“Αντιδράσεις προκαλεί στο Ευρωκοινοβούλιο η αστυνομική επιχείρηση Mos Maiorum για τον εντοπισμό μεταναστών χωρίς νόμιμα έγγραφα.
Η επιχείρηση γίνεται 13-26 Οκτωβρίου με πρωτοβουλία της ιταλικής προεδρίας στην ΕΕ.
Οι έλεγχοι πραγματοποιούνται σε τρένα, αεροδρόμια, λιμάνια και συνοριακούς σταθμούς. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες πολλοί αστυνομικοί δεν φορούν στολή, ούτε φέρουν διακριτικά. Η επιχείρηση γίνεται στη βάση διακρατικής συνεργασίας σε εθελοντική βάση που περιλαμβάνει όλες τις χώρες του Σένγκεν. Άλλοι συμμετέχουν με αστυνομικές δυνάμεις που διενεργούν ελέγχους, ενώ άλλοι περιορίζονται στην ανταλλαγή πληροφοριών.
Όπως επισημαίνει η ευρωβουλευτής της ΝΔ Ελίζα Βόζεμπεργκ «είναι μία επιχείρηση για την καταπολέμηση και ει δυνατόν εξάρθρωση των διακινητών παράνομης μετανάστευσης. Είναι μία επιχείρηση εξαιρετικά επεκτεταμένη, αλλά να θυμίσουμε ότι όλες οι προεδρίες είχαν κατά καιρούς επινοήσει αστυνομικές μεθόδους. Βέβαια η νοητή γραμμή που πρέπει να τηρηθεί, και προς αυτό θα είναι η δική μου παρέμβαση, είναι ότι πρωτίστως και κυρίως τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να διαφυλαχθούν στο ακέραιο» τονίζει η Ελληνίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle.
Στόχος δεν είναι μόνο ο εντοπισμός «λαθρομεταναστών», αλλά κυρίως η συλλογή πληροφοριών για την οργάνωση και τον τρόπο δράσης των κυκλωμάτων που διακινούν και εκμεταλλεύονται τους μετανάστες. Όμως για να γίνει αυτό, διεξάγονται εκτεταμένες αστυνομικές επιχειρήσεις και συλλήψεις. Στη διάρκεια της τελευταίας αντίστοιχης επιχείρησης είχαν συλληφθεί 10.000 μετανάστες χωρίς νόμιμα έγγραφα, οι περισσότεροι στην Ιταλία και στη Γερμανία. Φέτος η επιχείρηση-σκούπα διαρκεί δύο εβδομάδες, περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Το γεγονός αυτό προκαλεί έντονη κριτική από τους Ευρωπαίους Πράσινους και την Ευρωπαϊκή Αριστερά.
«Προσπάθεια εντυπωσιασμού»;Χαρακτηριστικό το σχόλιο από τον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Κώστα Χρυσόγονο: «Είναι προφανές ότι η Mos Maiorum αποτελεί προσπάθεια φτηνού εντυπωσιασμού εκ μέρους της ιταλικής προεδρίας και των κυβερνήσεων που την εφαρμόζουν. Αντί για αστυνομικές επιχειρήσεις-σκούπα, που ενισχύουν ξενοφοβικά σύνδρομα, είναι απαραίτητο να υπάρξει μία ολοκληρωμένη μεταναστευτική πολιτική της Ένωσης με δίκαιη κατανομή της ευθύνης μεταξύ των κρατών-μελών της».
Σύμφωνα με δημοσιεύματα γερμανικών ΜΜΕ τα περισσότερα κράτη-μέλη της ζώνης Σένγκεν συμμετέχουν στην επιχείρηση Mos Maiorum. Κατά τα άλλα η δημόσια πληροφόρηση είναι φειδωλή. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις κατηγορούν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για μυστικό και αδιαφανή σχεδιασμό. Μάλιστα στα τέλη Ιουλίου η οργάνωση Statewatch είχε αναρτήσει στο διαδίκτυο το επίσημο, αλλά και αδημοσίευτο μέχρι τότε, έγγραφο της ιταλικής προεδρίας προς τα κράτη-μέλη με οδηγίες για τη διεξαγωγή της επιχείρησης.
