“Την πλήρη αστοχία του προϋπολογισμού και κατά κύριο λόγο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος που κατατέθηκε τον περασμένο Μάρτιο στη Βουλή και την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και την πικρή επιβεβαίωση της τρόικας για το δημοσιονομικό κενό του 2014 και 2015 ανέδειξαν τα στοιχεία για την πορεία των κρατικών εσόδων την προηγούμενη χρονιά.
Παρά την εξοντωτική για την οικονομία και τους φορολογούμενους υπερφορολόγηση με μέτρα όπως ο ΕΝΦΙΑ στους ιδιοκτήτες ακινήτων και ο φόρος από το πρώτο ευρώ ακόμη και επί τεκμαρτών εισοδημάτων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και τους ελεύθερους επαγγελματίες δεν έφεραν τα προβλεπόμενα αποτελέσματα. Η τρύπα στο σκέλος των εσόδων του προϋπολογισμού προσέγγισε τα 4,6 δισεκατομμύρια ευρώ με τα 2,6 δισ. από αυτά να αφορούν μη πληρωμή φόρων που είχαν προϋπολογιστεί.
Είναι ενδιαφέρον να δούμε και ποιοι φόροι δεν πληρώθηκαν από τους φορολογούμενους καθώς αποτελούν την απόδειξη ότι η λύση στο δημοσιονομικό πρόβλημα της χώρας δεν βρίσκεται στην αύξηση των φορολογικών συντελεστών και στη βίαια διεύρυνση της φορολογικής βάσης, αλλά στη μείωση των κρατικών δαπανών και την ουσιαστική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.Αν και είχε προϋπολογιστεί η είσπραξη 4,043 δισεκατομμυρίων ευρώ από τη φορολογία εισοδήματος νομικών προσώπων εισπράχθηκε τελικά το ποσό των 2,65 δισεκατομμυρίων ευρώ (υστέρηση 1,4 δις ευρώ). Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται τα έσοδα από τη φορολογία των επιχειρήσεων, αλλά και τα έσοδα από την καθιέρωση φόρου 26% από το πρώτο ευρώ στους ελεύθερους επαγγελματίες. Μάλιστα, οι πρόσθετοι φόροι βεβαιώθηκαν ακόμη και σε επαγγελματίες με πραγματικές ζημιές μόνο και μόνο επειδή φορολογήθηκαν βάση τεκμηρίων με συντελεστή 26% και προκαταβολή φόρου 55%. Επί της ουσίας, το ποσό των 4 δις ευρώ κλήθηκαν να πληρώσουν με μερικά χιλιάρικα ευρώ ο καθένας από τους ελεύθερους επαγγελματίες με αποτέλεσμα τελικά αυτά τα ποσά να μην πληρωθούν. Αντίθετα, στα πραγματικά μεσαία και υψηλά εισοδήματα από ελευθέρια επαγγέλματα μπορεί το ποσό του φόρου να αυξήθηκε, όμως αντιμετώπισε το πρόβλημα της φοροδιαφυγής.
Υστέρηση σε σχέση με το στόχο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος εμφανίστηκε και στις εισπράξεις από το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας. Θα πρέπει να είναι μια από τις σπάνιες φορές που μια μεγέθυνση της ελληνικής οικονομίας συνοδεύτηκε από μείωση των εσόδων από το βασικό φόρο κατανάλωσης, τον ΦΠΑ. Τα έσοδα από τον ΦΠΑ διαμορφώθηκαν το 2014 στα 13,62 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας μείωση κατά 230 εκατομμύρια σε σχέση με το 2013 και υστέρηση κατά 148 εκατομμύρια ευρώ σχέση με την πρόβλεψη του μεσοπρόθεσμου προγράμματος.
Συνολικά τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης μειώθηκαν το 2014 κατά 292 εκατ. ευρώ ενώ παρουσίασαν και υστέρηση κατά 332 εκατ. σε σχέση με το στόχο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος.
Νέο μεσοπρόθεσμοΠαρά τις αστοχίες ο κρατικός προϋπολογισμός εμφάνισε πρωτογενές πλεόνασμα 1,872 δισεκατομμυρίων ευρώ. Ωστόσο, το ποσό αυτό είναι κατά 3,42 δισ. ευρώ χαμηλότερο σε σχέση με το στόχο του μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Με άλλα λόγια, το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος που έχει συμφωνηθεί με τους δανειστές ούτε καν προσεγγίστηκε το 2014. Πρόκειται για εξέλιξη που βρίσκεται και πίσω από τις πιέσεις των δανειστών για μέτρα κάλυψης του δημοσιονομικού κενού.
Από την πλευρά της νέας κυβέρνησης, οι επιτελείς του ΣΥΡΙΖΑ έχουν δηλώσει σε όλους τους τόνους ότι θέλουν νέο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα με πιο ήπιους στόχους όσον αφορά στα πρωτογενή πλεονάσματα και προτάσσουν ως μέσο για αυτό την επαναρρύθμιση τους δημοσίου χρέους προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες για τόκους και χρεολύσια τα επόμενα χρόνια.
Εκεί βρίσκεται και η ουσία της διαφοράς στην προσέγγιση μεταξύ της νέας κυβέρνησης και των δανειστών. Αν οι τελευταίοι επιμείνουν στην επίτευξη των πρωτογενών πλεονασμάτων που έχουν συμφωνηθεί στο παρελθόν τότε τα πρόσθετα μέτρα θα καταστούν αναπόφευκτα με ότι αυτό συνεπάγεται πολιτικά για τη νέα κυβέρνηση.”
