χρέους) είναι κρίσιμες. Από τον έμμεσο στόχο των €27-€28 δις, ένας θεός ξέρει τι μπορεί να υποστηριχθεί πως θα πετύχουμε. Για την ώρα είμαστε κάτω από €2 δις.
3. Το ευκολάκι: να δημιουργηθεί πρόσθετος πλούτος €60 δις, χρόνος μπαίνει - χρόνος βγαίνει, μέχρι το 2022.
4. Ο εντελώς αστάθμητος παράγων των κόκκινων δανείων. Όποια και εάν είναι η διαχειριστική λύση, μακροπρόθεσμα θα αφήσει πρόσθετο χρέος. Το απολύτως ελάχιστο είναι περίπου €10 δις (η διαφορά των €25 δις ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και των €16 της προβλεπόμενης ανάκτησης). Κρατάω αυτό, παρά το ότι όλα δείχνουν πως θα είναι τριπλάσιο.

Ρεαλιστικά μιλώντας, σε σχέση με την απόφαση Νοεμβρίου 2012 (η σταθερά, το σημείο αναφοράς) και τα μετρημένα κουκιά, είμαστε εκτός τροχιάς κατά τουλάχιστον €30 δις (τράπεζες, αποκρατικοποιήσεις, κόκκινα δάνεια). Χρειαζόμαστε δε ανυπερθέτως το σύνολο των μεταρρυθμίσεων που θα διασφαλίσει τη σταθερή αύξηση του πλούτου, κατά τουλάχιστον 3.5% το χρόνο.

Όσο καταλαβαίνω την κατάσταση, αν η Ελλάδα καταφέρει να τη βγάλει μέχρι τον Ιούνιο, σ' αυτά πρέπει να έχει συμφωνήσει με τους εταίρους. Κι από πάνω να έχει διασφαλίσει τη χρηματοδότηση για όσο καιρό θα είμαστε εκτός αγορών (τουλάχιστον δύο χρόνια εκτιμώ).

Το ερώτημα είναι "μπορεί η κυβέρνηση ως έχει σήμερα να εκπονήσει ένα πειστικό πλάνο προς αυτή την κατεύθυνση;".

Γνώμη μου είναι πως όχι!
Θα στέρξουν οι εταίροι σε άμεση μείωση του χρέους κατά τουλάχιστον €70 δις, μιας και δεν θα μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα χωρίς πλάνο; Κι από πάνω καμιά εικοσαριά δις άμεσης χρηματοδότησης;
Η κυβέρνηση φαίνεται να το θεωρεί σίγουρο!
Γνώμη μου είναι πως είναι αδύνατον - πολύ περισσότερο ως παράλληλη διαπραγμάτευση.”