Κριτική στους χειρισμούς διατυπώνει και η Ρομπέρτα Μετσόλα, ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος από τη Μάλτα, μία χώρα που βρίσκεται αντιμέτωπη με ιδιαίτερα αυξημένες ροές προσφύγων και αιτούντων άσυλο. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο σκοπός της επιχείρησης δεν γνωστοποιήθηκε με τον τρόπο που θα έπρεπε να γίνει αυτό. Γι αυτό θέλαμε τη συζήτηση στο Ευρωκοινοβούλιο. Θέλαμε να μάθουμε για παράδειγμα, γιατί το Οργανισμός Θεμελωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ παρενέβη το πρωί της Τετάρτης δημοσιεύοντας οδηγίες για τη διεξαγωγή παρομοίων επιχειρήσεων; Σημαίνει αυτό ότι προηγούμενες επιχειρήσεις δεν τηρούσαν τις οδηγίες; Αυτό που δεν θέλουμε είναι να δούμε ανθρώπους συγκεκριμένης προέλευσης ή με συγκεκριμένο χρώμα δέρματος να συλλαμβάνονται και να μην γνωρίζουμε τί θα γίνει με αυτούς τους ανθρώπους...»
Διαμάχη για τα κριτήρια των ελέγχωνRacial profiling αποκαλούν οι ειδικοί το συγκεκριμένο είδος αστυνομικού ελέγχου, που γίνεται με κριτήριο τη φυσιογνωμία και την εθνική προέλευση του ατόμου, χωρίς να υπάρχει ένδειξη ή υποψία για συγκεκριμένο αδίκημα. Δικαστικές αποφάσεις σε ευρωπαϊκές χώρες το απαγορεύουν. Αυτό υπεθυμίζει, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και η γερμανίδα ευρωβουλευτής των Πρασίνων Σκα Κέλερ: «Παντού στην Ευρώπη υφίστανται ελέγχους και διακρίσεις άνθρωποι, μόνο και μόνο γιατί έχουν διαφορετική εμφάνιση. Τα κράτη-μέλη θέλουν να εξαρθρώσουν εγκληματικά κυκλώματα, αλλά τελικά συλλαμβάνονται εκείνοι που χρειάζονται περισσότερο απ΄όλους διεθνή προστασία. Δεν θα βρείτε έτσι τους πραγματικά επικίνδυνους. Αν θέλετε να τους βρείτε, αξιοποιήστε πιο παραγωγικά τους ελάχιστους πόρους που έχετε και όχι σε μία μαζική επιχείρηση, η οποία μάλιστα δεν φαίνεται να συνάδει με τη νομοθεσία της ζώνης Σένγκεν».
Η συζήτηση προκαλεί πάντως συναισθηματικά φορτισμένες αντιδράσεις και από την άλλη πλευρά. Η ευρωβουλευτής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μόνικα Χόλμαγερ επικρίνει τους ...επικριτές της επιχείρησης Mos Maiorum. «Πρέπει να σας πω ότι αυτήν την κριτική δεν την καταλαβαίνω» λέει η γερμανίδα ευρωβουλευτής στην Deutsche Welle. «Βλέπουμε με ποιόν κτηνώδη τρόπο τα κυκλώματα αυτά μεταχειρίζονται τα θύματά τους. Τους αφήνουν να πνίγονται στη θάλασσα, χωρίζουν οικογένειες, κάποιους τους βάζουν σε εγκληματικά κυκλώματα. Αν έχουμε ένα ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ακριβώς ότι πρέπει να εμποδίσουμε αυτούς τους εγκληματίες να καταπατούν ανθρώπινα δικαιώματα». ...”
