Η ελεύθερη αγορά και οι υποστηρικτές της

“Το γράφημα που θα δείτε στη συνέχεια, είναι παραπάνω από εντυπωσιακό. Προέρχεται από την τελευταία έκθεση του Pew Research Center, ενός από τα σημαντικότερα ερευνητικά κέντρα στις Η.Π.Α. Οι έρευνες του Pew αναμένονται και συζητούνται με μεγάλο ενδιαφέρον. Ειδικά αυτές που είναι μέρος του Global Attitudes Survey. Η τελευταία έρευνα έχει σαν θέμα την Ανισότητα και ομολογώ ότι τα αποτελέσματα της είναι εντυπωσιακά.




Το γιατί θα το καταλάβατε όταν δείτε προσεκτικά αυτό το γράφημα. Ο διαφορετικός τρόπος που αντιμετωπίζουν την ελεύθερη αγορά οι χώρες των τριών κατηγοριών (advanced, emerging, developing) έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Θα κάνω μερικά σύντομα σχόλια:
(α) Αρχίζω με την Ελλάδα. Ήταν (για μένα) μια ευχάριστη έκπληξη. Ναι, η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες που το ποσοστό όσων δεν κατανοούν γιατί η ελεύθερη αγορά είναι ο καλύτερος τρόπος οικονομικής οργάνωσης μιας κοινωνίας ξεπερνά οριακά αυτούς που το κατανοούν. Όμως σε μια χώρα που κυριαρχεί ο οικονομικός αναλφαβητισμός, οι τσαρλατάνοι και οι διανοούμενοι της συμφοράς (στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και όσοι νομίζουν ότι είναι διανοούμενοι), το 47% που προτιμά την ελεύθερη αγορά είναι εντυπωσιακά υψηλό. Επιπλέον είναι μια χώρα χωρίς παραγωγική δομή, μια χώρα που δεν γνώρισε ποτέ την ελεύθερη αγορά παρά μόνο ένα κορπορατιστικό μοντέλο που εξελίχθηκε σε παρεοκρατικό καπιταλισμό με ένα διεφθαρμένο αναποτελεσματικό κράτος και έναν παρασιτικό ιδιωτικό τομέα. Αν και βρισκόμαστε ακόμα μέσα στη δίνη της κρίσης το ποσοστό μας είναι υψηλότερο από εκείνο της Ισπανίας και της Ιαπωνίας (μιας χώρας που συμπληρώνει δεκαετίες κρίσης βέβαια αλλά ευνοήθηκε πολλαπλά από το ελεύθερο εμπόριο).
Αυτό το υψηλό ποσοστό στέλνει και κάποια πολιτικά μηνύματα. Ας ελπίσουμε να τα λάβουν όσες/οι πρέπει.


(β) Η Γερμανία ξεπερνά τις Η.Π.Α.! (αναμενόμενο όμως). Η Γαλλία έχει ένα τρομακτικό (για τη Γαλλία) ποσοστό, 60%!!! Oh là là!
(γ) Θα ήθελα να δω τα αντίστοιχα ποσοστά στις σκανδιναβικές χώρες και στις χώρες του υπάρξαντος σοσιαλισμού.
(γ) Για τη Νότιο Κορέα δεν έχω καμία απορία. Την επισκέφτηκα πρόσφατα. Αυτά που πέτυχε ο καπιταλισμός στη Νότιο Κορέα και αυτά που πέτυχε ο κομμουνισμός στη Βόρεια Κορέα θα έλεγε κανείς ότι έγιναν για εκπαιδευτικούς σκοπούς.
(δ) Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα υψηλά ποσοστά στην Παλαιστίνη (65% υπέρ της ελεύθερης αγοράς!), στη Βενεζουέλα (67%!!!) αλλά και οι σημαντικές διαφορές στη Λατινική Αμερική.
(ε) Βέβαια ο ελέφαντας στο δωμάτιο δεν είναι η (αναμενόμενη) Κίνα αλλά το Βιετνάμ. Ή μάλλον η Χώρα που Λατρεύει την Ελεύθερη Αγορά (όπως θα πρέπει να ονομάζεται από εδώ και πέρα). Μετά τον πόλεμο με τις Η.Π.Α. το Βιετνάμ πέρασε μια περίοδο φτώχιας και μιζέριας μέχρι που το 1986 ξεκίνησε δειλά-δειλά να απελευθερώνει την οικονομία του. Από τη νέα χιλιετία η απελευθέρωση ήταν ραγδαία και φυσικά οδήγησε σε εντυπωσιακά ποσοστά ανάπτυξης, από τα μεγαλύτερα στον κόσμο. Οι Αμερικανοί που επιχείρησαν να κρατήσουν το Βιετνάμ στο στρατόπεδο της Δύσης με τα όπλα θα πρέπει να νιώθουν πολύ ηλίθιοι σήμερα. Θα πρέπει να νιώθουν ακόμα πιο ηλίθιοι γιατί επαναλαμβάνουν το ίδιο καταστροφικό λάθος με τη δικτατορία της Κούβας. Αλλά αυτό είναι ένα ζήτημα που θέλω να επανέλθω.
Τις επόμενες ημέρες θα ανεβάσω και θα συζητήσω και άλλα πορίσματα της ίδιας έρευνας. Έχουν όλα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον....”