“Η ανακοίνωση των ευρημάτων της πανευρωπαϊκής άσκησης προσομοίωσης θα ξεκαθαρίσει, εν πολλοίς, την ήρα από το στάρι του εγχώριου επιχειρείν καθώς η Ευρωπαΐκή Κεντρική Τράπεζα έχει ήδη αξιολογήσει έναν προς έναν επτά χιλιάδες φακέλους επιχειρηματικών δανείων, ξεσκαρτάροντας τις υπερχρεωμένες από τις υγιείς επιχειρήσεις.
Η ΕΚΤ αποδέχθηκε εν μέρει το ελληνικό αίτημα η εξέταση των παραπάνω δανείων να διενεργηθεί και με δυναμικό μοντέλο, πέραν του στατικού.
Ωστόσο, έθεσε μια παράμετρο η οποία εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως λυδία λίθος.
Δέχθηκε να αξιολογηθούν και με τη μέθοδο της προεξόφλησης ταμειακών ροών (Discounted Cash Flow - DCF) μόνο όσες επιχειρήσεις στις είχαν 31/12/2013 καθαρό δανεισμό που αντιστοιχούσε ως πέντε ή έξι φορές τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων (ΕBITDA).
Στις περιπτώσεις όπου ο καθαρός δανεισμός της 31ης Δεκεμβρίου ξεπερνά κατά 5 ή 6 φορές τα EBITDA του 2013 αξιολογείται μόνο η αξία των εξασφαλίσεων που έχουν στα χέρια τους οι τράπεζες καθώς τα δάνεια, ακόμη και αν τυπικά είναι ενήμερα, κρίνονται ως εν δυνάμει μη εξυπηρετούμενα και επομένως απαιτούνται απομειώσεις.
Επιπρόσθετα, από την προεξόφληση ταμειακών ροών ενδέχεται να προκύψουν περιπτώσεις δανείων που θα πρέπει επίσης να απομειωθούν καθώς θα κριθεί ότι οι εταιρείες δεν έχουν τη δυνατότητα να εξοφλήσουν τον δανεισμό τους.
Εφόσον η ΕΚΤ επιμείνει στα παραπάνω κριτήρια, η αξιολόγηση της ποιότητας ενεργητικού των ελληνικών τραπεζών (AQR) θα επιφέρει τεκτονικές αλλαγές. Στις 26 Οκτωβρίου (πιθανή ημερομηνία ανακοίνωσης των ευρημάτων της άσκησης) οι τράπεζες θα ξέρουν ποιες από τις εταιρικές χορηγήσεις τους κρίθηκαν εξυπηρετούμενες και για ποιες πρέπει να προχωρήσουν σε απομείωση.
Το ύψος των πρόσθετων προβλέψεων θα το καθορίσει οδηγία της Τράπεζας της Ελλάδος που θα βγει με βάση τα ευρήματα της αξιολόγησης στοιχείων ενεργητικού από την ΕΚΤ. Πρόκειται για μνημονιακή δέσμευση την οποία έφερε στο φως το Euro2day.gr.
Μάλιστα, η τελευταία έκθεση του ΔΝΤ ανέφερε ότι η σχετική οδηγία θα ήταν καλό να εκδοθεί ως το τέλος του 2014. Σημειώνεται ότι οι κεντρικές τράπεζες της Ισπανίας και της Πορτογαλίας έχουν ήδη επιβάλει σχηματισμό προβλέψεων για δάνεια που έχουν αναχρηματοδοτηθεί έστω μία φορά.
Πώς ανοίγει ο δρόμος για ταχείες αναδιαρθρώσεις - εκκαθαρίσεις
Πρακτικά στα τέλη του έτους ή το αργότερο στις αρχές του επόμενου οι τράπεζες θα έχουν σχηματίσει όπου χρειάζεται τις πρόσθετες προβλέψεις απομείωσης. Ταυτόχρονα με βάση τις δεσμεύσεις της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης θα έχει ψηφισθεί μέχρι τότε και θα είναι σε ισχύ ο νέος απλοποιημένος πτωχευτικός κώδικας και το νέο πλαίσιο για τον έκτακτο μηχανισμό αναδιάρθρωσης δανείων.
Έχοντας πάρει τη ζημία και διαθέτοντας τυποποιημένα εργαλεία (εφόσον ισχύουν οι διαρροές του ΥΠΑΝ) οι τράπεζες θα πρέπει να αξιολογήσουν ποιες από τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις πληρούν τα κριτήρια αναδιάρθρωσης δανείων και ποιες όχι.
Με δεδομένο ότι πρόκειται για χρονοβόρο και κοστοβόρο διαδικασία, που απαιτεί πέραν των άλλων εξειδικευμένο προσωπικό και εγκατάσταση νέων ακριβών συστημάτων, πιστεύεται ότι θα αυξηθούν τα εγχειρήματα πώλησης «καλαθιών» μη εξυπηρετούμενων δανείων σε εξειδικευμένα funds ή θα επιχειρηθούν συμπράξεις (join venture) με private equity funds.
Ο νέος Κώδικας Δεοντολογίας αφήνει δυνατότητες για τέτοιες πωλήσεις χαρτοφυλακίων αφού αναγνωρίζει ότι στη λογική των οριστικών λύσεων η τράπεζα μπορεί να μεταβιβάσει σε άλλον την απαίτηση. Το πρώτο βήμα το έχει κάνει ήδη η Eurobank βγάζοντας σε πώληση χαρτοφυλάκιο εταιρικών χορηγήσεων ονομαστικής αξίας 470 εκατ. ευρώ.
Προβληματικά επιχειρηματικά δάνεια άνω των 20 δισ. ευρώ
Σε συζήτηση εργασίας που διοργάνωσε τον περασμένο Ιούλιο η ΤτΕ παρουσιάστηκαν μελέτες βάσει των οποίων μία στις τρεις εγχώριες επιχειρήσεις βρίσκεται σε υγιή κατάσταση από πλευράς δανεισμού. Επιπρόσθετα, ένας μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων θα βελτίωνε σημαντικά τις προοπτικές του με κατάλληλη αναδιάρθρωση του χρέους του.
Σε προβληματική κατάσταση βρίσκονται, σύμφωνα πάντα με τις μελέτες, επιχειρήσεις που οι οφειλές τους αντιστοιχούν περίπου στο 20% του συνόλου των δανείων. Με δεδομένο ότι τα επιχειρηματικά δάνεια ανέρχονται σε περίπου 110 - 115 δισ. ευρώ, το ύψος των προβληματικών δανείων ανέρχεται, με βάση τις μελέτες σε 20 - 22 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι αντίστοιχα περίπου ήταν και τα νούμερα της μελέτης της PriceWaterhouseCoopers η οποία διενεργήθηκε σε δείγμα 2.950 επιχειρήσεων, που απασχολούν περίπου 500 χιλ. εργαζόμενους και αντιπροσωπεύουν το 85% του ετήσιου τζίρου της αγοράς και το 25% του ΑΕΠ της χώρας.
Ένα από τα βασικά συμπεράσματα του workshop ήταν ότι μια λύση διευθέτησης χρεών θα λειτουργήσει εξυγιαντικά για όλο το σύστημα, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις που επιβίωσαν να αναπτυχθούν περισσότερο. Τονίσθηκε η σημασία της απελευθέρωσης πόρων από λιμνάζοντα χρέη και η άρση της αβεβαιότητας ως σημαντικοί θετικοί παράγοντες στην οικονομία που καταδεικνύουν την ανάγκη εύρεσης λύσης το ταχύτερο δυνατό.”
